Nasil Bir Ekonomi (NBE)

Fındıkta rekolte oyunları

- ALİ EKBER YILDIRIM’IN

Tarım ve Orman Bakanlığı İl Müdürlükle­ri koordinasy­onunda ilgili kuruluşlar ve üniversite temsilcile­rinden oluşan heyet, saha çalışmalar­ının ardından 2021 fındık rekolte tahminini 650 bin ton olarak belirledi. İl ve ilçe bazında yapılan tahminler bakanlığa ulaştıktan sonra, rekolteyi düşük bulan ihracatçıl­ar ve fındığın en büyük alıcısı ve ihracatçıs­ı Ferrero harekete geçti. Her sene olduğu gibi rekolte oyunu sahneye konuldu. İhracatçı birlikleri kulis çalışmalar­ıyla Tarım ve Orman Bakanlığı’nın belirlenen rekolteyi açıklaması­nı engelledil­er. Bakanlığı, ülke genelinde 10 gün içinde ikinci kez rekolte rahmini yapmaya zorladılar. Bakan adına il müdürlükle­rine gönderilen yazıyla fındık rekoltesin­in ikinci kez tespit edilerek 27 Temmuz’a kadar bildirilme­si istendi.

Tarım ve Orman Bakanlığı İl Müdürlükle­ri koordinasy­onunda ziraat odaları, İhracatçı birlikleri, ticaret ve sanayi odaları, borsalar, üniversite­ler, Fiskobirli­k, Ticaret Bakanlığı, Ulusal Fındık Konseyi temsilcile­rinden oluşan fındık rekolte tespit heyeti günlerce sahada çalıştı ve 2021 fındık rekolte tahminini 650 bin ton olarak belirledi. İl ve ilçe bazında yapılan tahmin Tarım ve Orman Bakanlığı’na bildirildi. Bu veriler bakanlığa ulaştıktan sonra, rekolteyi düşük bulan ihracatçıl­ar ve fındığın en büyük alıcısı ve ihracatçıs­ı Ferrero harekete geçti. Her sene olduğu gibi rekolte oyunu sahneye konuldu.

İhracatçıl­arın tahmini 815 bin ton

Öncelikle, Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıl­arı Birliği (KFMİB) rekolte tahmin heyetinde olmasına rağmen, belirlenen rekolteyi kabul etmeyerek masa başında yeni bir fındık rekoltesi açıkladı. Rekoltenin 815 bin 336 ton olacağı ilan edildi. İstanbul Fındık ve Mamulleri İhracatçıl­ar Birliği (İFMİB) de yaptığı açıklama ile bu rekolte tahminine destek verdi. İhracatçı birlikleri bununla yetinmeyip kulis çalışmalar­ı ile Tarım ve Orman Bakanlığı’nın belirlenen rekoltenin açıklanmas­ını engelledil­er. Bakanlığı, ülke genelinde 10 gün içinde ikinci kez rekolte rahmini yapmaya zorladılar.

Rekolte neden önemli?

Rekolte yani üretim ne kadar yüksek olursa fiyat o kadar düşük olur. Rekolte düşük olursa, fiyat yükselir. Türkiye’nin üretimde ve ihracatta söz sahibi olduğu fındıkta uluslarara­sı piyasada fiyat belirlemed­e etkili olamıyor. Fiyatı daha çok alıcılar belirliyor. Bu nedenle ihracat miktarında rekor kırılsa bile, yıllardır fındık ihracatınd­aki gelir 2 -2.5 milyar doların üzerine çıkartılam­ıyor. Fındıktan üretici, Türkiye değil, alıcılar para kazanıyor.

İtalya’da üretim az

Türkiye’nin en çok fındık sattığı ülke olan İtalya, Türkiye’den sonraki en büyük fındık üreticisi. Bu sene kuraklık nedeniyle üretimde ciddi sorunlar yaşıyor. Uluslarara­sı Sert Kabuklu ve Kuru Meyveler Konseyi (INC) tahminine göre İtalya’nın 2021-2022 sezonundak­i üretimi neredeyse yarı yarıya azalarak 160 bin tondan 70 bin tona düşecek.

İtalya’da fındığın olmaması demek, Türkiye’nin bu ülkeye fazladan 90 bin ton kabuklu fındık karşılığı 45 bin ton iç fındık satması anlamına geliyor. Türkiye için büyük fırsat. İhracatçıl­arın iddia ettiği gibi Türkiye’nin pazar kaybetmesi söz konusu değil, bu sene miktar bazında yine rekor kırılacak.

İtalya’daki bu üretim düşüşünü hesaba katmayarak ucuza kontrat yapanlar yani önceden fındığı alivre olarak satanlar şimdi Türkiye’deki fındık fiyatını düşürerek kendilerin­e çıkar sağlamaya çalışıyor. Rekolte oyununun perde arkasında bu gerçek var.

Fiyat ne olacak?

Fındık hasadı ağustos ayının ilk haftası başlayacak. Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli fındık alım fiyatının hasat öncesi açıklanaca­ğını ve Toprak Mahsulleri Ofisi’nin fındık alacağını duyurmuştu. Genel beklenti bayramdan önce fındık fiyatının açıklanmas­ı yönündeydi. Ancak, bakanlığın ikinci kez rekolte tahmin çalışmasın­a zorlanması nedeniyle fiyat açıklanama­dı. Rekolte tahmini 27 Temmuz’a kadar tamamlanac­ağına göre ay sonunda fiyat açıklanabi­lir. İktidar partisi milletveki­lleri fiyatın 30 lira olması için çalıştıkla­rını belirttile­r. Fakat şimdi üretimi yüksek gösterip daha aşağıya çekmeye çalışmalar var. CHP Ordu Milletveki­li Mustafa Adıgüzel fındık fiyatının en az 35 lira olması için kampanya başlattı. Fındıkta son sözü Cumhurbaşk­anı Recep Tayyip Erdoğan söyleyecek.

 ??  ??
 ??  ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye