Teknik kurul

Türkiye’deki tüm marinalarda, dışarıdan tamirci getirdiğinizde ücret ödeniyor mu? Bunun mantığı nedir? Bir de yurt dışındaki uygulamaları merak ettim. Orada da aynı uygulama geçerli mi? Bilgi verebilirseniz çok memnun olurum. Şinasi Kızılkaya Kış geldi di

Ali Erkan Bezirgan cevaplıyor:

Marina işletmelerine, dışarıdan bakımonarım elemanı veya teknik servis getirdiğinizde niçin marina giriş ücret ödeniyor sorusuna iki yönden bakılması gerekir. Bir yatçı doğal olarak kendi malı olan teknesine dışarıdan iş yaptırmak üzere bakım-onarım elemanı, teknik servis firması veya üçüncü şahısları getirdiğinde sadece kendi özel mülkiyeti olan teknesini düşünerek bakımonarım yaptırmak ister. Ancak bu işlemi yaparken ortaya çıkması muhtemel emniyet sorunlarını ve önlemlerini ne yazık ki dikkate almaz. Marina, dışarıdan gelen bakım-onarım elemanı veya teknik servis firmalarının üçüncü şahıslarının marina sınırları içinde İş Sağlığı Güvenliği Kanunu’na uygun hareket ederek, belirli kurallara uyarak çalışma imkanı tanır. Ve marina işletmesinin ticari faaliyet yürüttüğü bir mekanda iş yapacak firma veya kişilerden bunun karşılığında bir bedel talep eder. Zira teknenin bir koyda demirlemiş veya alargada bulunması safhasında teknik hizmet verecek firma veya şahısların kendi imkanlarıyla tekneye ulaşmak zorluluğunun yanında ayrıca değiştirilecek malzeme veya yedek parçanın getirilip götürülmesi başlı başına bir maliyet ve zaman kaybı olur. Marina işletmeleri açısından bakıldığında ise; şartlarına ve niteliğine göre farklılık gösterebilen marinalarımızın çoğu yatırımlarını öz sermayesi ile gerçekleştirerek modern ve kaliteli hizmet sunulması için hiçbir fedakarlıktan kaçınmaz. Ayrıca turizm amaçlı deniz araçlarına (yatların) bağlanması, karaya çekilmesi, bakım ve onarım hizmeti verilmesi; yatçılara ise dinlenme, yiyecek-içecek üniteleri, alışveriş imkanları sağlayan marina tesisleri ilgili tüm kamu makamlarına karşı kanun, tüzük, yönetmelik, tebliğ ile ilgili resmi kurumların talimatlarının uygun olarak uygulanması, bunların icrasındaki anlayış ve üstlerine düşen mükellefiyetlerinin yerine getirilmesinde de her zaman gerekli hassasiyeti göstermek zorundadır. Ülkemizde marina işletmeciliği faaliyetinde bulunan tesisler öncelikle 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu hükümleri gereğince bir deniz turizm yatırımı ve işletmesi olduğundan Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Deniz Turizmi Tesisleri Turizm İşletmesi Belgesi alma zorunlulukları bulunur. Özellikle belediye ve muhtarlıkların işlettiği bazı marinalar ne yazık ki Turizm İşletmesi Belgesi olmadan faaliyetlerini sürdürür, bu da haksız rekabeti doğurur. Deniz Turizmi Tesisleri Turizm İşletmesi

Belgesi bulunan marinaların tesislerinden yararlanacak deniz turizmi araçları, sahipleri, mürettebatı, tekne müşterisi ile ticari ünitelerin işletmecileri, personeli ve ticari ünitelerden yararlanacakların uyacakları yönetim ilkeleri ve kuralları Deniz Turizmi Yönetmeliği ile Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından marina için onaylanan İşletme İç Talimatı doğrultusunda olması gerekir. Her marinanın uygulamaları farklı olmakla birlikte marinalar bakım-onarım elemanı, teknik servis veya üçüncü şahıslar adı altında marinaya giriş ücreti alabilir. Nedenlerini şöyle sıralayabiliriz:

Ülkemizde Deniz Turizmi Tesisleri Turizm İşletmesi Belgesi bulunan marina işletmelerinin büyük bir kısmı, Milli Emlak Genel Müdürlüğü’ne her yıl artan senelik kira ve hasılat payı bedeli öder.

