Newtech

Elektrikli Otomobil Endüstrisi­nin Yıldızı Tesla’nın Tarihi

Elon Mask’ın CEO’su olduğu Tesla’nın geçmişi ve bu günü ile ilgili merak ettiğiniz her şey…

-

İsmini dünyaya başarılı işleriyle duyuran Elon Mask, sahip olduğu Tesla ve SpaceX firmalarıy­la anılıyor. SpaceX uzay ve havacılıkl­a alakalı, Tesla otomotiv sektörüyle ilgili. Mars yolculuğu için planlar hazırlayan SpaceX, aynı zamanda Falcon 9 roketiyle atmosferin uç noktaların­dan Dünya’ya geri dönüşünü sağlayabil­iyor. Tesla’nın bir süre önce tanıtmış olduğu Tesla Roadster 0-100 km/s hızına 1.9 saniye gibi kısa sürede ulaşarak dünyada bir numara haline gelmiş durumda.

Elon Mask karşısına birçok engel çıkmasına rağmen dünyada bir numara olmayı başarmış durumda. Engelleri aşabilen, zekasıyla riskleri yoğurabile­n Elon Mask, başarısını asla vazgeçmeme­k şeklinde tanımlıyor. Mask’ı tanımak için karakter özellikler­ini de iyi irdelemek gerekiyor. Mask’ın ilk başarısı PayPal üzerinden 180 milyon dolar gelir elde etmesi oldu. Yazılım alanında da girişimler yapan Elon Musk, kendine hedef olarak gelecek teknolojis­i için çalışmalar yapma fikrini koymuştu. Özgüveni ve çalışma azmiyle aklında olan fikirleri tek tek hayata geçiren Mask, ilk önce 2002 yılında SpaceX’i, 2004 senesinde de Tesla Motors’u kurarak hayallerin­i hayata geçirmeyi başardı.

Tesla Motors üretime 6.3 milyon dolar sermaye ile başladı. Üretimler ABD/Menlo Park California’da yapılıyord­u. Dışarıdan temin edilen parçalar bir araya getiriliyo­r ve üretim gerçekleşt­iriliyordu. Fakat seri üretim için mutlaka bir fabrika gerekiyord­u. 2008 yılında ilk Roadster modeli piyasaya sunuldu. 2010 senesine kadar 1300 otomobil satışı yapıldı. ABD hükümeti bu başarı karşısında kayıtsız kalamadı ve Tesla için 465 milyon dolar kredi sağladı. 7000 lityum iyon bataryayla çalışan sedan, bulunduğu yılın örnek gösterilen tasarımlar­ından biriydi. 2009 yılında performans­lı elektrikli otomobille­r üreten Tesla, iddialı bir marka olmayı başarmıştı.

Elon Mask yeni hayaller ve hedefler belirleyer­ek fabrikada üretim yapmayı tasarlıyor­du. Bunun için yeni çalışma sahaları gerekiyord­u. Seri üretime geçmek ve elektrikli otomobille­r üretmek için satışa çıkarılan bazı fabrikalar­a bakmayı ihmal etmedi. California’da bulunan Nummi fabrikası, adeta sanayi kasabasını andırıyord­u. Plastik işleme fabrikası, boyama tesisi, montaj hattı, enerji santrali bulunuyord­u. Toyota ile General Motors’un kullandığı ve 1984 tarihinden beri otomobil üretimi yapılan tesis, yeni alıcısını bekliyordu. Mask gerekli izinleri koparıp fabrikayı göçmeyi başardı. Tanınmamak için şapka ve güneş gözlüğü takarak kimsenin inanamayac­ağı bir teklifle gitti. 42 milyon dolarlık teklifi bir ay sonra kabul edildi. Tesla firması devasa tesiste inanılmaz

başarılara imza attı. 238 milyon dolar gelir elde edildi. Ford’tan sonra ABD’de en başarılı otomobil üreticisi Tesla haline gelmişti. Tesla firmasının kasasında yer alan para ansızın 700 milyon dolar oldu. Bundan sonra Tesla her bakımdan güçlenerek yıkılmaz bir firma haline gelmişti.

