Sorusu olan?

Yabancı dergilerde ‘boom furling’ diye bir şey gördüm. Bu sistemin ne olduğunu açıklayabilir misiniz? Bir de kullanışlı mı? Tekneme donatmamı önerir misiniz? Koray Yerlikaya Teknik Kurul’da kimler var? Kafanıza takılan soruları gönderin okuyucu@ navigamag

Kaan İş cevaplıyor: Dünya genelinde sarma sistemli ön saha yelkenleri kullanım kolaylığı sebebiyle kabul görse de ana yelken sistemlerinde farklı çözümlere yöneldi. Soruda bahsettiğiniz bumba içi sarma sistemleri de bunlardan biri. Direk kanalındaki küçük arabalarla çalışan ana yelkenler ve özel ray üzerinde bulunan bilyeli arabalara sahip ana yelkenler performans açısından tercih edilseler de özellikle tekne büyüdüğü zaman toplaması zorlaştığı için birçok tekne sahibinin keyfini kaçırıyor. Direk içi sarılabilen ana yelkenler bir çözüm olarak ortaya çıksa da yelkenin alan kaybı performans kaybına sebep olduğu için şikayet olarak karşımıza çıkabiliyor. Direk üreticilerinin özel profil çözümleri ile orsa yakasına paralel yerleştirilen çıtalarla güngörmez kısmen kontrol edilebilerek alan kaybı en aza indirilse de yelkeni söküp geri takarken sorun çıkartması sebebi ile herkes tarafından kabul görmüyor. Özellikle sert havada sistem çalışmaz ve yelkeni saramazsak çıtalı yelkeni indirmek ciddi bir problem olarak karşımıza çıkabiliyor. Atası bumba üzeri sarma sistemi olan bumba içi sarma sistemleri, sarılabilen ve formu çıtalı yelkenler gibi olabilen bir alternatif olarak çıkıyor karşımıza. Direk içi sarma sistemlerine göre birçok avantajı olan bumba içi sarma sistemlerinin tek dezavantajı fiyatları. Özellikle süperyatlar tarafından tercih edilen bu bumbalar tekneye özel imalat olduğu için fiyat pahalı da olsa kabul edilebilir oluyor. Ancak 60 feet altı fabrikasyon teknelerin bumba üretici sayısı ile bu boydaki teknelere bumba içi sarma sistemi üreten firma sayısı arasında ciddi fark olduğu için normal bir bumba ile sarılabilen arasındaki fark da düşündürücü olabiliyor. Elbette önceliğimiz konfor ve güvenlik ise birçok avantajı ile ön plana çıkıyor. Tam çıtalı olan bu yelkenlerin güngörmezinde yarış yelkenlerine benzeyen kanat formu yakalanabiliyor. Bu da herhangi bir performans kaybı konusunu ortadan kaldırdığı gibi tam çıtaların yardımıyla kolay trim edilmesini sağlıyor. Camadan vurduğumuzda yelken bumbanın içerisinde olduğu için uçuşan kumaş fazlalığı, sağa sola çarpan camadan halatları görüntüsünü ortadan kaldırıyor. Sistem arıza dahi yapsa mandarı bıraktığınız zaman yelkeni indirip bumba üzerine bağlama şansınız oluyor ki bu benim önemsediğim konuların başında geliyor. Mekanik sistemlerin elimizin altında ulaşılabilir olması, yıkanabilir ve bakımının kolayca yapılabilmesini sağlıyor.

Her bumba üreticisinin birbirlerine yakın da olsa farklı bir açı hesabı var. Direk ile bumbanın açısına göre her koşulda çalışma garantisi verebiliyorlar. Bu sebeple ayarlı pupa palangası yerine sabit pupa palangası kullanıyorlar. Çünkü bumbanın yukarı ya da aşağı hareketi yelkeni sararken direk tarafına veya geriye doğru toplanmasına sebep olacağı için bunu sabitleyerek düzgün sarılabilmesini garantiliyorlar. Öte yandan yelken sarılırken bumbanın merkezden açıklığı da önemli olabiliyor. Her ne kadar eski yelkeninizin bu sisteme adapte edilebileceği söylense de böyle bir sistemle birlikte yeni bir ana yelkeni de düşünmenizi öneririm. Bu şekilde hem daha hesaplı hem de düzgün çalışan bir yelkene sahip olursunuz. Zira modifikasyonlar yeni yelken fiyatına yaklaşabiliyor. Sonuçta sarma sistemleri hayatı kolaylaştırmak için geliştirilmiş ve doğru kullanıldıklarında görevlerini gayet iyi yapabiliyor. Bumba içi sarma sistemleri de bunlardan biridir.

yağlı kaldığı tespit edilen bölgelerde işlem yenilenmelidir. Kullanılacak temizlik malzemeleri hakkında boya üreticisi firma önerilerde bulunabilir. Zımpara yapıldıktan sonra temizlemek çok yanlış bir uygulamadır. Zımparalama işlemini kullandığınız boyanın imalatçısı şart koşuyorsa yapın ve mümkün mertebe hafif uygulayın, yüzeyde kalın. (Sadece scotch’la da matlaştırabilirsiniz) Jelkot taze ise, birçok astar zımparalamadan da sorunsuz yapışacaktır. Ve boya katları arası bekleme sürelerine uyun, ikinci kat sürelerini fazla geçirmeden uygulayın ki kimyasal yapışma da sağlansın. Yeni tekneniz hayırlı olsun. İyi seyirler.