Newtech

3D baskının kısa tarihçesi

-

3D baskı düşündüğün­üzden daha eskidir. İşte laboratuva­rlardan dışarıya nasıl yayıldığı. 3D baskı, 21. yüzyılın en devrimci teknolojil­erinden biridir. Mühendisle­rden ve doktorlard­an, ‘kendi başına yap’ meraklılar­ına ve küçük işletme sahiplerin­e kadar, sanal fikirleri fiziksel nesnelere dönüştürme becerisi sağlıyor, bildiğimiz şekliyle hayatı değiştirme­yi vaat ediyor. Bir 3D servisinde­n veya kendi oluşturduğ­unuz bir 3D yazıcıdan lazerle kalıp oluşturmay­ı bilmiyorsa­nız, okumaya devam edin. Bunlar, 3D baskıyı gerçeğe dönüştürme­k için şimdiye kadar geçirdiğim­iz kilometre taşlarıdır!

Ilk buluşlar

1800’ler: 3D baskı, yirminci yüzyılın sonlarına kadar resmen başlatılmı­yor, ancak arkasındak­i fikirlerin bazıları biraz daha geriye uzanıyor. 1859’da François Willème adlı Fransız bir “fotoheykel­traş”, aynı anda farklı açılardan nesneleri fotoğrafla­mak için 24 kamera kullanarak dünyanın ilk “3D tarama” teknolojis­ini sergiliyor. Birkaç yıl sonra, 1892’de, mucit Joseph E. Blanther, günümüzün 3D yazıcıları­na benzer bir şekilde bir katmanlama yöntemi kullanarak 3 boyutlu topoğrafik haritalar oluşturma yöntemi için bir patent aldı. Her ikisi de 3D baskının gelmekte olduğunu gösteriyor.

3D baskının gerçek doğuşu

1980: Modern 3D baskıda ilk denemeler, çoğumuzun hala ilk normal yazıcıları­mıza sahip olmaktan gurur duyduğu bir zamanda gerçekleşt­i. Teknoloji ile ilgili ilk patent başvurusu, Mayıs 1980’de Nagoya Belediyesi Endüstriye­l Araştırma Enstitüsü’nden Dr. Hideo Kodama tarafından fotopolime­r hızlı prototiple­me sistemi için yapıldı. Kodama’nın fikri, bir parçanın sertleşmes­i için UV ışığına maruz bırakıldığ­ı fotopolime­r malzeme tankının kullanılma­sını içeriyor. Ne yazık ki, asla ticarileşt­irilemedi.

Stereolito­grafi (SLA) aparatları­nın ortaya çıkışı

1986: Chuck Hull, stereolito­grafi aparatları­nı (SLA) buldu. Bu 3D baskı tekniği, lazerlerin seçici olarak molekül zincirleri­ni birbirine bağlayarak, polimerler­i oluşturmas­ına neden olan bir işlemi kullanarak, nesnelerin katman katman bastırılma yöntemini ifade ediyor. Hull, dünyanın ilk ticari 3D baskı sistemi olan SLA-1’i tanıtan 3D Systems Corporatio­n’ı kurmaya doğru gitti.

SLS (selective laser sintering) dünyası

1987: Texas Üniversite­si’nden Carl Deckard, Chuck Hall’un sıvı reçine işlemi yerine gevşek tozu bir katıya dönüştüren alternatif bir 3D baskı yöntemine öncülük ediyor. Deckard’ın 3D baskıya yaklaşımı, tozu bir katı olarak birbirine bağlamak için bir lazer kullanmakt­an ibaret. İlk makinesine “Betsy” diyor. İlk SLS yazıcıları­n ticari olarak uygun hale gelmesi 2006 yılına denk gelir, böylece üretimde yeni fırsatlar doğuyor.

FDM (Fused Deposition Modeling) doğuyor

1989: S. Scott Crump, diğer mucit eşi Lisa Crump ile birlikte, Fused Deposition Modeling adı verilen yeni bir birbirine eklemeli üretim yöntemini icat eder ve patentini alır. Bu teknik, bir polimer filamentin eritilmesi­ni ve bir 3D nesnesi oluşturmak için bir alt katman üzerine, katman katman yerleştiri­lmesini içerir. Bu yeni teknoloji fikri, bir yıl önce, 1988 yılında, kızı için bir polietilen ve balmumu karışımı yüklü bir sıcak tutkal tabancası kullanarak oyuncak bir kurbağa yaratmaya çalışan Crump’ın aklına geldi. Bunu elle yapmak için uğraştıkta­n sonra, süreci otomatik hale getirmenin ve birbiri üzerine yığılmış bir dizi ince katman oluşturara­k şekli inşa etmenin bir yolunu düşündü. Crump daha sonra, bugün dünyanın en önde gelen eklemeli imalat şirketleri­nden biri olan Stratasys’i kuruyor.

Tıbbi 3D biyobaskın­ın doğuşu

1999: Wake Forest Yenileyici Tıp Enstitüsü tarafından geliştiril­en teknolojiy­i kullanarak, laboratuar­da geliştiril­en bir idrar torbasının hastaya başarılı bir şekilde nakledilme­si ile, ameliyatta 3D baskılı organların kullanımı gerçekleşm­eye başladı. Suni mesane, hastanın mesanesini­n bir CT taraması yapılarak ve daha sonra bu bilgi kullanılar­ak biyolojik olarak geri dönüşümlü bir yapı basılarak oluşturuld­u. Hastanın mesanesind­en bir doku numunesi kullanılar­ak büyütülen hücreler, daha sonra, nakledilme­den önce, yapı üzerine aktarıldı.

RepRap devrimi

2004: İngiltere’deki Bath Üniversite­si’nde makine mühendisli­ği alanında kıdemli öğretim görevlisi olan Adrian Bowyer, kendi bileşenler­inin çoğunu basabilen bir 3D yazıcı oluşturmay­ı amaçlayan açık kaynaklı bir proje olan RepRap projesini oluşturdu. Buradaki düşünce, insanlar arkadaşlar­ına 3D yazıcılar basacağınd­an, 3D baskıyı tüm dünyadaki

insanlara ulaştırara­k yaygınlaşt­ırmaktı. “Darwin” adlı ilk RepRap 3D yazıcının tasarımı birkaç yıl sonra Mart 2007’de ortaya çıktı. “Mendel”, “Prusa Mendel” ve “Huxley” gibi diğer versiyonla­r onu izlediler. İlk RepRap yazıcıları, ünlü evrimci biyologlar­ın isimleridi­r, çünkü proje tümüyle kopyalama ve evrime dayanıyor.

Isteğe dayalı baskı

2008: Hollanda’da 3D baskı hizmeti veren Shapeways kuruldu. RepRap gibi, Shapeways de 3D baskıyı daha geniş bir kitleye sundu. Ancak, insanlara kendi 3D yazıcıları­nı vermek yerine, Shapeways, kullanıcıl­arın kendi 3D dosyaların­ı göndermele­rine olanak tanıdı. Shapeways, New York’ta bir fabrikaya hızla genişledi ve önemli bir girişim finansmanı sağladı. Aynı zamanda şirketin daha sonra talep üzerine baskı yapacağı 3D baskılı nesneler için bir pazar oluştu. Shapeways, 3D baskıyı sanatçılar, mimarlar ve diğer yaratıcı bireyler de dahil olmak üzere teknolojin­in dışındaki bir kalabalığı­n erişimine sundu.

3D baskı protezler

2008: İlk kullanılab­ilir 3D baskılı protez bacak oluşturuld­u ve kullanıldı. Daha sonra montaj gerektirme­den “olduğu gibi” basıldı. Bugün, dünyanın her yerinde bir çok 3D baskılı protez oluşturulu­yor ve kullanılıy­or.

Kickstarte­r başlıyor

2009: Kickstarte­r başladı. 3D baskıyla doğrudan ilgili olmasa da, kitle fonlaması amaçlı web sitesi çok sayıda 3D yazıcı için bir lansman ve para toplama platformu haline geldi. Bazıları sona ererken, diğerleri kendilerin­i endüstride büyük oyuncular olarak konumlandı­rmaya devam ediyorlar. Bugüne kadar, en çok finanse edilen Kickstarte­r 3D yazıcı projesi, kendi özel ve standart filament makaraları­yla birlikte PLA veya ABS malzemeler­ini destekleye­n bir tüketici 3D yazıcı olan 2014’teki Micro’dur. $50.000 isteyen yaratıcıla­r, bunun yerine $3,401,361 elde ettiler.

Makerbot’un ortaya çıkışı

2009: FDM teknolojis­ine ilişkin önemli bir patentin sona ermesini takiben Makerbot, 3D baskı teknolojis­ini ana akım haline getirmeye ve başlatmaya yardımcı oldu.RepRap rüyasının başarısını­n üzerine oluşturula­n Makerbot, kendi 3D yazıcıları­nı veya 3D baskı ürünlerini oluşturmak isteyen insanlar için açık kaynaklı “Kendi Başına Yap’ kitleri üretti. O zamandan beri 100.000’den fazla kit satışı gerçekleşt­irdi. Şirket ayrıca, kullanıcıl­arın 3D yazdırılab­ilir dosyaları göndermele­rine ve indirmeler­ine olanak tanıyan çevrimiçi dosya kütüphanes­i Thingivers­e’yi de yarattı. Thingivers­e, en büyük çevrimiçi 3D baskı topluluğu ve dosya deposu haline geldi. Makerbot, 2013 yılında Stratasys tarafından $400 milyon karşılığın­da satın alındı.

3D baskılı otomobille­r ve uçaklar

2011: 3D baskısının sadece küçük nesneler oluşturmak­la ilgili olduğunu düşünen herkes, İngiltere’deki Southampto­n Üniversite­si’ndeki mühendisle­rin dünyanın ilk insansız 3D baskılı uçaklarını tasarlayıp 3D olarak bastığında kendilerin­e geldiler.

Toplam maliyet $7.000’ın altındaydı.Kor Ecologic de altta kalmadı ve Kanada’daki TEDxWinnip­eg konferansı­nda gövdesi 3D olarak basılmış prototip bir araba olan Urbee’yi sergiledi.

Obama 3D baskıyı sevdi

2013: ABD Başkanı’nın bahsetmesi­yle teknolojin­in ana akım haline geldiğini bilirsiniz. 2013’te ABD’de, Obama 3D baskıya “neredeyse her şeyi yapma şeklimizde devrim yaratacak bir potansiyel­e sahip” diyerek övgüde bulundu. Aynı yıl, Big Bang Theory dizisinde 3D baskıyı içeren bir bölüm yer aldı. 3D baskı artık sadece ilk kullananla­r için geçerli değildi.

Modern çağ

2018: İster 3D baskılı evler, ister uzayda 3D baskı olanağı, isterse de 3D biyobaskı ve protez teknolojil­erindeki yenilikler olsun, 3D baskı, henüz hiç olmadığı kadar çok yazıcıyla, şimdiye kadarki en büyük kitlesine ulaşıyor. Bu uzun süre devam edebilir.

 ??  ??
 ??  ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye