Dış ticarette 11 aylık açık 99,8 milyar dolar
■ Ticaret Bakanı Mehmet Muş tarafından açıklanan kasım ayı geçici ticaret verilerine göre geçen ay ihracat yüzde 1,9 artışla 21,9 milyar dolar olurken ithalat ise 30,7 milyar dolar olarak kaydedildi. Türkiye'nin ihracatı Ocak-Kasım döneminde yıllık yüzde 14 artışla 231 milyar dolara yükseldi. ■ Kasım ayında dış ticaret açığı yüzde 61 artışla 8,8 milyar dolar oldu. Ocak-Kasım döneminde ise dış ticaret açığı 99,8 milyar doları buldu. Enerji ithalatı yüzde 17,4 artışla 7,7 milyar dolara yükselerek, toplam ithalatın 4'te 1'ini oluşturdu Altın ithalatı da kasım ayında yüzde 2500 artışla 2,6 milyar dolara yükseldi.
Türkiye’nin kasım ayı ihracatı, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1,9; ekim ayına göre ise yüzde 2,8 artarak 21,9 milyar dolar olarak gerçekleşti. 11 aylık ihracat yüzde 14 artışla 231 milyar dolara ulaştı. Kasım ayı ithalatı ise 30,7 milyar dolar olarak gerçekleşirken, ithalatın dörtte birini enerji oluşturdu. Böylelikle Kasım'da dış ticaret açığı yüzde 61 artışla 8,8 milyar dolar oldu. Ocak-kasım döneminde ise dış ticaret açığı 99,8 milyar dolara yükseldi. Otomotiv 2,9 milyar dolarla kasım ayında en fazla ihracat gerçekleştiren sektör oldu. Kimyevi maddeler ve mamulleri 2,6 milyar dolarla ikinci, hazır giyim 1,6 milyar dolarla üçüncü sırada yer aldı. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), kasım ayı ihracat rakamlarını Adana’da açıkladı. Adana Ticaret Odası’nın yeni merkez binasında gerçekleşen törene Ticaret Bakanı Mehmet Muş, TİM Başkanı Mustafa Gültepe, Adana Sanayi Odası Başkanı Zeki Kıvanç, Adana Ticaret Odası Başkanı Bayram Yücel, TİM yönetim kurulu başkan yardımcıları Ahmet Güleç ve Çetin Tecdelioğlu ile çok sayıda ihracatçı katıldı.
“Sıkılaşma küresel borç sorununu tetikliyor”
Toplantının açılışında konuşma yapan Ticaret Bakanı Mehmet Muş, küresel enflasyon sorununa dikkat çekerken, dünyada yavaşlayan büyümenin, 2023’te de devam edeceğinin öngörüldüğünü ifade etti. Uluslararası raporların önümüzdeki yıl da daha yavaş bir küresel büyümeye ve daha yüksek borçlanma maliyetlerine işaret ettiğine değinen Bakan Muş, mali sıkılaşmanın büyümeyi aşağı çekip küresel borç sorununu tetiklediğini vurguladı. Buna karşın Türkiye ekonomisinin büyüme ve dış ticaret performansı ile dikkat çektiğini belirten Bakan Muş, ihracatın büyümenin itici gücü olmaya devam ettiğini söyledi. OVP’de öngörülen 2022 için yüzde 5 büyüme hedefine ulaşılmasının öngörüldüğünü kaydeden Bakan Muş, Rusya-Ukrayna Savaşı, enerji krizi ve dış talepteki yavaşlamaya rağmen Türkiye ekonomisinin dinamizmini koruduğunu ifade etti.
Kasımda ihracatın yüzde 1,9 artışla 21,9 milyar dolara ulaştığını aktaran Bakan Muş, ithalatın ise kasımda 30,7 milyar dolar olarak gerçekleştiğini ifade etti. Enerji ithalatının bahsi geçen ayda yüzde 17,4 artışla 7,7 milyar dolara ulaşarak toplam ithalatın dörtte birini oluşturduğuna dikkat çeken Bakan Muş, bunun yanında Türkiye’nin altın ithalatındaki artışın da sürdüğünü vurguladı. Bakan Muş’un verdiği bilgiye göre, altın ithalatı kasımda yüzde 2567 artışla 2,6 milyar dolara ulaştı. Ocak-Kasım döneminde ise altın ithalatı yüzde 242 artışla 17,8 milyar dolar olarak kayıtlara geçti. Paritenin dış ticaret rakamları üzerindeki olumsuz etkilerinin de sürdüğünü kaydeden Bakan Muş, “Parite etkisiyle dış ticaret açığımız Ocak-Kasım döneminde yaklaşık 3 milyar dolar daha fazla gerçekleşmiştir” dedi.
Otomotivde de ithalat artıyor
Geçtiğimiz yıl başta otomotiv olmak üzere çeşitli sektörlerde yaşanan çip tedarikine ilişkin sıkıntıların hafiflemesiyle küresel otomotiv piyasasının canlanmaya başladığını belirten Bakan Muş, “Bu kapsamda, Kasım ayında motorlu kara taşıtları ithalatımız yüzde 40 artışla 1,9 milyar dolar olmuştur. Dolayısıyla bu ayki dış ticaret açığımızda enerji, altın ve otomotiv kalemlerindeki ciddi artışın payı bulunmaktadır” ifadelerini kullandı. Hizmet gelirlerinin seyahat ve taşımacılık gelirlerinin de önemli etkisiyle güçlü seyrini sürdürdüğünün altını çizen Bakan Muş, 2022 Ocak-Eylül döneminde yüzde 69,4 oranında artışla 31,3 milyar dolar seyahat geliri elde edildiği bilgisini verdi. Bakanlık olarak, küresel belirsizliklerin büyüdüğü bir dönemde ihracatçılara her türlü desteği vermeye devam ettiklerini söyleyen Bakan Muş, sözlerini şöyle sürdürdü: “Öncelikle, geleneksel ihraç pazarlarımızdaki daralmayı öngörerek yıl ortasında devreye aldığımız Uzak Ülkeler Stratejisi’yle ihracatçılarımızın Asya ve Güney Amerika gibi uzak pazarlarda tutunmaları için onlara destek oluyoruz. Böylece ihracat menzilimizi ve ürün çeşitliliğimizi genişletiyor, 18 ülkeye yönelik ülke özelinde eylem planları uyguluyoruz.”
TİM Başkanı Mustafa Gültepe, toplantıda yaptığı konuşmada 2022 için belirledikleri 250 milyar dolarlık hedefe emin adımlarla ilerlediklerini söyledi. 21,9 milyar dolarlık kasım ayı ihracatının tarihin en yüksek kasım ayı ihracat rakamı olduğunu aktaran Gültepe, “Ocak-Kasım dönemindeki 11 aylık ihracatımız, yüzde 13,9 artışla 231,2 milyar dolara ulaştı. Son 12 ayda ise 253,5 milyar dolarlık bir ihracata imza atmış olduk. 2022’ye başlarken belirlediğimiz 250 milyar dolarlık hedef için son düzlüğe girmiş bulunuyoruz. İnşallah aralık ayını da en iyi şekilde tamamlayıp hedefe ulaşmanın gururunu paylaşacağız. Bir ay sonra Cumhurbaşkanımızın katılımıyla tarihimizin en yüksek yıllık ihracat rakamını açıklayacağız. Kasım ayında otomotiv 2,9 milyar dolarla ihracatımıza en fazla katkıyı veren sektörümüz oldu. İlk beşteki diğer sektörlerimiz 2,6 milyar dolarla kimya, 1,6 milyar dolarla hazır giyim, 1,4 milyar dolarla elektrik-elektronik ve 1,3 milyar dolarla çelik şeklinde sıralandı. Elektrik ve elektronik, hububat, bakliyat, makine, savunma ve havacılık ile zeytin ve zeytinyağı sektörlerimiz tarihlerinin en yüksek aylık ihracatını gerçekleştirdi.”
İhracattan büyümeye 2,9 puanlık katkı
Türkiye ekonomisinin yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 3,9 büyüdüğünü, mal ve hizmet ihracatının büyümeye 2,9 puan katkı verdiğini hatırlatan Gültepe, “İlk iki çeyreğe göre büyüme hızında bir düşüş görüyoruz. Bu düşüş ana pazarlarımızdaki ekonomik durgunluktan kaynaklanıyor. Bir süredir beklediğimiz gibi yurt dışı talep düşüşüne bağlı negatif gelişmelerin sonuçlarını görmeye başladık. Üstelik küresel piyasalardaki belirsizlik artarak sürüyor. Etrafımızı saran sis bulutu nedeniyle önümüzü görmekte zorlanıyoruz” diye konuştu.