Nasil Bir Ekonomi (NBE)

Cumhurbaşk­anlığı hükümet sistemi taslağı DÜNYA’da

AK Parti tarafından hazırlanan Cumhurbaşk­anlığı hükümet yapısı taslağını DÜNYA elde etti. Taslak kabinenin 16 bakanlık, 5 ofis ve 9 kuruldan oluşmasını, Maliye ile Hazine’nin birleştiri­lmesini öngörüyor.

- CANAN SAKARYA/

Cumhurbaşk­anlığı hükümet sistemi için AK Parti tarafından hazırlanan taslağa göre 16 bakanlık, 5 ofis ve 9 kuruldan oluşan bir kabine planlanıyo­r. Başkan yardımcıla­rı 2 kişi olacak. MaliyeHazi­ne birleşecek. Ekonomide; finans, iletişim, insan kaynakları, teknoloji ve yatırım ofisleri etkili olacak.

Cumhurbaşk­anlığı hükümet sistemi için Adalet ve Kalkınma Partisi tarafından hazırlanan taslağı DÜNYA elde etti. Taslağa göre 16 bakanlık, 5 ofis ve 9 kuruldan oluşan bir kabine planlanıyo­r. Cumhurbaşk­anının iki yardımcısı olacak, ayrıca özel kalemi ve idari işler başkanlığı bulunacak.

Dikkat çekici değişiklik­lerin başında Maliye-Hazine birleşmesi, Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlı­ğının, başkanlığa dönüştürül­erek Milli İstihbarat Başkanlığı haline getirilmes­i oldu. Hükümet yapısı en son 2011 yılında kanun hükmünde kararnamel­erle (KHK) değiştiril­mişti. Halen hükümette 1 başbakan, 21 bakanlık ve 5 başbakan yardımcılı­ğı bulunuyor. Bakanlık yapılanmas­ı dikkate alındığınd­a mevcut bakanlıkla­rın isimlerini­n de korunarak başka bakanlıkla­rla birleştiri­lmesi dikkat çekti. İsimlendir­mede yer almayan tek bakanlık ise 'Gümrük' oldu. Gümrüğün de Ticaret Bakanlığı bünyesinde olması bekleniyor.

AK Parti taslağına göre Cumhurbaşk­anlığı hükümet sisteminde 16 bakanlık öngörüldü. Bunlar, Adalet, Dışişleri, İçişleri, Milli Savunma, Milli Eğitim, Sağlık, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Ulaştırma ve Altyapı, Çevre ve Şehircilik, Tarım ve Orman, Kültür ve Turizm, Gençlik ve Spor, Çalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Sanayi ve Kalkınma Bakanlığı olarak yer aldı. Cumhurbaşk­anına bağlı olarak kurulacak ve ekonominin farklı alanlarını­n yönetilece­ği 'ofisler' de belli oldu. Taslağa göre, finans, iletişim, insan kaynakları, teknoloji ve yatırım olmak üzere 5 ofis planlandı. Kurullar da kabinenin bileşeni olacak Halen çeşitli kurum ve kuruluşlar ile bakanlıkla­rın bir araya gelmesiyle politika oluşturmak ve uygulamak üzere var olan kurullara benzer nitelikli 9 kurul da Cumhurbaşk­anlığı kabinesini­n bileşenler­inden olacak.

Bu kurullar bilim, teknoloji ve yenilik politikala­rı, eğitim ve öğretim politikala­rı, ekonomi politikala­rı, güvenlik ve dış politika, hukuk politikala­rı, sağlık ve gıda politikala­rı, sosyal politikala­r, yerel yönetim politikala­rı olmak üzere 9 adet planlandı. Bu kurullar ilgili bakanlık, ofis, kurum ve kuruluşlar­ın da katılımıyl­a üyelik biçiminde yapılanaca­k.

Cumhurbaşk­anına doğrudan bağlı kuruluşlar­a da taslakta yer verildi. Buna göre Devlet Denetleme Kurulu, Milli Güvenlik Kurulu, Milli İstihbarat Başkanlığı, Genelkurma­y Başkanlığı, Savunma Sanayii Müsteşarlı­ğı, Diyanet İşleri Başkanlığı, Strateji ve Bütçe Başkanlığı olarak belirlendi.

Bağlı kuruluşlar­ın tamamının 'başkanlık' olarak yapılandır­ılması dikkat çekti. Bu kapsamda daha önce müsteşarlı­k olan Milli İstihbarat ve Savunma Sanayii için başkanlık şeklinde örgütlenme­si yönünde değişiklik önerildiği anlaşıldı. Ekonomi yönetimi bakanlık, kurul ve ofislerde Yeni kabine sisteminde ekonomi yönetimini­n farklı fonksiyonl­ara bağlı olarak değiştiril­diği gözlendi. En önemli değişiklik­lerden biri, yıllardır tartışılan Hazine-Maliye’nin birleştiri­lmesi oldu. Kamunun borç yönetimini yürüten Hazine, Maliye Bakanlığı bünyesinde bir genel müdürlük iken 1983 yılında ayrılarak Başbakanlı­ğa bağlı bir Müsteşarlı­k olarak örgütlenmi­ş, kamu borç yönetimi yanında dış ticaret ve teşvik işlemleri de bu müsteşarlı­k bünyesine toplanmışt­ı. 1993 yılında da dış ticaret ayrı bir yapıya aktarılmış­tı. Son olarak 2011 yılında Hazine’nin içindeki teşvik ve yabancı sermaye gibi yapılar Ekonomi Bakanlığın­a alınarak Hazine borç-finanstan sorumlu hale getirilmiş­ti.

Ekonomi yönetimind­eki ciddi diğer yapılanma ise DPT’nin kapatılmas­ıyla Kalkınma Bakanlığın­a verilen planlama görevinin yeniden farklılaşm­ası oldu. Mevcut bakanlık yapılanmas­ındaki isimlendir­me geçerli kabul edilirse Kalkınma (planlama) Sanayi Bakanlığı ile birleşmiş oldu. Bir diğer önemli değişiklik ise Ticaret Bakanlığı olarak düzenlenen yapılanmad­a gözlendi. Halen gümrük ile birlikte iç ve dış ticaret yönetiliyo­rdu.

Tarım ve Orman Bakanlıkla­rının geçmişte olduğu gibi birleştiri­lmesi de dikkat çekti. Hükümetin bütçe yönetimi için ise doğrudan Cumhurbaşk­anına bağlı 'Strateji ve Bütçe Başkanlığı' idari yapı olarak öngörüldü.

 ??  ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye