Teknenizin kalbi teklemesin
Aküler için teknelerin kalbi demek yanlış olmaz. Ve tıpkı bir kalp gibi akünün bakımı ve yenilenmesi de tekne için hayati önem taşır. Akülerle ilgili merak edilenleri İnci Akü Genel Müdürü Hakan Yıldırım anlattı.
Değişen iklim koşulları marin araçların kalbi görevini üstlenen akülerde farklı etkiler görülmesine neden olur. Akülerin elektrolit (asit+saf su) düzeyi, yaz ve kış aylarının bekleme ve iklim koşullarında farklı etkilere maruz kalarak değişim gösterir. Bu nedenle akülerin düzenli olarak kontrol edilmesi ve gerektiğinde yenilenmesi (yeni bir aküyle değiştirilmesi) önem taşır. Akülerin teknik servisler aracılığıyla yenilenmesi, bu yenileme esnasında şarj sistemi ve elektriksel tüketim kontrollerinin de yapılması aracın ve akünün ömrünü uzatan bir uygulamadır.
Akü yenileme teknik servisler tarafından yapılan bir işlemdir. Akünün doluluk oranı, performansı için çok önemlidir. Teknik servis, akünün voltaj ve marş basma gücü durumunu kontrol ederek gerekli şarj işlemi gerçekleştirir. Ayrıca aracın marş, şarj ve elektriksel tüketim ölçümleri de yapılır. Hiç bakım gerektirmeyen aküler haricinde diğer akülerin buşonları açılarak elektrolit (asit+saf su) seviyesi kontrol edilir ve gerekli olması durumunda mutlaka saf su eklenir. Teknedeki kullanım alanına göre marş ve servis akülerinin de ayrı ayrı değerlendirilip, özellikle kış sezonunda kullanılmayan akülerin redresör şarjı ile ideal seviyeye ulaşması sağlanmalıdır.
Kış döneminde ağırlıklı olarak bekleme konumunda kalan akülere ilkbahar döneminde mutlaka gerekli kontroller yapılmalıdır. Aküler doğası gereği kendi kendine deşarj olduğundan, belirli bir stok ömrüne-bekleme süresine sahiptir. Teknolojisine göre değişmekle birlikte akülerin raf ömrü altı-sekiz ay arasında değişir. Fakat marin uygulamalarında eğer şarjsız konumda uzun süre beklemeler olacaksa, araçtaki elektriksel tüketime bağlı olarak stok ömrü iki-üç aylara kadar düşer. Bu durumu göz önünde bulundurarak, ortalama üç ay kullanılmadan bekletilen akülere mutlaka bakım ve kontrol yapılmalıdır. Kullanım koşulları ve teknede bulunan elektriksel tüketim değerleri akülerin değişim periyodunu belirleyen en önemli etkenlerdir. Marin araç özellikleri ve kullanıcı faktörüne göre değişmekle beraber marş aküleri ortalama iki buçuk-üç yıl, servis aküleri üç-dört yıl kullanılabilir.
Akü yenilemesi işleminin yetkili akü teknik servisleri tarafından yapılması tavsiye edilmektedir. Özellikle servis aküleri için elektriksel tüketime uygun kapasitede (Ah), marş aküleri için ise hem uygun kapasite (Ah) hem de uygun marş basma gücü (CCA) olması önem kazanmaktadır. Bu değişim işlemleri yapılırken teknedeki şarj sistemi ve elektriksel tüketim değerlerinin ölçülmesi aynı zamanda dikkat edilmesi gereken başka bir nokta. Akü elektrokimyasal yapısı gereği kullanım koşulları, iklim koşulları vb. dış etkenlerden etkilenebilen, belirli periyotlarda mutlaka bakım ve kontrol gerektiren bir üründür. Akünün kullanım yaşına bağlı olmakla birlikte; yüzey voltajı ölçümü, marş basma gücü ölçümü gibi kontrollerle akünün doluluk oranı belirlenebilir. Gerektiğinde redresör şarjı ile %100 doluluk oranına ulaşması sağlanabilir. Bu durum akü ömrüne pozitif yönde katkı sağlayacaktır. Belirli yaşın üzerinde akülere redresör şarjı yapılsa dahi iyileşme sağlanamayacağı için, bu durumda akünün yenilenmesi en doğru karar olacaktır.
Günümüzde kullanılan aküler kurşunasit teknolojisine sahip akülerdir. Bu kapsamda özellikle akü yenileme işlemi sonrası mutlaka akülerin geri kazanım tesislerinde bertaraf edilmesi gerekmektedir. Yenileme yapılan noktaya akülerin teslim edilmesi bu anlamda büyük önem taşır.