Marina işletmelerinin bir ticaret şirketi olduğu hususu yapılan yatırımın büyüklüğü ile birlikte değerlendirildiğinde Milli Emlak Genel Müdürlüğü’ne ödenen her metrekarenin önem arz ettiği kendiliğinden ortaya çıkar.

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından belgelendirilen marina işletmeleri, müşterilerine sunacakları hizmetler ve faaliyetleri nedeniyle yapacakları işlemlerinden doğacak yükümlülüklerine karşılık Kültür ve Turizm Bakanlığı emrine kayıtsız, şartsız, kesin ve süresiz banka teminat mektubu vermek ve üçüncü şahıs mali mesuliyet veya marina sorumluluk ya da liman sorumluluk sigortası yaptırmak zorunda.

Devletten kiralanan marina işletme alanı sınırları içindeki dükkanları kiralayarak hizmet veren tüm firmalar kira bedellerinin haricinde devlete ciro payı da öder. Dışarıdan gelen firmalar ise yaptığı işe fatura kesmiş olsa bile bu ciro payını vermez.

Marina tesislerine dışarıdan gelen bakım-onarım elemanı veya teknik servis firmaları, tesisin otoparkı, eşya taşıma araçları, tuvalet ve duşlarını kullanmalarının dışında tesis içinde sağlanan güvenli ve temiz çalışma ortamı ile can ve mal güvenlik önlemleri alınmış bir mekanda işlerini yapar. Diğer taraftan iş anında kazayla denize akıtılan yakıt ya da yağın anında temizlenebilmesi, yangın ya da kaza

durumunda da marina imkanlarından faydalanmaları büyük bir imkandır.

Devletten kiralanan marina işletme alanı sınırları içinde faaliyet gösteren teknik servis firmalarının; firmalarında çalışan personelin sigortalarını yaptırmaları, yapılan her iş karşılığı fatura kesmeleri, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na uygun olarak personele iş güvenliği eğitimi vb. gibi yasal zorunlulukları yerine getirmeleri, üçüncü şahıs mali mesuliyet sigortası yaptırmaları zorunludur. Bütün bu koşullar yerine getiren firma ile dışarıdan gelen bakım-onarım elemanı veya teknik servis arasındaki haksız rekabeti hiç değilse bir miktar ortadan kaldırmak, eşit rekabet koşullarına getirmek ve iş kalitesini belirli seviyede tutmalarını sağlamak için giriş ücreti alır. Dışarıdan gelen bakım-onarım elemanı veya teknik servis için marinalar hazır bir pazardır ve kendisine bir iş piyasası yaratmış olmakla birlikte para da kazandırır. Bu nedenle marinaya iş için gelen üçüncü şahıslar buradan faydalandıkları için belirlenen bu bedeli ödemek zorundadır.

Yurt dışındaki marinalarda da çoğu yerde Türkiye’deki gibi ücretin yanı sıra teknede yapılan bakım-onarım işi üzerinden de komisyon alınır. Özellikle kapalı hangar sistemindeki çekek yerlerinde dışarıdan hiç bakımonarım elemanı alınmaması, işlerin sadece marina teknik servisine yaptırılması gibi uygulamalar görülür. İngiltere ve Kuzey Avrupa ülkelerinde rastlayabileceğimiz bazı işletmelerde boya, motor bakım vb. gibi teknik servis işlerini tekne sahibinin dahi yapmasına izin verilmez.