048 Gerekli şeyler
Onlar olmadan asla
Zorlu hava ve deniz koşullarında imdada yetişen, keyfimizi artıran küçük detaylara o kadar bağlanırız ki onlarsız tekne hayatı düşünülemez olur. Türk denizcilerine ‘Uzun seyirde vazgeçemedikleriniz nedir?’ diye sorduk. Onların cevaplarından kendi alışveriş listemiz için dersler çıkardık.
Her denizcinin vazgeçilmezler listesi, seyrettiği sulara, teknede nasıl vakit geçirmekten hoşlandığına ve edindiği tecrübelere göre değişiklikler gösterebilir. Ancak Alim-hattaya Sür, Gülçin-İsmail Tezdiker, Nejat Avcı-melike Pirinçcioğlu’nun listelerini okuduğunuzda siz de fark edeceksiniz, özellikle güvenlik söz konusu olduğunda; aklın yolu bir!
Uzun seyirlerde olmazsa olmazlar listesi oldukça uzun. Bunlar, iyi bir alet edavat çantası, motor filtreleri, kayışlar, su devirdaim pompaları, yedek yağlar, seyyar aküyle bağlanabilen sintine tulumbaları, el telsizi, işaret fişekleri gibi uzayıp gider ama bazılarının yeri ayrıdır.
Bizim için hayati önem taşıyan çok amaçlı üç-beş tanesini sıralayalım:
Marriage saver (Kablosuz mikrofonlu kulaklık, nam-ı diğer
evlilik kurtaran!): Bir çift alıcı-verici bluetooth ile çalışan bu kulaklık, gerçekten evliliği kurtarıyor! Denizci çiftler en çok demir atarken veya bir yere yanaşırken sorun yaşar. Bunun en önemli nedeni iletişim azlığıdır. Ön güvertede demir atan kişi, dümende olan kişiyle gerek çevre şartları gerek motor gürültüsünden iletişim kurarken zorlanır. Bu kulaklıklar bu sorunu ortadan kaldırıyor. Uzun seyirde direk tepesinde, ağır hava şartlarında ön güvertede yelkenlerle cebelleşirken büyük kolaylık sağlıyor. Fiyatı 180 dolar civarında. Su geçirmez, hatta dalışa uygun bir LED kafa lambası: Ön güvertede üzerimizden dalgalar aşarken veya direk tepesinde gecenin karanlığında sıkışan bir mandarı kurtarırken, dar alanlarda çalışırken çok sık kullandığımız bir alettir. Aynı şekilde sabahın alacakaranlığında takılan çıpamıza bu fener sayesinde müdahale edip kurtardık birkaç kere.
Bıçak ve çakı: Her denizcinin vazgeçilmezidir. Uzun seyirde yanımda çok amaçlı bir çakıyı daima taşırım. Ayrıca kıç güverte platformunda veya ön güvertede birer tane paslanmaz dalış bıçağı asılı durur. Özellikle balık tutarken ayağına olta dolanıp denize
düşen ve bıçak olmadığı için boğulan denizcinin hikayesi hep aklımdadır. Aynı olayın benzeri bizim de başımızdan geçti. Yakaladığımız çok büyük bir balığı kaloma vererek ağır ağır içeri çekerken birden misina Hattaya’nın ayağına dolandı. Hemen davranıp el altındaki bıçağa ulaşıp misinayı kesmem sadece birkaç saniye sürmüştü. Yine pervaneye gece veya gündüz dolanan halat ve plastik gibi malzemeleri bıçak sayesinde temizlenmiştim.
Emniyet kemeri ve can yeleği:
Bunlar özellikle seyir esnasında mutlaka kullandığımız vazgeçilmezimizdir. Tüm vardiyaları devralırken bu gereçleri kuşanırız. Can yeleği, otomatik ışıklı olmalıdır. Emniyet kemerinden en az iki tanesini ön güvertede bulundururuz. Bir ucu sancak ve iskelede bulunan emniyet halatına (life line) bağlı olarak yürürken, gerekli hallerde yedeklerle birbirine bağlayarak uzatma yaparız. Vardiyalarda bile birbirimizi uyandırmadan ön güverteye emniyet kemersiz asla çıkmayız. Balık yakalarken de emniyet kemeri sürekli bağlıdır.
İlaç çantası: Varsa genel sağlık sorunlarınızı kapsayan ilaçların yanı sıra bir de acil durum ilaçlarını kapsayan çantamız her zaman kolay ulaşabilecek yerdedir. Serbest dalış yaparken, şnorkelinden giren arının boğazını soktuğu yakın arkadaşımı, yanımda taşıdığım bir antihistaminik tableti vererek kurtarmıştım. Bu da bizim uzun yol vazgeçilmezlerimizdendir.
El telsizi: Küçük kısa mesafeli telsizlerimizi de sık sık kullanırız. 4-5 kilometre mesafeyle sınırlı bu telsizler, bir yerde tekneye koltuk alırken, birimiz teknede, birimiz karada alışveriş yaparken ayrıca gece vardiyalarında ve acil durumlarda uyandırmak için çok pratiktir.
Gazlı mangal: Uzun yolda başlıca gıdamızı deniz ürünleri teşkil eder. Bunları genelde biz yakalarız. Mangal ise biz Türklerin vazgeçilmez zevklerindendir. Teknede parti verirken veya yakaladığımız bir balığı ızgara yaparken gazlı mangalımızı sık sık kullanırız. En az 10 kişilik bir grup arkadaşımıza mangal partisi verdiğimiz çok olmuştur. Gazlı mangallar üzerine döşenen lav taşlarıyla aynı kömür ateşinin lezzetini verebilir. Kül olmadığı için temizlemesi kolaydır. Küçük piknik tüp veya kartuşlu gazlarla kullanılırlar.
İşte uzun yol vazgeçilmezlerinin birkaçını sıraladım. Bu liste böyle uzayıp gider. Eminim diğer arkadaşlarımın da yapacağı değerli ilaveler vardır. Kalın sağlıcakla.
Gülçin-Ismail Tezdiker
70 bin deniz milini aşan tecrübemizde birçok farklı modelde tekne kullanma şansını elde etsek de hiç değişmeyen ve mutlaka her teknede olması gereken ‘olmazsa olmaz’ dedirten ufak detaylarımızı paylaşmak isteriz.
Dijital kitap okuyucu: Karadan epeyce uzak kalacağınız okyanus geçişleri gibi uzun seyirlerde her gününüz, saatiniz aynı olacak ve yapacak pek fazla bir aktiviteniz yok. Bu durumda haftalarca süren uzun pil ömürlü bir book reader yani kitap okuyucu şart. Özellikle dalgalı seyirlerde elinizde koca bir kitabı taşımaktan çok daha pratik,
gece seyirlerinde ise gözünüze göre ayarlayabildiğiniz ışığı muhteşem ve aynı zamanda yüzlerce kitabı içinde barındırabiliyor. En son, su geçirmez olanı çıkmış duyurulur! Sualtı kamerası: Açık deniz seyirlerinde sıklıkla başınıza gelebilecek bir sorun, pervanenize bir takım nesnelerin takılması ya da çarpması mümkün ama düşünün ki okyanusdasınız ve kaba dalga var, suya girmeniz imkansız. Böyle bir durumda sualtı kamerası çok işinize yarıyor, çubuk yardımıyla suya daldırdığınız kamera size içinde bulunduğunuz problemi gösteriyor.
Su toplama hortumu: Bazı teknelerde şahit olduğumuz ve bizce gerekli olan bir diğer basit aparat su toplama hortumu, kimilerine komik gelebilir ama çok işe yarıyor. Özellikle su yapıcınızı kullanamayacağınız çamurlu sular olacak, hatta dünyanın birçok yerinde marinalarda su çok pahalı. Bu yüzden teknenizin modeline göre sert
tavana ya da biminiye hortumla, su deponuza gidecek basit bir su sistemi yapmanız tavsiye olunur.
Tropik bölgelerde yağmur bol, deponuz hep dolu!
Yeşil elma: Deniz tutması birçok kişiyi uzun seyirlerden korkutur, özellikle sert bir denizde uzun süre aç kalmak insanı çok halsiz bırakır. Sert ve kaba Biskay Körfezi geçişlerinde keşfettiğim, midenizi rahatlatan, sıvı ve enerji ihtiyacınızı karşılayan yeşil elmayı herkese tavsiye ederim. Çıkacağınız her seyir öncesi alışveriş sepetinizde mutlaka olsun. Elektrik adaptörleri ve hortum
konnektörleri: Güneş ve rüzgâr enerjisini kullanarak alargada kalmak uzun yola çıkan denizcilerin vazgeçilmezleridir ama bazıları marinayı tercih eder. Marinaların elektrik adaptörleri ve hortum konnektörleri dünyanın her yerinde aynı değil. Bu yüzden farklı tiplerdeki uçları yola çıkmadan temin etmeniz tavsiye edilir.
Kayak gözlüğü: Uzun seyirlerde her havaya hazır olmalısınız, hiç tahminlerde olmayan ani fırtınalarla karşılaşabilirsiniz. Dümende olmanız gerekir, dalgalar ve yağmur suları suratınızda patlayabilir, böyle bir durumda kayak gözlüğü tavsiyemizdir. Güneş gözlüğü su alır, dalış maskesinin burnu kapalıdır, o yüzden bu kayak gözlüğü on numaradır.
Sirke: Bir diğer nimetimiz tabii ki sirke! Tekneyle dünya seyahati demek, uzun süre tropik iklime maruz kalmak demek. Bu yüzden sirkeyle yapacağınız tekne temizliği sizi nemli bölgelerde küften, böceklerden ve korozyondan korur.
Su geçirmez çanta: Belki söylemeye bile gerek yok çünkü denizin içinde yaşıyorsunuz ve en önemli eşyalardan biri de su geçirmez çantalar. Karayiplerde karada dolaşırken de vazgeçilmezdir.
Scorkl dalış tüpü: En son olarak yeni bir ürünü tavsiye edeceğim. Malum yol uzun ve teknenizin altının zaman zaman temizlenmesi gerekecek ya da dümen pervanesine bir takım yabancı maddeler dolanacak ve siz de teknenizde dalış ekipmanı taşımıyorsunuz. Size seyriniz boyunca kolayca kullanabileceğiniz Scorkl dalış tüpü almanızı tavsiye ederiz. 10 dakika suyun altında kalabiliyor ve tüpünüzü kendiniz doldurabiliyorsunuz. Ayrıca keşfedeceğiniz koylarda ya da mercan resiflerinde dalış yapma keyfini de kaçırmamış olursunuz.