Gerekli şeyler
Gizli kahraman
Farz edin tekneniz kayaya ya da sert bir cisme vurup karinasında delik-çatlak açıldı ve su almaya başladı, sintine pompanız güvenli bir yere ulaşana ya da siz kaçağı durdurana kadar suyu tahliye edecek güçte mi? Yoksa göz göre göre batacak mısınız?
Bir yere vurmayı bir kenara bırakalım, teknenizin pis su çıkışlarından birinin vanasında oluşacak ufak çatlak ya da plastik hortumundaki kırılma teknenizin su almasına neden olabilecek şeylerdendir. Ve inanın tekneniz birkaç saat içerisinde kaynayabilir.
İşte bizi tüm bu tehlikelerden koruyacak yegane şey sintine pompalarıdır.
Kendi kendimize bir soralım:
En son teknemin sintinesini ne zaman kontrol ettim?
Sintine pompasını son olarak ne zaman kontrol ettim? Bu sırada test ettim mi, işlevini yerine getirebiliyor mu?
Teknemdeki sintine pompası veya pompaları otomatik mi, manuel mi?
Bir kenarda yedek sintine pompası var mı?
En popüler haliyle sintine pompalarını yapısal olarak inceleyelim. Sintine pompalarını kabaca manuel, elektrikli ve motor tahrikli olarak üçe ayırabiliriz.
Manuel sintine pompaları
Teknelerin havuzluğundan bir kol yardımıyla su pompalayan bu modelleri görünce insan, “Bununla bu iş olur mu?” diye düşünebilir. Ancak bunların pek çoğu şaşırtıcı bir güçte su pompalayabilen aletlerdir. Dakikada 30 litreden 125 litreye kadar pompalayabilen modelleri mevcuttur. Unutmayalım ki elektrikli modeller çıkmadan önce tüm teknelerde manuel pompalar kullanılırdı. Doğrusunu isterseniz bu tür pompalar aslında elektrikli olanlardan çok daha hayati önem taşır. Zira elektrikli pompanızın çalışması akünüzün kapasitesine bağlı iken, manuel pompalar sizin veya teknedekilerin gücü tükenene kadar çalışacaktır. Unutmayın tekneye giren suların seviyesi akülerin kutup başları hizasına geldiğinde artık sizin tek dostunuz bu manuel pompalardır. Çünkü elektrikli tüm sistemler tamamen devreden çıkmış olur.
Önemli notlar
Pompa, sintineden bir hortum yardımıyla suyu çeker ve hortumun ucunda sintineye sabitlenmiş bir kapakçık şeklinde ağızlığı olmalıdır. Sintinedeki pisliğin tıkamaması için mutlaka suyu çektiği yere bir süzgeç sistemi yapılmalıdır.
Bu pompalar günümüzde neredeyse tüm motoryat ve yelkenli teknelerde standart donanıma dahil edilmiştir. Eğer ki teknenizde yoksa mutlaka acil olarak taktırın.
Mevcut pompanız kullanılsa da kullanılmasa da ömrünün sonsuza kadar olduğunu düşünmeyin. Zira kauçuk diyaflamlarla çalışan bu aletlerin diyaframlarındaki sertleşme-çatlaklar kullanım dışı kalmalarına sebep olacağından tamir kitleri kullanılarak
belli aralıklarla diyaframlarının değiştirilmeye ihtiyacı vardır.
Elektrikli sintine pompaları
12v elektrik tahriki ile çalışan genellikle dalgıç pompa olarak tabir edilen tamamen suyun içinde oldukları zamanda da çalışabilen (Evet, elektrik motorları izoledir ve sudan etkilenmez) pompalardır. Teknenin sintine tabanına sabitlenmeleri gerekir. Dakikada 20 litreden 250 litreye kadar su tahliye eden modelleri vardır. Beraberlerinde gelen vidalar yardımıyla ya da üzerlerine dışarıdan monte edilen paslanmaz kollarla sabitlenirler. En alt kısımlarında ızgaralı bir bölüm içerisinde kaba filtreleri vardır. Bu tip pompaların bazılarının içerisinde şamandıra vardır, su seviyesi yükseldiği an otomatik çalışmalarını sağlayabilir. Satın alırken ya da teknenizdeki cihazı test ederken bunu göz önünde bulundurun. Eğer kendinden şamandıralı değilse dışarıdan takılan şamandıralarla tetiklenirler. Kontrol etmek için önlerine bağlı şamandırayı kısa süreli olarak yukarı doğru kaldırıp çalışıp çalışmadığına bakabilirsiniz.
Önemli not: Uzun süre susuz çalıştırmayın.
Önemli notlar
Elektrikli pompanız mutlaka bir şamandıraya bağlı olarak ve akülerinizden doğrudan elektrik alarak (araya sigorta koymak şartıyla) monte edilmelidir. Aksi takdirde siz teknenizi terk ederken, ana sigorta şalterini kapattığınızda devre dışı kalır.
Elektrik bağlantılarının çok iyi yalıtıldığından emin olun. Sağlıklı terminallerle ya da doğrudan lehimle ek yapılmasına özen gösterin. Elektrik kablolarını sintine tabanına yatırmak yerine mümkün olduğunca yukarı bir seviyede konuşlandırın.
Otomatik de olsa sintine pompasının ne zaman çalıştığından haberdar olmanız gerekir. Zira bilginiz haricinde kaçakların (Bazen denizden değil de teknenin yağmur suyunun ya da tatlı su sisteminden, pis su sisteminden gelen suların) sintinede toplandığından haberdar olmak için şamandırasına bir
de sesli ve ışıklı uyarı ekleyin. Böylece teknenizde olan bitenden de haberdar olmuş olursunuz.
Otomatik sintine pompanızın haricinde bir de butonla çalışan bir yedek sintine pompası takın. (Zira bu tip hayati konularda yedek olması esastır.)
Teknenizin bağımsız sintine bölümlerinin her birine birer sintine pompası koymayı unutmayın. Üreticiler çoğu zaman bunu ihmal ederler.
Sintine pompanızın çıkışı sudan yeterli yükseklikte değilse, tahliye borusunun çıkıştan önceki bölümüne boruyu bükerek bir sifon sistemi oluşturun ya da çek valf ekleyin ki (çek valf su atış kapasitesini düşürecektir unutmayın) deniz suyu borulardan içeriye dolmasın.
Elektrikli sintine pompalarının bir de dalgıç tipi olmayanları vardır. Bu tip pompalar suyu yine bir boru yardımıyla sintineden çekerek dışarı basar, o yüzden kapasiteleri biraz daha düşük olur (aynı maliyet çerçevesinde), özel durumlar ve dar alanlar için kullanılır.
Motor tahrikli sintine pompaları
Motor üzerine monte edilen ve V kayışı (ya da fazladan bir düzenekle ikinci bir kayıştan) ile tahrik alan pompalardır. Normalde motor çalışırken boşta dönen ancak elle, üzerlerindeki bir kol yardımıyla ya da elektrikli bir düzenek ile bir düğmeye basıldığında devreye giren pompalardır. Dakikada 250 litreye kadar su tahliye edebilirler. En güçlü, güvenilir pompalardır. (Tabii ki motorunuz çalıştığı müddetçe.) Genelde büyük kapasiteli motoryatlarda tercih edilirler. İçlerinde lastik impeller bulunduğu için belirli aralıklarla servis görmesi gerekir. (Teknenizdeki diğer tüm ekipman gibi!) Sintineye uzanan hortumları olacağından uçlarının yukarı doğru kıvrılmasını önleyici bir kelepçe ya da en doğrusu manuel pompalarınkilerde olduğu gibi zemine yönlendirici bir kapakçık sistemi kullanılmalıdır.
Sintine pompasının kapasitesini neye göre seçmeli?
Teknenizin sintine pompasının kapasitesini biliyor musunuz? Yani farş tahtalarınızın altı tamamen su dolmuş olduğunu ve bunu seyir sırasında fark ettiğinizi düşünelim, tüm bu suyu ne kadar zamanda tahliye edebilirsiniz?
O zaman teknenize takabildiğiniz en büyük sintine pompasını takmakta fayda var. Genel tavsiye 60 litre/ dakikanın altına inmemeniz üzerine. “Teknem küçük, sintine pompam da küçük olsun” derseniz hemen şunu düşünün derim: Teknenizde oluşan su kaçağı (vanaların birinden ya da alınan bir darbe ile karinadan) 20 feet bir teknede de 60 feet bir teknede de birbirine yakın boyutlarda olmayacak mı? Dolayısıyla tahliye edeceğiniz suyun miktarı da aynı olmayacak mı? Hatta 20 feet bir tekne 2 ton su ile batacaksa 60 ton tekne belki 15 ton su ile batacak. (Miktarlar tamamen farazi verilmiş olup tekneden tekneye tabii ki değişiklik gösterir.) Buraya kadar bir itirazınız yoksa şimdiye kadar düşündüğünüzün aksine tekne küçüldükçe sintine pompasının küçülmeyeceği çok net olarak anlaşılır.
Teknenize her geldiğinizde ve tekneyi terk ederken mutlaka sintineyi kontrol edin. Kiraladığınız teknelerde de ilk bakacağınız şeylerden biri sintine pompasının yeri ve sağlıklı çalışıp çalışmadığı olsun. Seyir sırasında da özellikle yüksek havalarda ara sıra sintineyi kontrol etmeyi unutmayın.
Sintine pompalarının çıkışlarının deniz seviyesinden en az 15 santimetre yukarıda olmaları tavsiye edilir ancak pratikte ne kadar yükseğe alabilirseniz kârdır. Sintineniz kuru, pruvanız neta olsun. www.kayrayelken.com