AROLAT’TAN
15 Temmuz darbe girişiminin 5. yıldönümünde hukuki bilanço açıklama geleneğinin sürdürülmesini umuyorum. Darbeye kalkışanların adil yargılanması hukukun üstünlüğünü sağlayacak şekilde yapılmalı ve adalet hızla tesis edilmelidir.
15Temmuz 2016’daki darbe girişiminin geçen yılki bilançosu açıklanırken, bugün İçişleri Bakanlığı’nın 5. yıl bilançosunu açıklamasını bekliyorum. 2020 bilançosuna göre, 99.066 operasyonda 282 bin kişi gözaltına alınıp, 94 bin 975’i tutuklanmıştı. 128 bin kamu işçisi ihraç edilmiş. 179’u basın-yayın kuruluşu olmak üzere 2.761 kuruluş kapatılmıştı. OHAL kapsamında 131 bin 922 kişi işten çıkarılmıştı. İnceleme Komisyonu’nda 126.300‘ünün işlemi tamamlanmış, karara bağlanan 108.200 dosyadan 96 bine ‘’red’’ cevabı verilmiş. 12.200 insana ‘’iade‘’ olanağı sağlanmış.
2020’de toplam 289 dava açılmış, 1217’si müebbet olmak üzere, 4.130 mahkumiyet kararı verilirken, 26 bin sanık beraat etmişti. Başta Fethullah Gülen olmak üzere yurtdışında bulunan birçok sanığın dosyaları dava dosyalarından ayırılmıştı. Sürmekte olan 10 davadan 4’ü Ankara’da, 6’sı diğer illerdeydi. Darbe girişimi sonrası 36.988 savcı ve hakimin ihraç edildiği, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay tarafından daha sonra açıklanmıştı. Yeni açıklanacak tablo, sürmekte olan davaların kaçının sonuçlandığını, kaç mahkumiyet kararı verildiği, meslekten ihraç sayısının hangi boyuta ulaştığını kamuoyuna duyuracak, Anayasal ‘’bilgi alma hakkı’’ sağlanacaktır. TMSF‘ye devredilen 796 şirket ve 40 bin çalışanının hangi konumda olduğunun açıklanması bekleniyor. Zira devir sırasındaki karar, yargılamanın bitimini ya da satış + tasfiyeyi öngörüyordu.
612 bin insanın adli işlem gördüğü darbe denemesinin bir kere daha yaşanmaması için hukuku üstün kılan yeni adımlara ihtiyaç var. Hukuk reformu çerçevesinin devlet içinde yeni odaklanmaları engellenmesine ihtiyaç olduğunu düşünüyorum.
Doğaldır ki, 15 Temmuz darbesinin faillerinden Fethullah Gülen başta yurtdışına kaçmış darbecilerin yurda getirilip yargılanıp cezalandırılması işin bir başka yönüdür. 15 Temmuz darbesinin adli yargılaması hukukun üstünlüğünü sağlayacak şekilde hızla yapılmalı ve adalet tesis edilmelidir. Demokrasi ve Milli Birlik Günü’nde düşündüklerimi sergilerken, bu yılki bilançonun açıklanmasını bekliyorum.