Bakımlı motor ışıldar

Doğru zamanda, tecrübeli ellerde yapılan bakım dıştan takma motorunuzun ömrünü uzatır. Sezon başında üzülmek istemiyorsanız, sezon sonunda motorunuzun yıllık bakımını atlamayın.

Tekneniz gibi dıştan takma motorunuz da kışlama için belirli aşamalardan geçmelidir. Bu aşamaların ne olduğunu öğrenmek için Ekip Deniz Motorları’nın yolunu tuttuk. Firma, Depar Aş’nin temsilcisi olduğu Evinrude, Tohatsu, Johnson marka dıştan takma deniz motorlarının yetkili servisi ve bayii. Atölyedeki dört zamanlı bir Johnson’un denizin tuzundan arınıp sezon yorgunluğunu üzerinden atması için yapılanları Levent Altundal ile birlikte inceledik.

Motor servise geldiğinde önce gözle muayene ediliyor. Kırık, kopuk, paslanan parçaları var mı? diye bakılıyor.

En önemli nokta ateşleme, bujide kıvılcım var mı, ateşleme yeterli seviyede mi, elektrik sistemi çalışıyor mu kontrol edilmeli.

Buji yuvasına kompresyon ölçme aleti koyarak motorun kompresyon değerlerinin tolerans aralığında olup olmadığı anlaşılıyor. Ardından motorun bakımları başlıyor. Karbüratör sökülüp temizleniyor. Yakıt deposu küçük motorlarda çok önemli. Genelde yapılan hatalardan biri yakıt bidonunun temiz olup olmadığına bakmadan yakıtı direkt depoya boşaltmaktır.

Depo sökülüp temizlendikten sonra sıra filtrelere geliyor. Karbüratöre giden yakıt hortumları da temizlenince yakıt sistemi tamamlanmış oluyor.

Dört zamanlı motorlarda çok önemli olan bir nokta da termostat. Bir sene bekleyen motordaki termostat denizin tuzundan dolayı sıkışabiliyor. Motor su verse de termostat suyun sıcaklığını ayarlayamadığı için makine hararet yapmaya başlıyor ve ardından birçok problem peş peşe gelebiliyor.

Termostat bakımından sonra buji sökülüp kontrol ediliyor, gerekiyorsa yenisiyle değiştiriliyor.

Şanzıman sökülüyor. Kuyruk kısmında motor çalışırken soğutmasını sağlayan bir pompa ve onun içinde de impeller adı verilen bir (çark) parça var. O da sökülüp kontrol ediliyor ve gerekirse değiştiriliyor. Bu bölümde deniz suyundan etkilenen yerler arındırılıyor.

Dişli kutusundaki şanzıman yağı boşaltılıp değiştiriliyor. (Dört zamanlıda) Karter yağı değiştirilip yeni yağ konuluyor. Yağ filtreleri yenileniyor.

Balık tutarken pervaneye kaptırılan misina, pervane milinin keçesini bozabiliyor. Pervane mutlaka sökülüp bakımı yapılıyor. Ardından supap ayarlarına bakılıyor. Çekme ipi kontrol ediliyor.

Elektrolizi dolayısıyla aşınmayı engelleyen tutya-anod denilen parçalar temizleniyor, yenileniyor.

Hareketli parçalara gres basılıyor. Vidalar monte ediliyor. Makineyi çalıştırdıktan sonra tekrar pas kontrolü yapılıyor, temizleniyor, boyanıyor.

Makine toplanıp test havuzuna konduktan sonra çalıştırılıyor. Rölanti, tam yol devri görülüyor. Yakıt kaçağı, su kaçağı var mı bakılıyor. Tam yol testinde hararet yapıp yapmadığı ve su verip vermediği kontrol ediliyor. Çalışma sıcaklığı toleranslar arasında mı bakılıyor. Gözle kontrol yapılıyor. Her şey tamamsa havuzdan çıkarılıp makinenin genel temizliği yapılıyor ve müşteriye teslim ediliyor.

Sıkça yapılan yanlışlar

Motorlara her 100 saatte bir bakım yapılması gerekiyor. Ama bu 100 saati birkaç senede dolduruyorsanız, bakım için beklemeyin her sene yaptırın. Ya da bir sezonda 100 saati geçiyorsanız, sezonun sonunu beklemeden bakıma götürün. Bakımlar sezon başında değil, sezon sonunda yapılmalı. Deniz suyu tuzu makinenin içinde kalır ve beklerse, motor bloğunda deformasyon ve oksidasyon başlıyor; bu da onarılması güç hasarlara yol açıyor. Bakım sırasında bütün elektrik aksamı da tuzdan ve oksidasyondan arındırılıp koruyucu malzemelerle koruma altına alınıyor.

Kullanılan yakıtın temiz olması gerekir. Tülbentle, bezle, sineklikle yakıt süzülmemeli, bunun için satılan filtreli hunilerle süzdürülerek depoya konmalı. Motor yağı düzenli olarak kontrol edilmeli. Her denize çıkmadan önce motor kapağını açıp altında neler oluyor diye merak etmeli, parçaları tanımalı. Herhangi bir kaçak, kırık ya da yerinden çıkmış bir parça varsa bu kontrol sırasında fark edebilirsiniz.

Özellikle Marmara Denizi çok temiz değil; su pompası denizden pislik çektiği zaman suyu kesiyor. Motor gerektiği kadar suyu alamıyor, hararetten dolayı problemler çıkıyor. Su tahliye deliğinden su gelip gelmediği mutlaka kontrol edilmeli.

www.ekipdeniz.com

Evinrude idock

Evinrude’un akıllı joystick sistemi idock, çift dıştan takma motorla da kullanılabiliyor. E-TEC G2 model motorlara uygulanabilen sistem, yanaşırken her türlü manevrayı kolayca yapabilmeyi sağlıyor. Dümeni joystick ile yönlendirdiğiniz rotada tutan cayroskop sensör teknolojisi (uçaklarda da kullanılıyor) rüzgâr ve akıntının etkisini algılayıp otomatik olarak dengeliyor. idock, Evinrude E-tec G2’nin entegre edilmiş özel direksiyon sisteminden yararlanarak direksiyon pompanızı dış etkenlere karşı koruyor ve tekne içinde ayrıca yer kaplamıyor.

Düşük hızlarda tam direksiyon hakimiyeti sağlayan idock, 150 ila 300 beygir gücündeki iki motor konfigürasyonlarında yeni G2 modelleri ile birlikte sunuluyor.

Sistem, tekneyi yerinde 360˚ döndürmenin yanı sıra yana doğru, ileri ve geri hareket ettirebiliyor, teknenin yanını veya kıç tarafını da döndürebiliyor. Boost modu sayesinde rüzgâr ve hava şartları sertleştiğinde manevralardaki hakimiyeti yitirmiyor.

İsteğe bağlı takılabilen joystick sistemlerin rekabette yaklaşık maliyetleri 14.000 dolardan başlıyor

Evinrude idock joystick sistemi entegre sisteme uyumlu G2 motorlar da maliyeti neredeyse yarı fiyatına düşüyor.

www.deparmotor.com

Mercury Joystick Kontrol Sistemi

Teknenin yönünü değiştirme ve ilerlemesinde parmak ucuyla 360˚’lik kontrol sağlayan sistem, Verado dıştan takmalı motorlara uygun. Mercury’nin Smartcraft adını verdiği dijital teknoloji paketinin bir parçası olan kontrol sistemi, kullanıcılara daha rahat sürüş sunmak için geliştirilmiş.

Entegre hassas kontrol ped, sisteme daha sezgisel sürüş özelliği kazandırmış. Güzergah ve skyhook modları göstergeden takip edilebiliyor, joystick etrafındaki LED ışık halkasındaki renk