Somali’de Türkiye ve ABD arasında askeri hibe yarışı
Türkiye, ihracatta en hızlı büyüme rakamlarından birini savunmada yapıyor. 2019’da Türkiye’nin savunmada dış satımı 3 milyar 68 milyon dolar oldu. Yurt içiyle birlikte bu rakam 10.9 milyar dolar olarak açıklandı. Son dönemde özellikle Güneydoğu Asya ve Orta Asya ülkelerinin yanı sıra Afrika da bu ihracattan önemli pay alıyor. Hatta bu satışlar bazen yeni bir rekabetin de habercisi oluyor.
Geçtiğimiz günlerde Somali’de yaşanan tam da buydu.
Hatırlanacağı üzere Türkiye Temmuz ve Ağustos aylarında Somali’ye askeri araç gönderimi yapmıştı. İlk parti 29 Temmuz’da gerçekleşti. Hibe ya da satış olduğu ifade edilmeyen bu programda Türkiye, Somali Ordusu’na 24 adet Mitsubishi L200 gönderimi yaptı. Ardından da Ağustos ayının son haftasında Türk şirketi BMC'nin “Kirpi 1” aracı gönderildi. Somali güvenlik güçlerinin teknolojik donanımlarının artırılmasına yönelik yapılan araç teminleri hibe projesi kapsamında gerçekleşti. Ana görevi personel taşıyıcı olan Kirpi Mayına Karşı Korumalı Araç, baz aracın üzerine pek çok görev ekipmanı alabiliyor ve farklı varyasyonlarda üretilip, ambulans, komuta kontrol ve benzeri değişik rollere sahip olabiliyor.
Washington, 100 araç gönderiyor
Tunus ve Makedonya’ya da satılan BMC araçlarının Somali’ye gönderimi sonrasında ABD Hükümeti, yeni bir çalışma başlattı. Somali’de güçlü bir yapıya sahip terör örgütü Al-Shabaab’a karşı savaşı desteklemek için ABD Hükümeti, Somali Ulusal Ordusu’na hafif savaş araçları teslim etmeye hazır olduğunu açıkladı. Somali basınında yer alan bilgilere göre Washington’un tedarik edeceği 100 araçtan 85 tanesi ağır makineli tüfeklerle monte edilebilen Toyota Land Cruiser HZJ 79 model araçlar. Geri kalanlar ise askeri ambulans olarak belirlenmiş.
Türkiye ve ABD kamp kurdu
Somali tarafında ABD'nin hamlesi son yıllarda Somali Ulusal Ordusu'na büyük destek sunan Türkiye'ye bir karşı strateji olarak görülüyor. Bilindiği üzere Türkiye, 2017 yılında Somali’nin Başkenti Mogadişu'da 400 hektarlık alan üzerine 50 milyon dolarlık bir bütçeyle bir askeri eğitim kampı ve akademisi açmıştı. Bu projede sayıları yüzlerle ifade edilen askeri personel eğitiliyor. Bazıları da Türkiye’de eğitim görüyor.
ABD ise yine başkent Mogadişu'daki kamplarda Al-Shabaab saldırılarına yanıt veren yakın mesafeli muharebede başarılı olan Danab adlı komando birliğini eğitiyor. Türkiye, Orta Afrika’da askeri gücünü hibe ve eğitim kamplarıyla güçlendirme hedefinde. Washington ise bu etkinliği kontrol etmek için çaba sarf ediyor.
Son 3 yıldır Somali'ye askeri konularda önemli destekler sunan Türkiye'nin bu tavrı farklı bir rekabet ortamı yarattı. Türkiye'nin bu desteğini gören ABD Hükümeti, Somali'ye askeri araç gönderme kararı aldı.