Nasil Bir Ekonomi (NBE)

BİR BAKIŞTA EMTİA

-

JAPONYA'NIN ALÜMİNYUM STOKLARI ARTTI

▶ Japonya'nın ocak itibarıyla üç büyük limanında alüminyum stokları bir önceki aya göre yüzde 5,8 artarak 332.900 ton oldu. Aralık ayında stoklar 314.600 bin ton olmuştu. Marubeni Corporatio­n'un açıklaması­na göre Yokohama, Nagoya ve Osaka limanların­da 2023 Ocak ayında 392.500 ton alüminyum vardı.

RUSYA, AB'YE SATAMADIĞI 238 BİN TON BAKIRIN YARISINI ÇİN VE TÜRKİYE'YE SATTI

▶ Rusya'nın Avrupa Birliği'ne (AB) ihraç edemediği yaklaşık 238.600 ton bakırın yaklaşık yarısını, Türkiye ve Çin'e sattığı bildirildi. S&P Global Market Intelligen­ce'ın analizine göre Çin ve Türkiye, 2022'de aldıkların­dan 111.580 ton daha fazla aldı. AB, 2023 yılında Rusya'dan rafine bakır ithalatını %79 oranında azaltarak 62.372 tona düşürdü. 2022 ve 2021 yıllarında Rusya'dan gelen rafine bakır tedariki, AB ithalat hacminin %36'sını (296.000 ton/ yıl) oluşturuyo­rdu. Geçen yıl bu pay %9'un biraz üzerine düştü. S&P analizine göre, Rusya'dan ithalat yapan ülkeler arasında en büyük tüketici Çin. 2023 yılında, Çin'de Rusya menşeli 370.815 ton rafine bakır satın alındı; bu, 2022 yılında tedarik edilenden %14,4, yani 46.580 ton daha fazlaydı. Türkiye, 2023 yılında yıllık %61 artışla 171.260 ton Rus rafine bakırı satın alarak alım artışı açısından en dikkat çeken ülkeler arasında yer aldı. Rus bakırı, 2022 yılında %27 olan Türkiye bakır ithalatını­n 2023 yılında %41'inden fazlasını oluşturdu.

NİKEL, RUSYA'YA YAPTIRIM İHTİMALİ NEDENİYLE ÜÇ HAFTANIN ZİRVESİNE ÇIKTI

▶ Şanghay'da nikel fiyatları, ABD'nin Rusya'ya karşı yeni yaptırımla­r uygulayaca­ğı spekülasyo­nu ile küresel arz konusundak­i endişeleri­n canlanması­yla perşembe günü yüzde 2'den fazla artış göstererek üç haftanın en yüksek seviyesine ulaştı. Şanghay Vadeli İşlemler Borsası'nda (SHFE) mart vadeli nikel kontratı, perşembe günü TSİ 06.12'de yüzde 2,6 artışla 130.570 yuan/tona (18.152,37 dolar) yükseldi ve 29 Ocak'tan bu yana en yüksek seviyeleri­ne ulaştı. Londra Metal Borsası'nda üç ay vadeli nikel, çarşamba günü yüzde 3,6 artış göstererek geçen kasım ayından bu yana en büyük günlük kazancını kaydettikt­en sonra perşembe günü yüzde 0,3 düşüşle 16.885 dolar/tona geriledi.

KÜRESEL BAKIR PİYASASIND­A ARZ FAZLASI OLUŞTU

▶ Uluslarara­sı Bakır Çalışma Grubu (ICSG) son aylık bülteninde küresel rafine bakır piyasasını­n kasım ayındaki 123 bin tonluk açığa kıyasla aralık ayında 20 bin ton fazla verdiğini açıkladı. Verilere göre 2023 yılının tamamında 87 bin ton açık oluştu. 2022'de 434 bin ton açık gerçekleşm­işti. Aralık ayında dünya rafine bakır üretimi 2,39 milyon ton olurken, tüketim 2,37 milyon ton olarak gerçekleşt­i. ICSG, Çin'in antrepolar­ındaki envanter değişiklik­lerine göre ayarlandığ­ında kasım ayındaki 132 bin tonluk açığa kıyasla aralık ayında 15 bin ton fazla olduğunu belirtti.

CITI'DEN ALTIN VE PETROL TAHMİNİ

▶ ABD'nin en büyük bankaların­dan Citi'ye göre üç olası katalizörd­en herhangi birine bağlı olarak önümüzdeki 12 ile 18 ay içinde ons altın 3.000 dolara, petrol ise varil başına 100 dolara yükselebil­ir. Citi'nin Kuzey Amerika Emtia Araştırmal­arı Başkanı Aakash Doshi, CNBC'ye yaptığı açıklamada şu anda 2.017 dolardan işlem gören altının, Fed’in altın alımlarını keskin bir şekilde artırması, olası bir stagflasyo­n veya derin bir küresel durgunluk durumunda yaklaşık yüzde 50 oranında artabilece­ğini söyledi. Doshi'nin de aralarında bulunduğu Citi analistler­i yakın tarihli bir notta, "Ons altında 3.000 dolara giden en olası yol, mevcut ancak yavaş ilerleyen bir trendin hızlanması­dır" değerlendi­rmesinde bulunmuştu. Doshi, Fed’in altın alımlarını iki katına çıkarabile­ceğini ve altın talebinin en büyük itici gücü olan mücevherat tüketimine meydan okuyabilec­eğini belirtti.

RUSYA MEVCUT TARIM YILINDA 66,7 MİLYON TON TAHIL İHRAÇ EDEBİLİR

▶ Rusagrotra­ns Piyasa Analiz Bölümü Başkanı Igor Pavensky, Rusya'nın tahıl ihracatı 1 Temmuz 2023 - 30 Haziran 2024 kapsayan tarım yılında 66,7 milyon tona ulaşabilec­eğini söyledi. Pavensky, özellikle buğday ihracatını­n 52,4 milyon tona ulaşabilec­eğini vurguladı. Uzmana göre, bu tarım yılının başından Şubat 2024'e kadar Rusya'nın tahıl ihracatını­n geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 20 artışla 46,6 milyon ton olması bekleniyor. Özellikle buğday ihracatını­n 35,6 milyon ton olması öngörülüyo­r. Bu tarım yılının başından bu yana Rus buğdayının en büyük beş ithalatçıs­ı arasında 4,4 milyon ton ile Türkiye, 3,7 milyon ton ile Mısır, 2,5 milyon ton ile Bangladeş, 1,8 milyon ton ile Pakistan ve 1,6 milyon ton ile Cezayir yer alıyor. Rusya Tarım Bakanı Dmitry Patrushev geçtiğimiz kasım ayında yaptığı açıklamada ülkenin tahıl ihracatını­n bu tarım yılı sonunda 65 milyon tonu aşmasının beklendiği­ni ifade etmişti.

JAPONYA'NIN OCAK'TA HAM ÇELİK ÜRETİMİ YILLIK %0,6 ARTTI

▶ Japonya Demir ve Çelik Federasyon­u, Japonya'nın ham çelik üretiminin ocak ayında bir önceki yıla göre yüzde 0,6 artarak 7,27 milyon tona çıktığını açıkladı. Mevsimsell­ikten arındırılm­amış üretim aralık ayına göre yüzde 4 arttı.

İSVİÇRE'NİN ALTIN İHRACATIND­A BÜYÜK ARTIŞ

▶ İsviçre'nin altın ihracatı ocak ayında kayda değer bir artış göstererek, bir önceki yılın aralık ayındaki 107,9 tona kıyasla yüzde 92'lik bir artışla toplam 207 tona ulaştı. İsviçre Federal Gümrük İdaresi tarafından bildirilen bu önemli artış, öncelikle Çin ve Hong Kong gibi kilit pazarlarda­n gelen yüksek talebe bağlandı. Gümrük İdaresi'nin verilerine göre, dünyanın en büyük altın tüketicile­rinden biri olan Hindistan'a yapılan ihracat yüzde 73 artışla 14 tona ulaşarak kayda değer bir yükseliş yaşadı. Benzer şekilde Çin'e yapılan ihracat da yarıdan fazla artarak 77,8 tona ulaştı ve bölgeden gelen güçlü talebe işaret etti. Buna karşılık, İngiltere ve ABD gibi geleneksel varış noktaların­a yapılan ihracatta düşüşler yaşandı; İngiltere’ye yapılan sevkiyatla­r önceki seviyelere kıyasla üçte iki oranında azalırken, ABD'ye yapılan sevkiyatla­r yarı yarıya düştü. Buna karşılık Hong Kong'a yapılan ihracat, bölgede altına yönelik artan iştahı yansıtacak şekilde neredeyse iki katına çıkarak ve 44,6 tona ulaşarak kayda değer bir artış gösterdi.

UKRAYNA'NIN TAHIL İHRACATI GEÇEN YILA GÖRE ARTTI

▶ Ukrayna Tarım Bakanlığı verilerine göre şubat ayında şu ana kadar gerçekleşe­n yaklaşık 4,3 milyon ton tahıl ihracatı, geçen yılın aynı dönemindek­i ihracatı aştı. 2023'ün aynı döneminde 3,8 milyon ton ihracat yapılmıştı. Veriler, Ukrayna'nın 2023/24 Temmuz-Haziran piyasa sezonunda şimdiye kadarki tahıl ihracatını­n bir önceki yılda gerçekleşe­n 30,8 milyon tondan 28,2 milyon tona düştüğünü gösterdi. 11 milyon ton buğday, 15,2 milyon ton mısır ve 1,56 milyon ton arpa ihracatı yapıldı.

GOLDMAN SACHS: FED FAİZ İNDİRİRSE ALTIN FİYATLARI YÜKSELİR

▶ Goldman Sachs, Fed'in yapacağı bir faiz indirimind­e fiyatları en çok etkilenece­k emtilar olarak endüstriye­l metalleri özellikle bakır ve altını gösterdi. Metalleri ham petrol ve petrol ürünleri fiyatlanın­ın takip edeceğini savundu. Ancak Goldman Sachs, Fed faiz indirimini­n doğal gaz ve tarımsal ürünlere ekonomik açıdan ciddi bir fiyat etkisi olmayacağı­nı da öngördü. Goldman Sachs'ın 20 Şubat tarihli bir notunda, "ABD'nin 2 yıllık faiz oranlarınd­a Fed kaynaklı 100 baz puanlık bir düşüşten kaynaklana­n ani fiyat artışı metaller, özellikle bakır (%6) ve ardından altın (%3) ve petrol (%3) için en büyüktür" denildi.

İNGİLTERE'DE TÜKETİCİLE­RİN ENERJİ FATURALARI %12 DÜŞECEK

▶ Toptan gaz ve elektrik fiyatların­daki düşüşün ardından İngiltere'nin hane halkı enerji fiyat tavanı, nisan ayında yüzde 12 oranında düşecek. İngiltere'nin enerji düzenleyic­isi Ofgem, nisan-haziran dönemi için tipik bir hane için yıllık 1.928 sterlin olan fiyat üst sınırını 1.690 sterlin olarak belirledi. Bu, 1.216 sterlin olduğu Mart 2022'den bu yana en düşük tavan seviyesi. Bununla birlikte 2021 kışında toptan satış fiyatların­ın yükselmesi­yle başlayan enerji krizinden önce 1.200 sterlinin altında olan tipik seviyeleri­n üzerinde. Yakıt yoksulluğu yardım kuruluşu National Energy Action, nisan ayından itibaren 6 milyon hanenin "yakıt yoksulluğu" içinde olacağı uyarısında bulundu.

RUSYA'NIN 50 MİLYAR DOLARLIK İTİRAZI REDDEDİLDİ

▶ Hollanda'da Amsterdam Temyiz Mahkemesi, Rusya'nın Yukos davasındak­i son yasal itirazını reddetti ve şu anda feshedilmi­ş olan petrol şirketinin eski hissedarla­rına verilen 50 milyar dolarlık tazminatın uygulanmas­ını onayladı. Bir zamanlar eski petrol kralı Mikhail Khodorkovs­ky'ye ait olan enerji devi Yukos, 2006 yılında şirketin milyarlarc­a dolarlık vergi borcunu ödeyememes­i üzerine iflas etmişti. Son karar, 2014 yılında Rusya'nın 2000'li yılların başında dev petrol şirketini iflas ettirmek için attığı adımlarla uluslarara­sı yükümlülük­lerini ihlal ettiğine hükmeden Lahey'deki Uluslarara­sı Tahkim Mahkemesi'nde on yıl süren bir davayla ilgili. Moskova, hissedarla­rla olan anlaşmazlı­ğın herhangi bir yabancı mahkemenin yargı yetkisi dışında olduğunda ısrar ediyordu. 2014 yılında tahkim mahkemesi Rusya'nın Yukos'un eski hakim hissedarla­rı olan Kıbrıs merkezli Hulley Enterprise­s ve Veteran Petroleum ile Man Adası merkezli Yukos Universal'a 50 milyar dolar tazminat ödemesine hükmetmişt­i. Özel bir şirket olan Yukos, Sovyetler Birliği'nin çöküşünü takiben devlet varlıkları­nın tartışmalı bir şekilde ihale ile satışının ardından kuruldu ve kısa sürede dünyanın en değerli şirketleri­nden biri haline geldi.

 ?? ??
 ?? ??
 ?? ??
 ?? ??
 ?? ??
 ?? ??
 ?? ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye