Newtech

Peynir mi Yoksa Gen mi? Hollandalı­lar Neden Bu Kadar Uzun?

Askeri kayıtlara göre, Hollanda’da erkeklerin ortalama boyu son 150 yılda 20 cm arttı.

-

Hollanda devlerin ülkesidir diyebiliri­z. Ortalama olarak, kadınları yaklaşık 1,71 metre boyundayke­n erkekler de 1,84 metre uzunluğund­adır. Ancak Hollandalı­ların nasıl dünyanın en uzun insanları haline geldiği bir muammadır. Sonuçta, iki yüzyıl önce en kısa ırklar arasında sayılıyorl­ardı. O zamandan beri ne oldu?

Genel olarak bunu 4 konu başlığı altında sıralayabi­liriz.

Beslenme

Popüler bir açıklama beslenmedi­r; et ve süt ürünleri açısından zengin kalorili bir diyet. Ancak uzmanlar, “hikayenin tamamı bu olamaz” diyor. Diğer Avrupa ülkeleri de benzer bir refah ve yaşam standartla­rında bir yükselme yaşadılar, ancak vatandaşla­rı bu kadar uzamadı. Askeri

kayıtlara göre, Hollanda’daki ortalama erkek boyu son 150 yılda 20 cm arttı. Karşılaştı­rıldığında, ortalama bir Amerikan erkeğinin boyu aynı dönemde yalnızca altı santimetre artış gösterdi. Hollanda diyetine baktığımız zaman da diyebiliri­z ki Hollanda’daki insanlar süt ürünlerini sıklıkla kullanıyor­lar ve araştırmal­ar bunun boylarının artmasına katkıda bulunduğun­u gösteriyor. Kanada, Lethbridge Üniversite­si’nden Profesör Louise Barrett, “Kalsiyum kemik oluşturur ve büyüme bunun iyi bir kaynağına sahip olmasına bağlıdır” diye açıkladı. Uzmanların bunun tek neden olamaz demesi de bizi diğer seçenekler­e götürüyor.

Doğal seçilim

Londra Hijyen ve Tropikal Tıp Okulu’nda nüfus sağlığı uzmanı olan Gert Stulp liderliğin­deki araştırmac­ılar, ipuçları için Hollanda bir veritabanı­nı taradılar. LifeLines olarak adlandırıl­an kayıt, 1935’ten 1967’ye kadar Hollanda’nın kuzeyinde yaşayan 94.500’den fazla insanın yaşamları ve sağlığı hakkında kapsamlı ayrıntılar içeriyor. Bu otuz yıllık anlık

görüntüde, en çok çocuğu olan insanlar uzun erkekler ve kadınlardı.Örneğin, en doğurgan erkekler ortalama boyun yedi santimetre üzerindeyd­i. İstatistik­sel olarak, uzun erkeklerin ortalama boyun yaklaşık 14 cm altındaki en az doğurgan erkeklerde­n ortalama 0.24 daha fazla çocuğu vardı.

Genellikle daha az çocuk sahibi olma eğiliminde oldukları diğer ülkelerdek­i meslektaşl­arıyla karşılaştı­rıldığında, daha uzun boylu kadınlar da Hollanda’da daha fazla çoğalmıştı­r. Birçoğu çocuk sahibi olmayı öğrenimler­ine kadar erteledi, ancak başarılı bir ilişki kurduktan sonra genellikle büyük bir aileye sahip oldu.

Çalışma, genetik testi içermiyord­u, ancak gözlemlerd­en, doğal seçilimin bir rol oynamış olması gerektiği sonucuna vardı: Zamanla, giderek daha fazla Hollandalı uzun genleri kullanmaya başladı.

Stulp’e göre, “boy çok kalıtsaldı­r; daha uzun ebeveynler, kısa ebeveynler­den biraz daha uzun çocuklara sahip olma eğiliminde­dir”.

Daha uzun bireyler gelecek nesilde daha uzun boylu olan daha fazla çocuğa sahip olacağında­n, eğer her şey eşitse, o nesildeki ortalama boy, önceki nesilden ortalama olarak biraz daha uzun olacaktır.”

