AYM, yerel mahkemeyle karşı karşıya
Yargıda Enis Berberoğlu ihtilafı
NE OLDU?
İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) milletvekilliği düşürülen CHP eski milletvekili Enis Berberoğlu hakkında verdiği hak ihlali kararının “yerindelik denetimi kapsamında kaldığı” gerekçesiyle, yeniden yargılamaya yer olmadığına oy birliğiyle hükmetti. Yerel mahkemenin üst derece mahkeme kararını tanımadığı gerekçesiyle karar kamuoyunda tepkiyle karşılandı. Hukukçular, yargıda siyasallaşma eleştirilerini yineleyerek, Hakim ve Savcılar Kurulu'nu (HSK), denetleme görevini yerine getirme çağrısında bulundu. Devletin tüm organlarının AYM’nin kararlarına uymak ve icrasını gerçekleştirmekle yükümlü olduğu ifade edildi.
NE DEDİLER? Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Mustafa Şentop:
AYM’nin bireysel başvuruyla ilgili hak ihlali kararları, başka bir yargı kolu olan Yargıtay’daki temyiz sonucunda kesin hüküm haline gelen kararın hukuki varlığını ortadan kaldırmıyor. Onun için AYM kararı da dikkatle okunduğunda, kesin hükmü iptal ettiğine veya ortadan kaldırdığına dair bir ifade, bir hüküm yok. Zaten böyle bir karar veremez.
Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu:
AYM’nin aldığı bir karara yasama uyuyor ama bir alt yargı organı diyor ki AYM kararlarına uymayacağım. Bir üst mahkemenin verdiği kararı alt mahkeme uymayacağım diyorsa orada bir çürüme var. Bu Anayasa referanduma gitti mi? Gitti. Beni bağlıyor, parlamentoyu bağlıyor, AYM’yi bağlıyor. O zaman vatandaş da der ki, “Ben de vergi ödemiyorum, AYM kararına uyulmuyorsa ben neden vergi dairesinin müdürünün talebini yerine getireceğim?” Bir kaosa zemin hazırlanır. O zaman AYM’yi kapatalım, yargıyı da kapatalım.
Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu:
İktidar “hukukun üstündeyim” diyor. Anayasa hiçe sayılıyor. Anayasanın açık hükümleri karşısında AYM kararlarını uygulamaya davet ediyorum.
İstanbul Üni. Hukuk Fak. Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku ABD Başkanı Prof. Dr. Adem Sözüer:
Krizin daha da derinleşmeden üç hukuki yolla çözümü mümkün. Bunlardan en doğal olanı, alt mahkeme kararını itiraz üzerine inceleyecek olan İstanbul 15. Ağır Ceza Mahkemesi’nin, AYM kararının yerine getirilmesi yönünde bir karar vermesi. Şayet böyle bir karar vermezse, bu durumda Adalet Bakanlığı kanun yararına bozmaya gidebilir. Üçüncü yol ise Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, Yargıtay 16. Ceza Dairesi’nin kararına itiraz edebilir. Bu yollardan biriyle AYM kararının uygulanması sağlanmalı ve Türkiye’nin tüm kurumlarıyla acilen hukuka dönüş iradesini ortaya koyması gerekir.
NE OLACAK?
Enis Berberoğlu’nun avukatları tarafından İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesine sunulan itiraz dilekçesi, heyet tarafından incelendi. Mahkeme heyeti, usul ve yasaya uygun kararlarının yerinde olduğunu belirterek, dilekçe ve dava dosyasının İstanbul 15. Ağır Ceza Mahkemesine gönderilmesine oy birliğiyle karar verdi. İtiraz dilekçesi İstanbul 15. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından yasal süresi içerisinde incelenip karara bağlanacak. Mahkeme AYM kararının yerine getirilmesi yönünde bir karar vermezse Yargıtay ya mevcut kararda ısrar edecek ya da AYM kararına uyarak eski hükmü ortadan kaldıracak ve TBMM’ye Berberoğlu’yla ilgili dokunulmazlık fezlekesi gönderecek , Berberoğlu TBMM’ye geri dönecek.