Enflasyonun bir kat fazlası faiz!
Gelelim başlıkta ve girişte değindiğimiz detaya...
Mevduat faizi belli, bir ay vadelinin yıllığı yüzde 53.
Bu oran nasıl mı enflasyonun bir kat fazlası olur?
Ben demiyorum, Merkez Bankası örtülü biçimde bunu vaat ediyor. Şöyle:
- Merkez Bankası’nın bu yılki enflasyon tahmini kaç?
- Yüzde 36!
- Evet; şimdi bak, iki ayda yüzde 11.5 artış olduğuna göre kalan on ayda ne kadar artış bekleniyor; ben söyleyeyim, yüzde 22.
- Nereye varacaksın böyle?
- Dur sabret; 2025 enflasyon hedefi de yüzde 14 olduğuna göre ocak-şubat artışı yüzde 2.2 varsayılıyor demektir. Yani bu yıl on aydan yüzde 22, 2025’in ilk iki ayından yüzde 2.2; toplamı ne eder, yüzde 24.7.
- Şu durumda marttan itibaren önümüzdeki bir yılın enflasyonu yüzde 24.7 mi olacak diyorsun?
- Ben demiyorum ki, Merkez Bankası diyor. Bu yıl yüzde 36’da kalınamasa ve üst sınır olan yüzde 42’ye çıkılsa bile o durumda da bu yılın kalan on ayı için yüzde 27, ekle üstüne ocak ve şubatın yüzde 2.2’sini, toplam yüzde 30 ediyor.
- Yani sen diyorsun ki önümüzdeki bir yıldaki enflasyon yüzde 25, bilemedin 30 olacak; neyine yetmiyor yüzde 53 mevduat faizi!
- Aman sakın! Ben bir kere kimseye bu faiz neyine yetmiyor diyemem, ikincisi de bu tahmini tümüyle Merkez Bankası’nın öngörülerine dayandırdığımı bir kez daha söyleyeyim. Merkez Bankası’nın verilerine herkes ulaşabilir ve bu hesabı herkes yapabilir.
Temel sorun, güven!
İşte veriler ortada. Önümüzdeki bir yılda
“Merkez Bankası’nın tahminlerine göre”
enflasyon yüzde 25, en fazla yüzde 30 olacakken bu dönem için verilen yüzde 53 net faize burun kıvrılıyorsa siyasiler başta olmak üzere ekonomi yönetimi ve tabii ki Merkez Bankası; herkes şapkasını önüne koyup düşünmek durumunda.
“Biz ne yaptık da vatandaşı ilan ettiğimiz hedeflere, tahminlere böylesine güven duymaz hale getirdik” diye...
Düşünsenize eğer önümüzdeki bir yıl için resmi olarak tahmin edilen yüzde 25 dolayındaki enflasyonda kalınacağına güvenilse yüzde 53 faiz çok iyi bir kazanç demek. Enflasyon düştükçe faizin de düşmesi muhtemel ya o durumda git yaklaşık yüzde 42’den bir yıl vadeli mevduat hesabı açtır, kendini garantiye al! Ama vatandaş geçmişten dersini çıkardı! Ne bir aydan uzun vadeli mevduatı ve faizi tercih ediyor, ne önümüzdeki bir yılda enflasyonun öyle yüzde 25’lere, 30’lara düşeceğine inanıyor.