İridyum %300 artarak değerli metallerin lideri oldu
Platin grubu metaller (PGM) son 1 yıldır dalgalı bir seyir izliyor. Grubun performans dağılımı oldukça geniş bir aralıkta seyrediyor. İridyum, geçen yılın ekim ayından bu yana yüzde 300'ün üzerinde bir artışla son 12 ayda en iyi performans gösteren PGM oldu. Rutenyum, geçen yılın bu zamanlardan beri yüzde 200'ün üzerinde kazanç elde ederek en iyi ikinci oyuncu olurken, platin ve rodyum yıllık bazda neredeyse yatay seyrediyor. Paladyum şu anda Ekim 2020'dekinden yüzde 20 daha düşük.
1.645 dolardan 4.900 dolara çıktı
Daha çok pusula yapımında, elektrik kontakları yapımında, otomobil ve motosiklet ateşleme bujilerinde kullanılan iridyum fiyatı nisan-temmuz döneminde gördüğü zirveden biraz geri çekilse de gücünü koruyor. Ekim 2020’de 1.645 dolar/ ons olan iridyum, nisanda 6.300 dolara tırmandıktan sonra bu ay 4.800/4.900 dolar aralığında satılıyor. En büyük üretici Güney Afrika’da üretim COVID-19 sonrası normale dönmesine rağmen, ülkenin madenlerindeki grev dalgası nedeniyle fiyatların yüksek kalması bekleniyor. Ayrıca elektrikli cihaz sektöründen gelen talebin yüksek olması fiyatları desteklemeye devam edecek gibi görünüyor.
2011 yılında, LED büyümesini karşılamak için iridyum pota üretim kapasitesinin hızlı genişlemesiyle fiyatlar ons başına 1.200 dolarla rekor seviyeye çıkmıştı. 2016/17’deki ralli ise, SAW filtreleri için lityum tantalat üretim kapasitesindeki artıştan kaynaklandı. Bu yıl ise ilk kez tedarik sorunlarından kaynaklanan bir fiyat rallisi yaşandı. İridyum yıllık 250 bin ons üretimle en küçük PGM pazarı ve üretimindeki en küçük bir değişimden bile hızla tepki veriyor.
Hidrojen ekonomisinden destek bulacak
Hidrojen ekonomisindeki hızlı büyüme, özellikle PEM elektrolizi yoluyla yeşil hidrojen üretimindeki artışın, önümüzdeki birkaç yıl içinde iridyum talebini artırması bekleniyor. Özellikle Avrupa'da önemli miktarda ek elektrolizör kapasitesi nedeniyle, geçen yıl 1.000 ons olan yıllık iridyum hidrojen talebinin 2025’de 20 bin onsu aşacağı tahmin ediliyor. PGM fiyatları toplu olarak yılın başlarındaki zirveden geri çekilse de, sepet fiyatı tarihsel standartlara göre yüksek bir seviyede kalmaya devam ediyor ve üreticiler daha düşük kaliteli, daha önce ekonomik olmayan alanları kârla madenciliğe ve işlemeye devam ediyor.