Perakende cirosunu 5 yılda ikiye katladı
Ekonominin lokomotif sektörleri arasında yer alan perakende, darbe girişimi de dahil olmak üzere atlattığı pek çok krize rağmen, 5 yılda yüzde 81 oranında büyüyerek 1.2 trilyon TL’lik iş hacmine ulaştı.
Hazır giyimden gıdaya, eğlenceden teknolojiye kadar birçok farklı alanı bünyesinde barındıran perakende sektörü, cirosunu son 5 yılda yüzde 81 oranında artarak 1.2 trilyon TL’lik büyüklüğe ulaştırdı. Darbe girişimi öncesi Türkiye’de 663 milyar TL düzeyinde bulunan söz konusu rakamın e-ticaretin de etkisi ile önümüzdeki yıl 1.4 trilyon TL’lik büyüklüğe ulaşması bekleniyor. Sektörde hali hazırda 2,5 milyon civarında istihdam söz konusu. Peki dünyada durum ne? 2009 krizi sonrası 10 yılda dünya ekonomisindeki ortalamanın gerisinde büyüyen perakende sektörü, 2019’da yüzde 5’lik büyüme gerçekleştirdi. 25 trilyon dolara ulaşan büyüklüğün, 2023’te 30 trilyon doları aşacağı tahmin ediliyor.
Hane sayısı ve artan geliri perakendeyi besledi
Türkiye’de perakende sektörü dünya ortalamasının oldukça üzerinde bir büyüme grafiği çiziyor. Hane sayısındaki düzenli artışa paralel olarak hane halkı sayısındaki düşüş sadece perakende değil, konut, enerji, otomotiv gibi pek çok sektörü besliyor. Öte yandan hane halkı gelirindeki artış da perakende sektörünü besleyen bir diğer etken. TUİK rakamlarına göre 2016 yılında Türkiye’de yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 19 bin 119 TL iken söz konusu gelir, 2020 itibari ile 33 bin 428 TL’ye yükseldi. Söz konusu gelişmeler perakende sektöründe büyümeyi sağlayan gelişmeler olarak öne çıktı.
Gıda perakendesinden hızlı yükseliş
Sektöre yönelik olarak Nielsen tarafından hazırlanan ‘TAMPF - Nielsen Perakende Endeksi’ 2020 yılı ilk 6 ay verilerine göre de sektörde cirosal artış devam ediyor. Rapora göre, 2020 yılının ilk 6 ayında sektörel ciro yüzde 20 oranında bir büyüme gösterdi. İlk 6 ayda özellikle pandemi etkisi ile diğer kategorilerde önemli küçülmeler yaşanırken, gıda perakendesi, perakende içindeki tüm kategorilerden ayrışarak yüzde 33’lük büyüme yakaladı.
Buna karşın gıda dışı perakende yüzde 34 oranında küçülme gösterdi. Tam açılmalar ile birlikte söz konusu büyümenin diğer alanlara da sirayet etmesi ve biriken ihtiyaçların da etkisi ile sektörün bu yıl çok daha hızlı bir büyüme göstermesi bekleniyor.
e-ticaret hacmi 8 kat yükseldi
Salgın döneminde çok daha hızlanmak üzere sektörde en hızlı büyüyen alanlardan biri e-ticaret oldu. Darbe girişiminin gerçekleştiği 2016 yılında 24 oranında artış göstererek 30,8 milyar TL’lik büyüklüğe ulaşan e-ticaret hacmi, geride bıraktığımız yıl itibari ile salgının da etkisi ile 226 milyar TL’lik büyüklüğü aştı. Genel ticaret içindeki payı ise bu dönemde yüzde 15,7’ye çıktı.