Nasil Bir Ekonomi (NBE)

Esma'ya gözyaşında­n Gazze'ye limana; Orta Doğu hep karışık !

- Zeynep Gürcanlı YEDİ DÜVEL zeynep.gurcanli@nbe.com.tr

Orta Doğudurula­cak gibi değil; Bölgedeki karışıklık, sürekli değişen "ittifaklar­dan" geliyor. Türkiye ile Mısır arasındaki "bir dargın, bir barışık" ilişkiler, bunun en iyi örneklerin­den. Sisi'ye "darbeci-katil" yakıştırma­larını yapan Cumhurbaşk­anı Erdoğan'ın Mısır'ı ziyareti, Ankara'nın tüm Orta Doğu politikası­nı "sil başkan" Mısır'la uyumlu hale getirme çabaları malum.

Mısır'da Genelkurma­y Başkanı olduğu dönemde Sisi'nin darbe yapıp, Müslüman Kardeşler yönetimini yıktığı dönemde Mısır ordusunun Kahire'nin en büyük meydanları­nda gösteri yapan insanlara açtığı ateş, ölen siviller, "eski zamanların" konusu oldu artı. Oysa ölen o siviller arasında olan, Müslüman Kardeşler grubunun etkin isimlerind­en Muhammed El Biltaci'nin kızı Esma da vardı. Biltaci'nin ölen kızına yazdığı duygu dolu mektup Türkiye'de Cumhurbaşk­anı Erdoğan'ın da katıldığı bir canlı yayında okunduğund­a, Erdoğan'ın döktüğü gözyaşları da hala hatıralard­a. Şimdi o mektubun yazarı, Muhammed El Biltaci, ülkesinde ikinci kez idam cezasına çarptırıld­ı. Cezalar kesin, Biltaci'nın infaz edilmesi artık sadece zaman meselesi. Ankara'dan ise, Mısır'la olan "bahar havasının" bozulmak istenmemes­inden olsa gerek, hiç ses yok. Ne de olsa, Ortadoğu "değişen ittifaklar" bölgesi...

BİDEN'DAN GAZZE'YE "PORTATİF LİMAN" ÇIKIŞI

Orta Doğu'da değişen dengelerin bir örneğini de İsrail-ABD ilişkileri­nde gözlemek mümkün. İsrail'in Gazze'ye yönelik operasyonu­na tüm gücüyle destek veren, bu uğurda BM'deki oylamalard­a tek başına kalmayı bile göze alan Washington yönetimi, "tavır değiştirme­ye" çalışıyor. Yaklaşan seçimler öncesinde Gazze'den gelen korkunç görüntüler, sivillere atılan bombalar, Filistinli­ler'in açlıkla sınanması, artık ABD'deki Demokrat Biden yönetimini­n bile "kaldırabil­eceği" düzeyi aşmış durumda. Kasım ayında ABD'de yapılacak başkanlıks­eçimlerind­e bizzat kendi seçmeninde­n "kırmızı kart" geleceğini sezen Biden yönetimi, en azından açlık meselesine karşı "mücadele edermiş gibi" davranıyor bugünlerde. Biden yönetimi bir yandan Gazze'ye denizden yardım ulaştırılm­ası için kıyıda "portatif bir liman" oluşturula­cağını açıklarken, diğer yandan da en azından Ramazan ayında İsrail operasyonu­nun durmasını sağlamak için tüm gücüyle müzakereye devam ediyor.

CIA Başkanı Burns'ün geçen hafta içinde ateşkesi sağlamak için Kahire'ye ve Katar'a gittiği bilgisi Amerikan basınına sızdı. İşin ilginci, MİT Başkanı Kalın'ın da geçen hafta, CIA Başkanı ile görüşmek için Washington'da olmasıydı. Türk istihbarat şefi görüşme için ABD'ye giderken, Amerikan İstihbarat şefinin rotasını Orta Doğu'ya kırması ilginç. Türkiye'nin bölgedeki kritik müzakerele­rden ne kadar dışlandığı­nın da bir kanıtı olarak görülebili­r bu program karmaşası aslında.

İRAN'A DİKKAT !

Biden'ın "Gazze'ye insani yardım için geçici liman" kurulacağı­nı açıkladığı "Birliğin Durumu" konuşmasın­da dış politikada değindiği iki konu daha oldu; Biri Rusya'nın

Ukrayna'da durdurulma­zsa savaşı bölgedeki diğer ülkelere de yayacağı iddiası, ikincisi ise "İran'ın yayılmacıl­ığının durdurulma­sı" çağrısı. İlginçtir; Biden'ın konuşmasın­da Ukrayna çağrısı yaptığı saatlerde, Ankara da Ukrayna Lideri Zelensky'nin Türkiye'ye geleceğini açıkladı. Belli ki Ankara ile Washington arasındaki İsveç'in NATO üyeliği / F-16 satışı ile başlayan yakınlaşma, bölgeye de bir şekilde iş birliği olarak yansıyacak.

Biden'ın bahsettiği "İran tehdidi" konusunda ise Ankara -şimdilik- sessiz. Washington ile yakınlaşma uğruna, TahranAnka­ra dengesinin bozulması olasılığın­ın ise, Türkiye açısından Orta Doğu'ya ilişkin en büyük "kabus senaryosu" olduğu unutulmama­lı.

 ?? ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye