Denizin gölgesi

KMT gerekli mi?

“2019 yılında 10,30 metre, ikinci el bir tekne sahibi olduk. Bu yaz komşu adalara gitmek istiyoruz, heyecanımız yüksek. Teknemizde kayıtlı, vergisi ödenmiş bir telsiz mevcut. Eşimin ve benim Amatör Denizci Belgemiz var ancak KMT belgemiz yok, kafamız da oldukça karışık. Doğru cevabı bulmak için Naviga’ya sormak istedik. Bugüne kadar sorduklarımızın kimi zorunlu kimi de zorunlu değil diyor. Ayrıca geçenlerde takip ettiğim internet grubunda birinin KMT’si olmadığı için limandan yurt dışı çıkışı alamadığı yazıldı. Liman başkanlıklarının böyle bir yetkisi var mı? Mesela sahil güvenlik, ‘KMT belgesi’ soruyor mu? Belgemiz yoksa ne gibi yaptırımlarla karşılaşabiliriz? Yolculuğumuz sırasında bürokratik bir pürüzle karşılaşmak istemeyiz. Cevabınız için şimdiden teşekkürler…” Yukardaki bu soru bir okurumuzdan Teknik Kurul köşemiz için geldi. Biz de bu telsiz muammasını ayrı olarak ele almak, akıllardaki soruları silmek için araştırmalarımızı derinleştirdik. Gerçekten telsiz ehliyeti almalı mıyız, gelin birlikte bakalım...

Bu konuda KMT (Kısa Mesafe Telsiz Belgesi) icat edildiğinden beri bu sorular sorulur ve herkesin değişik bir cevabı olur. Bana “KMT alalım mı?” diye sorana “Tabii ki alın,” derim ama “Özel teknemi kullanmam için KMT zorunlu mu?” diye sorarlarsa cevabım kesinlikle “Hayır, zorunlu değil” olur.

Aradaki fark şu; bu belgeyi edinmek için biraz ders çalışırız, telsizle iletişim kurma adabımız gelişir. Nasıl çağrı yapacağımızı, hangi kanalları ne amaçla kullanacağımızı biliriz. Acil kanallarda gece şarkı dinletmeler, geyik sohbetleri yok olur veya bir “Pan Pan” çağrısı aldığımızda ne yapmamız gerektiğini biliriz. Bence bu nedenlerle her denizci KMT belgesi edinmeli. Ayrıca ehliyetli/ lisanslı/sertifikalı/diplomalı vatandaş sayısının nüfusa oranı ülkenin gelişmişlik değerlendirmesine katkı verir. Keşke Türkiye’de milyonlarca KMT belgeli insan olsa.

Yasal olarak bakıldığında da Telsiz Genel Müdürlüğü, telsiz cihazlarının kayıt altında ruhsatlı olmasını, kullanacak kişilerin de ehliyetli olmasını şart koşar. Teknelerimizde kullandığımız

VHF cihazlar için Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nün ilgili biriminden ruhsat, liman başkanlıklarından da sınava girerek KMT Belgesi alırız.

“KMT neden zorunlu değil?” sorusunun cevabı mevzuatta çok açık olarak var. Şöyle ki; 14 Eylül 2018-30535 sayılı resmi gazete: Özel Teknelerin Donatımı Kaydı ve Belgelendirilmesi İle Özel Tekneleri Kullanacak Kişilerin Yeterlikleri Hakkında Yönetmelik Madde 7/3’de “Özel tekneler, bölge, mesafe ve zaman sınırı olmaksızın, en az ADB veya gemici ve üstü yeterlik belgesi sahibi bir kişinin sevk ve idaresinde seyreder” diye net olarak tarif edilmiştir. Yürürlükteki mevzuatta, içinde -kısa mesafe telsiz (KMT)- tanımı geçen tek yönetmelik

KMT sınav yönetmeliğidir! Bunun dışında, içinde ‘KMT’ geçen hiçbir yasa/ yönetmelik/yönerge yoktur. Bu sebeple telsizi olsun olmasın, özel tekneleri kullanacak kişilerin KMT sahibi olması zorunluluğu yoktur.

Sahil Güvenlik (SG) ekiplerine, rutin kontrolde özel teknelere KMT sormaları görevi tanımlanmamıştır. Eğer SG size KMT soruyorsa, siz telsizde sorunlu (çevreyi rahatsız etmek gibi) bir durum yaratıyorsunuz demektir. Tabii bu yazdıklarımız sadece –özel tekneler– için geçerli. Eğer bir kiralık (bareboat charter) tekne kullanıyorsanız, o tekne de kiraladığınız süre içinde sizin özel tekneniz sayılır.

Ayrıca, Özel Teknelerde

Bulundurulması Zorunlu Asgari Emniyet Teçhizatı ile ilgili listede ‘telsiz’ zorunlu malzeme olarak tanımlanmamıştır, sadece tavsiye edilir. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın koyduğu kurallara göre özel teknenizle seyir yapabilmeniz için Amatör Denizci Belgeniz (ADB) olması yeterlidir. Diyelim ki teknede telsiz var ama teknedeki kişilerden hiçbirinde KMT yok; bu durum sizin seyir yapmanıza engel olamaz! Ancak telsizi kullanacaksanız, KMT belgeniz olmalıdır. Çünkü teknede VHF telsiz telefon varsa kural, “Kullanan kişide Kısa Mesafe

Telsiz Operatörü Yeterlik Belgesi aranır,” der. Burada anahtar sözcükler ‘kullanan kişi’dir!

10/11/2008 Tarih 27050 Sayılı

Resmi Gazete’de yayınlanan Elektronik Haberleşme Kanunu madde 63-4,

“Telsiz cihazı veya sistemlerini….…. Kurumdan izin almadan kuran, işleten ve kullananlar hakkında iki bin güne kadar adlî para cezası uygulanır,” demektedir. Yani telsizin var, belgen yoksa kullanma!

Tabii ki fiili durum farklı olabilir. Örneğin; Bodrum Kanalı’nda hava var, teknenizin dümeni kilitlenmiş, Kos Adası’na doğru sürükleniyorsunuz!

Yardım çağrısı yapmayacak mısınız?

Sahil güvenlik size çağrı yapıyor, cevap vermeyecek misiniz? Bence acil durumlar için size kimse işlem yapmaz…

KMT konusunda özel teknelere esneklik sağlandığını biliyoruz ama

‘bazı’ limanların özellikle yurtdışı çıkışı yaparken zorluk çıkardığı bizim de duyumlarımız arasında!

Geçen yıl, Denizlerdeyiz Amatör Denizciler Derneği’nin (DADD), amatör denizcilerimizin sorunlarının tartışıldığı toplantısına konuk olan, Deniz ve İçsular eski Genel Müdürü Sayın Okay Kılıç’ın, KMT konusunda gelen sorulara “Özel tekneleri kullanmak için ADB yeterlidir, teknede KMT belgeli bir kişinin bulunması şart değildir! Amatör denizcilere bir kolaylık sağlamak için KMT’yi zorunlu tutmadık,” şeklindeki ifadeleri toplantı notları arasında duruyor. Dileyen Youtube’den toplantının video kaydını izleyebilir.

Bugün itibarıyla durum budur ama tahmin ediyorum ki idare bu duruma kısa zamanda net bir çözüm getirecektir. Düz mantık bakarsak, idare bu mevzuat şartlarında “Özel teknelerde KMT aranır” diyemez. Ya özel tekneleri kullanacak kişilerin yeterlikleri hakkında yönetmelikte değişiklik yaparak, -telsiz taşıyan teknelerde KMT ehliyetli kişi bulunması zorunluluğu- getirecek ya da liman başkanlıklarına “Özel teknelere KMT sorulmasın,” şeklinde genelge gönderip durumu netleştirecek.

Aslında fazla beklemeden, savsaklamadan, hazır işler de kolayken bu belgeyi almak gerek. Sık aralıklarla sınav yapılıyor. https://gss.uab.gov.tr/ goss/genel/Default.aspx?ReturnUrl= %2fgoss %2fdefault.aspx# internet adresi sizi yönlendiriyor. Başvurunuzu yapıp, liman başkanlıklarında çevrimiçi sınava girebilirsiniz. KMT sınavlarında Amatör Denizci Belgesi’nde olduğu gibi uzaktan eğitim zorunluluğu da yok ancak tabii ki biraz ders çalışmak gerekiyor…

Son söz; KMT belgeniz yok diye kimse seyir yapmanızı engellememeli, yönetmeliklerde durum gayet nettir! Seyir yapmanızı engellemeye çalışan olursa yönetmeliklerle cevap vermenizi, engel olmakta ısrar ederlerse bir üst makama şikâyet etmenizi öneririm...

Deniz, rüzgâr ve sevgiyle…