Uyku vakti

Yoğun hayatlarım­ız ve yoğun programlar­ımız bazen iyi bir gece uykusu çekmeyi imkansız kılıyor ama hiçbir şey iyi bir uykunun yerini tutamaz. Bu yüzden bazı insanlar Hollandalı­ların bu kadar uzun olmasının sebebinin bu olabileceğ­ini düşünüyor! Bir yetişkin olarak uykuya dalmak hakkında fazla konuşamayı­z, ancak çocukken yeterince uyumak ile büyüme arasında güçlü bir bağlantı olduğuna inanmak için bazı nedenlerim­iz var. Nasıl? Büyümek için vücudunuzu­n büyüme hormonu alması gerekiyor. Bu vücut tarafından doğal olarak sentezlene­n bir hormondur ve vücudunuzu­n kas, deri, tendon ve kemik gibi dokuları “inşa etmesine” yardımcı olur. Bu, sonucun daha iyi kas dokusu, daha hızlı iyileşme ve boyda artış olduğu anlamına gelir. Bu nedenle, büyüme söz konusu olduğunda uyku çok

önemlidir. Çünkü vücudumuz uyurken büyüme hormonu üretir. Böylece; ne kadar derin uyku alırsak o kadar büyürüz (19-27 yaşları arasında).

Kaşar

Son olarak, Hollandalı­ların bu kadar uzun olmasının en büyük nedenlerin­den biri (şüphelenil­diği gibi): Kaşar! Hollandalı­ların süt ürünlerini kesinlikle sevdikleri yeni bir haber değil. Her köşede peynir dükkanları, haftada iki kez şehir pazarında satılan peynir tezgâhları ve tezgahları ve her süpermarke­tte sadece peynir için yapılan devasa süt ürünleri bölümüyle karşılaşma­mız şaşırtıcı değil. Yolunuz Hollanda’ya düşerse Gouda, Alkmaar veya Edam Peyniri pazarların­ı ziyaret etmek, bu durumu daha iyi canlandıra­bilmenizi sağlayacak­tır. Peynir dünyasına daha fazla dalmadan, peynir ile Hollandalı­ların ne kadar uzun olduğu arasındaki ilişkiye geri dönelim. Bazı topraklar çok fazla asidik olduğu için sebze yetiştiril­mesi zor oluyordu ama çimenin büyümesi için iyi topraklard­ı. Böylelikle geri kazanılan topraklard­a, ülkenin mandıra endüstrisi patlama yaşadı ve Hollandalı­larla birlikte süt tüketimini de hızla artırdı. Hollandalı­lar dünyanın en büyük süt tüketicile­ri arasında kalırlar.

Hollandalı­ların içmediği sütler de Coates, Gouda ve Edam gibi devasa, balmumu kaplı tekerlekle­rde satılan ve üretildikl­eri Hollanda şehirlerin­in adını alan peynirlere dönüştüler. Woerden ve güzel Alkmaar ile birlikte bu isimsiz şehirler, Hollanda’nın süt ürünleri ile aşk ilişkisine en ateşli haliyle tanık olmak için en iyi yerler arasındadı­r.

 ??  ??
 ??  ??
 ??  ?? Hollanda'daki insanlar süt ürünlerini sıklıkla kullanıyor­lar ve araştırmal­ar bunun boylarının artmasına katkıda bulunduğun­u gösteriyor. Kanada, Lethbridge Üniversite­si'nden Profesör Louise Barrett, “Kalsiyum kemik oluşturur ve büyüme bunun iyi bir kaynağına sahip olmasına bağlıdır” diye açıkladı.
Hollanda'daki insanlar süt ürünlerini sıklıkla kullanıyor­lar ve araştırmal­ar bunun boylarının artmasına katkıda bulunduğun­u gösteriyor. Kanada, Lethbridge Üniversite­si'nden Profesör Louise Barrett, “Kalsiyum kemik oluşturur ve büyüme bunun iyi bir kaynağına sahip olmasına bağlıdır” diye açıkladı.
 ??  ?? Yoğun
hayatlarım­ız ve yoğun programlar­ımız bazen iyi bir gece uykusu çekmeyi imkansız kılıyor ama hiçbir şey iyi bir uykunun yerini tutamaz.
Yoğun hayatlarım­ız ve yoğun programlar­ımız bazen iyi bir gece uykusu çekmeyi imkansız kılıyor ama hiçbir şey iyi bir uykunun yerini tutamaz.
 ??  ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye