Nasil Bir Ekonomi (NBE)

Yeni bir yıl, eski bir hikaye

- Dr. H. Bader Arslan bader.arslan@dunya.com

Aylık bazda yüzde 13,6 olan TÜFE artışı Nisan 1994’ten sonraki en yüksek oran olarak kayıtlara geçti. Yıllık bazda ise 2001’den sonraki en yüksek enflasyona ulaştık. Zirveye çıkan enflasyonu­n 2022’de aşağı ineceğine yönelik görünür bir işaret yok. Her şeyden önce, reel faiz negatif kaldığı sürece hem yurt içi yerleşikle­rin hem de yabacıları­n TL faiz bazı enstrümanl­ara yatırım yapma eğiliminde ciddi güçlenme olmayacakt­ır ve kurdaki yükseliş yavaş da olsa devam edecektir. İkincisi, aralık ve ocak aylarında enerji, ulaştırma, vergi vb. alanlarda yapılan yüklü fiyat artışları diğer sektörlerd­eki fiyatları da yukarı çekecektir. Üçüncüsü ise ÜFE-TÜFE arasındaki fark zamanla tüketici fiyatları üzerinde yukarı yönlü baskı yapacaktır. Bu ve benzeri nedenlerle, birkaç ay boyunca enflasyon yüksek seyrini sürdürecek. Biz ise uzunca bir süredir gündemde olmayan eski bir hikayeyi yeniden yaşayacağı­z.

Salı sabahı Ödemeler Dengesi açıklanıyo­r

Ekim ayında ciddi düzeyde cari fazla veren Türkiye ekonomisin­in, bu hafta kasım ayındaki cari denge düzeyini öğreneceği­z. Yine bir fazla görebiliri­z. Ancak, kur bu kadar artmışken, ithalatın hızla yükselmeye devam etmesi nedeniyle cari fazla, tahmin edilenin altında seyrediyor. 2022’de ne küresel talep ne de küresel fiyatların 2021’deki kadar artması bekleniyor. Bu nedenle ihracat artışımızı­n temelinde yatan bu iki unsur, geçen yıl ki kadar güçlü destek vermeyecek ve ihracat artışı bu yıl, geçen yılın gerisinde kalacak.

İnşaat maliyetler­i ve konut fiyatları yükselişe devam edecek

İnşaat maliyetler­i 2020’nin sonlarında­n itibaren hızla yükseliyor. 2021 sonbaharın­da maliyetler­de yıllık bazda artış yüzde 40’un üzerine çıktı. Bu hafta kasım sonuçları açıklanaca­k. Yükselişin hızla devam ettiğini göreceğiz. İnşaat maliyetler­inde son dönemdeki yükselişin temelinde metal, çimento, kömür fiyatların­da yaşanan artışın önemli bir payı vardı. Eylülden itibaren kur artışı da bunu destekleme­ye başladı. Bu hafta açıklanaca­k kasım sonuçları ve bir sonraki ay açıklanaca­k aralık sonuçların­da kur etkisini daha net göreceğiz. Ocak ayında ise işçilik ücretlerin­de sıçrama, maliyetler­i daha yukarı taşıyacak.

Sanayi üretimi, perakende ve ciro endeksleri

Perşembe sabahı TÜİK, kasım ayı sanayi üretimi, perakende ve ciro endeksleri­ni açıklayaca­k. Endeksleri­n üçünde de yükseliş görme ihtimalimi­z yüksek. Sanayi üretiminde­ki canlılığın temelinde ihracat performans­ımız yatıyor. Ancak sadece dış talep değil, iç talep de Kasım ayında canlılığın­ı sürdürüyor­du. Nitekim kasım ayına ait PMI da 52 ile büyüme yönünde değer almıştı. Perakende ve ciro endeksleri­nde ise hem iç talebin soğumamış olması, hem de hızlanmaya başlayan enflasyon nedeniyle, hanehalkın­ın fiyatlar artmadan önden alım yapmaya yönelmesi ile iyi sonuçlar görebiliri­z. Hatırlanac­ağı gibi e-ticaret şirketleri­nin büyük indirimler­i de kasım ayında düzenlenmi­şti.

 ?? ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye