“Koster Yenileme Projesi’ni raftan indirme zamanı geldi de geçiyor bile”
Deniz Ticaret Odası (DTO) İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mihri Çelik, yaş ortalaması 26’ya yükselen Türk koster filosunu yenilenmesi çalışmalarının hızlandırılması gerektiğini söyledi.
Konunun 15 yılı aşkın bir zamandır gündemde olduğunu kaydeden Çelik, “İlk yerli otomobil üretimi hikayemizin sonu beni çok etkiledi. Benzer bir hikaye Kayseri’de Türk Tayyare Fabrikası’nda yaşandı. Son 15 yıldır konuşulan koster filosunu yenileme hamlesi de Devrim Gemileri olma yolunda ilerliyor” dedi.
Türkiye’nin denizlerde söz sahibi olması için Türk bayraklı gemi filosunu güçlendirmesi gerektiğine dikkat çeken Çelik, “Birkaç yıl önce Türkiye toplam 30 milyon DWT’luk filoya sahipti ve bunun 10 milyon DWT’luk kısmı Türk bayraklıydı. 2019’da toplam filo 27 milyon 600 DWT’a, bunun Türk bayraklı kısmı 7 milyon DWT’a geriledi. 2020’de ise milli bayraklı filomuzun büyüklüğü 6 milyon DWT’a düştü. Filo yaş ortalamamız ise 26’ya yükseldi” diye konuştu.
Global krizlere direnemeyen Türk armatörlerin gemilerini satmak ya da yabancı bayrağa geçmek zorunda kaldığını ifade eden Çelik, “Bir kısım gemi de hurdaya gitti. Gemi inşa edecek armatörler desteklenmeli. Sigorta firmaları, 15 yaşın üzerindeki gemileri sigortalamak istemiyor ya da yüksek primler talep ediyor. Şu an değiştirilmesi planlanan kosterlerin yaş ortalaması 30’un üzerinde. Bu durum taşıma maliyetlerinde önemli bir unsur. Türk bayraklı gemilerde çalışanlarla ilgili yasa ve mevzuatların yanı sıra gemi sahibi armatörlerin gelir vergisi, muhtasar gibi konularda da ülkemiz kanunlarına tabi olma durumu var. Gemilerimiz uluslararası sularda, Türk firmaları ile değil, Yunan, Alman, Suriyeli armatörlerle ya da büyük finans kuruluşlarıyla rekabet ediyor. Dolayısıyla personel ve işletme üzerindeki vergisel yükümlülükler, Türk armatörlerinin rekabetçiliğine darbe vuruyor. Bu konuda da teşvik edici mekanizma ve düzenlemelere ihtiyaç var” dedi.