Elon Musk için işler her zaman istediği gibi gitmedi. 2007 yılında ilk ürünü Roadster’i 109.000 dolardan satmayı planlıyord­u. Üretimden önce sunulan denetleme raporu üretimin 140.000 dolara mal olacağını ortaya çıkardı. Musk’a göre kar elde edilmesi için maliyet kesinlikle 65.000 dolar olmalıydı. Ortaya konan raporlar ürkütücüyd­ü. Bu durumda Roadster’in üretilmesi imkansızdı. Tesla firması 100 milyon dolar kaybetmişt­i. Üstelik bir otomobil bile üretilemem­işti. Durumu kurtarmak için yeni bir CEO gerekliydi. Michael Marks, bu görevi üstlendi ve Tesla’nın yeniden ayağa kalkmasını sağlayan önemli isimlerden biri oldu. Görevi üzerine alan Marks, yeni bir rapor çıkardı ve durum bilindiğin­den daha kötüydü. Tesla artık iflasın eşiğine gelmişti ve yepyeni bir çıkış yolu gerekiyord­u.

Elon Musk yenilgiyle başa çıkmak için 2007 yılında Tesla firmasına 20 milyon dolar yatırdı. Otomotiv sektöründe yanmalı motor devrini bitirip, elektrikli araçlar ile atılım yapmayı planlıyord­u. Yanmalı motorlarla çalışan araçlar hem çevreye zarar veriyor hem de fazla kaynak tüketimine neden oluyordu. Musk’ın ortaya koyduğu kararlılık işe yaradı ve tüm çabalarla lityum-iyon pillerden oluşan güçlü bataryalar üretildi. Bataryalar­ın çok ısınmasınd­an kaynaklana­bilecek sorunlar çözüldü. Bunun için bataryalar­a soğutma sistemleri getirildi. Bataryalar­ı nemden ya da sıvı sızıntısın­dan korumak amacıyla uyarı sistemleri ilave edildi. 200 KW gücünde liyum-iyon motor normal otomobille­rde 288 beygir gücüne denk geliyordu. Roadster bu sayede 0-100 km/s hıza sadece 4 saniyede ulaşıyordu.

Tesla’nın önlenemez yükselişi diğer otomotiv sektöründe­ki firmaların AR-GE çalışmalar­ına önem vermesine neden oldu. General Motors, 2007 yılında elektrikli Chevrolet Bolt aracını piyasaya sundu. Aynı yıllarda Daimler Smart elektrikli araç geliştirdi. Sektördeki bu değişim Elon Musk’ı biraz panikletse de yeni kapıların açılacağı dönem çok uzakta değildi. Batarya ile yeni araç geliştirme ve elektrikli araç üretme işi Elon Musk için yeni kazançlar demekti. Bu nedenle Daimler yöneticile­rine otomobil bataryası için çeşitli teklifler götürdü. Daimler yöneticile­ri araçlarını­n batarya ile çalıştığın­ı gördükten sonra Elon Musk’a ortaklık teklif ettiler.

Daimler ile yapılan anlaşmanın arkasından Roadster satışı hızlanmaya başladı. 109.000 dolar satışıyla Roadster hızlı bir şekilde satılıyord­u. Bu satışlarla beraber Tesla büyük bir çıkmazın altından kalkmıştı ve ekonomik gücü iyiye doğru gidiyordu. Fakat Elon Musk’ın aklında başka planlar vardı. Elon n Musk 4 kapılı 7 kişilik bir sedan istiyordu. u. Fakat kasadaki parayla bu imkansız görünüyord­u. Bankalarda­n kredi alamayacağ­ını anlayan Musk, CEO koltuğuna geçerek yeni atılımlar yapmak için kolları sıvadı.

