‘Tarladan markete’ süreci milli güvenlik problemi
▶ Zincir marketlere karşı ilacın kooperatifleşme olduğunu söylediniz, kooperatifleşmeyi hızlandıracak yeni bir yasal düzenlemeye ihtiyaç var mı?
Çok sayıda kooperatifimiz var ama birçoğu işlevsiz, kooperatifçilik her alanda olmalı. ‘Tarlada 50 kuruş, markette 5-10 lira’ diye şikayet ediyoruz. Artık, tarlaya gidip ürünü alan da, taşıyan da, depolayan da, paketleyen de zincir marketler. Gidip denetliyoruz, Bakanlığın müthiş bir gayreti var ama sistem açısından zorlukların olduğunu anlamamız lazım, gıda denetimi ile bu çok zor. Ürünü tarladan alan, paketleyen, taşıyan, satan, pazarlayan hepsi market. Bu imkan zamanında marketlere çok iyi niyetle verilmiş, tarladan markete getirsinler, aracılar azalsın, fiyatlar düşsün diye düşünülmüş. Marketler devletin bu kadar iyi niyetle sunduğu bu imkanı devletin ve milletin aleyhine kullanmışlar. Bunu açık söylüyorum ve arkasındayım. Bu konu milli güvenlik problemi, bunların vicdanı ile cüzdanı arasına sıkışan bir ticaret oluşuyor. Kendi aralarında fiyat ayarlaması yapıldığını, şiddetle inkar ediyorlardı, ufak bir takiple görüldü ve 3 milyar lira ceza yazıldı. Devlet kudretlidir, elindeki enstrümanları kullanır ancak bu sahayı regüle edecek, devletten başka da düzenleyebilecek bir yapıya ihtiyaç var. Bunu yapabilecek olanlar kooperatifler ve birlikler. Hal yasasında birliklere, kooperatiflere ciddi yerler açıyoruz. Antalya’daki Mersin’deki bir kooperatif ya da birliğin Ankara’da, Kars’ta satış yerleri olsun. Bu sahada regülasyon yapar, çünkü birlik ve kooperatif vahşi bir mantıkla çalışmaz. Üreticisini korur ama tüketiciyi de korur.