Atıştırmalık, en hızlı büyüyen 5 alan içinde
Atıştırmalık sektörü dünyanın en hızlı büyüyen sektörleri arasında yer alıyor. İnsanların değişen öğün alışkanlıkları, inovatif ürünler, yeni dağıtım kanalları bunu yaratıyor.
Bu hafta Volkan AKI ile C Level Sohbetler’in konuğu Mondelez Türkiye Genel Müdürü İhsan Karagöz oldu. Atıştırmalık sektörünü konuştuk. Bu alan dünyada şaşırtıcı bir hızla büyüyor. Hem Türkiye hem de Dünyadaki trendleri değerlendirdik. Mondelez’in Türkiye planlarına da değindik.
Atıştırmalık sektöründe hızlı bir yükseliş var. Pek çok da yeni trend göze çarpıyor. Bu konudaki değerlendirmelerinizi alabilir miyiz?
Atıştırmalık sektörü, artan bir trendle büyüyen bir pazar. Önümüzdeki 20 yıl içinde en hızlı büyüyecek 5 iş kolundan bir tanesi… Bu ilginç, diğer alanları sayınca finansal hizmetler, yapay zeka, enerji ve e-ticaret gibi alanlar çıkıyor. Dünyada şöyle bir trend var. İnsanlar artık 3 öğün yemek yerine, daha sık ama öğünden ziyade atıştırmalık ağırlıklı yemek yemeğe doğru bir yönelişteler. Artan tempo, iş yaşamı, yolculuklar bunu teşvik etti. Tabii bunlar pandemi öncesinin güçlü eğilimleri olarak karşımızdaydı. Burada atıştırmalık dediğimiz kavram eskiden sakız, şeker, çikolata gibi temel ürünlerdi. Fakat bundan sonra işin içine dondurma, yoğurt, noodle, pirinç yemekleri de girdi. Atıştırmalık bunları da içine alarak hızla büyüyen bir sektör olarak karşımıza çıkıyor. Yeni ürünler ortaya çıkıyor. Siz doğru atıştırmalık diyorsunuz… Sağlıklı atıştırmalık ayrı bir alan…
Hızla büyüyen bir pazar var. Bu pazarda Mondelez 85 milyar dolarlık market cap’e ulaşmış. Ay
nı zamanda 27 milyar dolarlık ciro yapan bir şirketten bahsediyoruz. Pazarda hem sağlıklı atıştırmalıklar, hem de inovatif atıştırmalıklar konusunda çok farklı trendler var. Bu konuda da Mondelez’in de pek çok çalışması ve her ülkede neredeyse farklı marka stratejileri var. Ancak şunu söylemek lazım ki bu çok çarpıcı ve öğretici. Sağlıklı atıştırmalık dediğimiz ürünlerde lezzetten taviz verdiğiniz zaman tüketici almıyor. Bu çok net… Dolayısıyla sizin atıştırmalığınız birinci fayda olarak lezzetli olmalı.
Bunun dışında istediğiniz kadar sağlıklı yapın, insanları yemeğe ikna edemiyorsunuz. Hem lezzetli, hem sağlıklı, hem doğru zamanda, doğru yerde, doğru miktarda atıştırmalık bizim sloganımız haline geliyor. Bilinçli tüketmek en önemli yaklaşım. Büyüme çok hızlı ve pandemide bunu daha iyi anladık pek kategoride dünya pazarları büyüdü.
Evet, yeri gelmişken pandeminin etkisini ve büyümelerde son durumu da bize aktarabilir misin?
Atıştırmalıkta Türkiye’de faaliyette olduğumuz 4 konu var. Sakız, şeker, çikolata ve bisküvi… Her ülkenin farklı dinamiği var. Aslında yurt dışında iki konu daha var. Peynir ve toz içecekler. Senin de söylediğin gibi 2012 yılında atıştırmalıklar, Kraft şemsiyesi altındaydı. Bu kategoriler ayrılarak Mondelez International altında toplandı ve bu 6 kategori halen devam ediyor.
Pandemiyle birlikte, eve dönüş oldu. Bu daha çok yolda tüketilen sakız benzeri ürünlerin tüketimini düşürdü. Sakız 2020’yi büyümeden geçirdi. Ama örneğin bisküvi 2020’yi yüzde 20 büyümeyle bitirdi.
Şeker kategorisi yüzde 23, çikolata kategorisi yüzde 21 büyüdü. Bunlardaki büyümelerde de özellikle bilinen ve kaliteli ürünlere doğru yöneliş var. Tüketiciler özellikle bu dönemde çok güvendikleri, kuşkuları olmayan markaları tercih ettiler. 2021 yılında da aynı büyümeler devam ediyor. İlk çeyrek sonuçlarını aldık ve benzer eğilimler devam ediyor.
Mondelez dünyası içinde Türkiye’nin rolü ve gelecek ile ilgili de hedefleri bize aktarır mısın?
Türkiye Mondelez Dünyası’nda AB’nin bir parçası. Bu büyük grubun içinde Türkiye büyümesiyle önde olan bir ülke, Mondelez’deki en büyük hedefimiz daha hızlı büyümek.
Doğu Avrupa grubu en hızlı büyüyen bölge. Türkiye’de bu Avrupa grubu içinde en hızlı büyüyen ülke. Grup içinde büyüme şampiyonuyuz. Türkiye’nin başka önemli bir özelliği daha var.
Mondelez üretimde çikolata ve bisküvi ağırlıklı bir grup. Sakız da var ama Toblerone, Milka, Cadbury gibi markalarıyla öne çıkıyor. Sakızda ve şekerde Türkiye’de çok markamız var. Bu durum Mondelez içinde Türkiye’yi sakız ve şekerde üretim üssü haline getiriyor. Evet, iç piyasada yüzde 50’nin üzerinde pazar payına sahibiz ama Çayırova’daki fabrikamız, Avrupa’nın en büyük şeker ve sakız fabrikası. Biz bu fabrikadaki üretimin yüzde 50’sini ihraç ediyoruz. Mondelez içinde böylece uluslararası pazarlara entegre bir biçimde çalışıyoruz. Üstelik tüm tedarik malzemelerimiz hammaddeler, ambalaj Türkiye’den tedarik ediliyor.
Tamamen Türkler çalışıyor mühendisinden işçisine kadar. Bu çok önemli uluslararası şirketlerin bir ülke ekonomisine en büyük katkısı burada oluyor. İhracatımıza baktığımızda bizim ihracat yaptığımız bir numaralı ülke ise ABD… İki numaralı ülkemiz ise İngiltere… Bu hızla da büyüyor. Çok yeni 54 milyon dolarlık, en yeni teknolojiyle bir yatırım gerçekleştirdik. 120 kişiye istihdam sağladık. Tam pendemi öncesinde gerçekleştirdik ve durmadık. Biz şu anda ABD’ye 20 milyon dolarlık ihracat yapıyoruz ve bu yatırımın tam kapasite devreye girmesiyle bu sene ikiye katlamayı hedefliyoruz.