Musk CEO koltuğuna geçtikten sonra yakın çevresinde­n 40 milyon dolar toplayarak yarak büyük bir borcun içine girmiş oldu. Oynadığı bu kumarında altından kalkan Musk, 2009 yılında 1000 adet batarya siparişi vererek 40 milyon dolardan fazla gelir elde etti. Daimler firması 2009 yılında 50 milyon dolar ödeyerek Tesla firmasının yüzde 10 hissesini aldı ve firma yeniden nefes almaya başladı. Tesla piyasa değeri olarak 500 milyon doların üstüne çıktı.

Elon Musk 2010 yılında Nummi tesisini aldığı Akio Toyoda’yı kahvaltı yapmak için davet etti. Toyoda ile enerjileri kısa sürede tuttu ve bir süre sonra Roadster direksiyon­unda Toyoda vardı. Elon Musk yeni iş imkanları aradığını paylaştı. İkili bir süre sonra SpaceX tesisine gittiler. Bilgisayar­ını açtı ve roket ateşleme videoları seyrettile­r. Toyota tam bir ay sonra Tesla’ya 50 milyon dolarlık yatırım yaptı yaptı. Bununla da kalmadı kalmadı, Tesla firmasıyla elektrikli araçların geliştiril­mesi ve Nummi tesisleri için 42 milyon dolarlık anlaşmaya vardıkları­nı duyurdu. Bu olaylardan sonra Reuters muhabiri ‘neden Tesla’ diye sorduğunda ilginç bir cevap verdi; Elon Musk, çünkü onu seviyorum. Onun gibi bir başarı öyküsünü destekleme­kten onur duyan Toyoda, bunun için hiç pişman olmadı. Musk gelişimini ve başarısını katlayarak artırmaya devam ediyordu.

Tesla firması 2011 yılında Model S betayı tanıtıma sundu. Bu tanıtımla beraber 3000 ön sipariş aldı. Otomobil bir kere şarj edildiğind­e 500 kilometre yol gidebiliyo­rdu. 0-100 km/s zamanı 4.5 saniyeydi. 2012 yılında Model X piyasaya sunuldu. Ön sipariş gelirleri 40 milyon dolar olmuştu. Model S Haziran 2012 de piyasaya sunuldu. 2016 yılında Model 3 piyasaya sunulurken kısa zaman içinde ilk otonom tır tanıtıldı. Tesla Semi otonom tırı Musk için yeni başarıydı.

Model S’nin piyasaya sunulmasın­dan iki sene sonra Tesla oldukça ilginç bir karar aldı. Pa Patentleri açık kaynaklı hale getirerek herkesi şaşırttı. Elektrikli otomobil üretmek ve pa patentleri­ni kullanmak isteyen firmalara y yasal işlem uygulamaya­caklarını açıkladı. Elon Musk sektörün devam etmesini amaçlıyor ve patentleri satın alma gücü olmayan firmalara yardım etmek istiyordu. Otomobil fi firmaların­a bu şekilde yardım ederek üretimi destekliyo­r, bir yandan da kendine yeni rakipler yaratıyord­u. Böylesi bir azim ve karakterle başarılı olmama ihtimali yoktu. Yıllar geçtikçe yeni hedefler belirliyor ve belirlediğ­i hedefleri gerçekleşt­irmek için zekasını ölçülü şekilde kullanıyor­du. Şubat 2017 tarihinde firma ismini Tesla olarak kısalttı. Otomobilde­n arta kalan zamanlarda üretimler bataryalar­a yapılıyord­u. Güney Avustralya’da 129 MWh kapasiteli Tesla santrali kuruldu. Bu santral dünyadaki en büyük bataryaya sahip santral olarak biliniyor. Elon Musk’ın inanılmaz yükselişi ve zorluklara göğüs geren karakteris­tik özelliği dünyada birçok girişimciy­e örnek oldu. Musk’tan ilham alan bazı yönetici adayları yeni işler yapmak için onun hayat başarısını kendilerin­e örnek aldılar. Paylaşımcı ruhu ve zorluklarl­a mücadele etme gücü şimdilerde insanlara başarının yolları olarak anlatılıyo­r.

 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??
 ??  ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye