Sosyal Medyada Fotoğraf Hırsızlarına Karşı Kendinizi Koruyun…
Paylaşılan bunca fotoğraftan biri de belki size ait ve sizin haberiniz bile yok… Fotoğraf hırsızlığı ne yazık ki, sosyal medyada çok yaygın…
Artık küçük bir dünyada yaşıyoruz… İnternet, mobil hayat ve sosyal medya sayesinde aslında hiç de olmadığımız kadar birbirimizle iletişim içindeyiz. Geçtiğimiz sayıda sosyal medya uygulamalarında paylaşılan fotoğrafların sayısıyla ilgili rakamları paylaşmıştım… Milyonlar, milyarlar ve hatta trilyonlardan söz ediyoruz. Paylaşılan bunca fotoğraftan biri de belki size ait ve sizin haberiniz bile yok. Fotoğraf hırsızlığı ne yazık ki, sosyal medyada çok yaygın. Birincisi, fotoğraflarınızı nasıl koruyacaksınız ve ikincisi, fotoğraflarınızın izinsiz olarak kullanıp kullanılmadığını nasıl anlayacaksınız? İşte bu sayıda sizlere bu yöntemleri anlatacağım…
Copyright ya da telif hakkı
Öncelikle şu “hırsızlık” meselesini bir açalım… Yaygın olan üç durum söz konusu…
① Fotoğrafınızı sizden izinsiz kullananlar, aslında suç işlediklerinin farkında değiller.
② Fotoğraflarınızı sizden izinsiz kullananlar bunu bilinçli yapıyorlar, ancak kişisel kullanım için.
③ Fotoğraflarınızı sizden izinsiz kullananlar, bundan bir kazanç elde ediyorlar.
Uluslararası hukuk kurallarına göre “Copyright” (Telif Hakkı) sizin fotoğraf üzerinde hakkınız olduğunu belgeler ve “©” işaretiyle tanımlanır. Fotoğraflarınızda bu işareti, fotoğrafın yayın yılını, adınızı, şirketinizi ya da web sitenizi koymanızda fayda var. Bu durum ileride karşılaşacağınız izinsiz kullanımlarla ilgili hukuki prosedürün yürütülmesinde size yardımcı olacaktır. Birçok marka fotoğraf makinesi de fotoğrafçıların haklarını korumak için menülerinde bu özelliğe yer veriyorlar. Makinenizi kullanmaya başlamadan önce bu ayarı yapmanızı ve “copyright” bilgilerinizi girmenizi tavsiye ederim. Böylelikle bu bilgiler fotoğrafın kimlik kartı olarak tanımlayabileceğimiz EXIF (Exchangeable Image File) verisi içinde yer alır ve fotoğrafın aidiyetini belirleyici bir özellik taşır.
Watermark ya da filigran
Fotoğraf camiasının pek sıcak bakmadığı, hatta “amatörce” bulduğu bu yöntemle fotoğraflarınızın üzerine bir isim, ya da resim koyabilirsiniz. Burada koyduğunuz yazı, ya da resmin saydamlık değeriyle oynayabilme imkânınız da var. Bugün birçok amatör, ya da profesyonel fotoğraf işleme yazılımı ve uygulamasında bu özellik mevcut. Her ne kadar fotoğraf camiası benimsemese de benim de sosyal medya payla-
şımlarımda kullandığım yöntemlerden biri olduğunu söyleyebilirim. Fotoğrafın estetik değerine zarar veriyor, izlemeyi zorlaştırıyor doğru ama kişisel olarak etkili olduğuna inanıyorum. Özellikle, fotoğraflarımın başka hesaplarda, başka isimler tarafından paylaşıldığını gördükten sonra… Şunu da eklemeliyim ki, sosyal medya dışındaki başka ortamlarda kullanılmasını da onayladığım söylenemez.
Google: Görsel aramayı web üzerinde ya da bir mobil uygulama ile yapabiliyorsunuz. Öncelikle web üzerinde arama yapmanızı tavsiye ederim. Hem daha hızlı hem de daha etkili… Yapmanız gereken images.google. com adresine gitmek ve görselinizi, ya da görselin bulunduğu URL adresine arama çubuğuna yazmak. Bir saniyeden az bir zamanda fotoğrafınızın bir benzeri, ya da kendisi sizden izinsiz bir başkası tarafından kullanılmışsa karşınıza geliyor. Bununla birlikte başarılı Google algoritması fotoğrafı tanımlıyor da. Buradaki örnekte de görüldüğü gibi çekmiş olduğum fotoğraf “The child” (Çocuk) olarak indekslendi. Mobil ortamda Google’la böyle bir arama yapabilmek kısıtlanmış. Google mobil arama yapabilmek için fotoğrafınızı yükleyebilecek bir arama çubuğu yok. Ancak, iOS ve Android’de Google’ın Chrome tarayıcısı ile bir arama yapabiliyorsunuz. Ancak bu özellik Google uygulamasında ve Safari de dahil birçok tarayıcıda çalışmıyor. Google destekli olan reverse.photos reklamlarıyla biraz rahatsız edici olsa da, gerek ağ ortamında gerekse mobil ortamda biraz daha kullanıcı dostu…
TinEye: Yaklaşık 28 milyar görsel arasında arama yapabilen TinEye, belki de en popüler uygulamalardan birisi. Web üzerinde ya da mobil ortamda doğrudan ya da URL adresi girerek kullanabiliyorsunuz. Haftada 150 arama bedava. Daha fazlası için ise ücret ödemek gerekiyor.
Veracity: Bir başka popüler uygulama olan Veracity, fotoğrafınızın üzerinde herhangi bir değişiklik yapılmış, kesilmiş, manipüle edilmiş dahi olsa o fotoğrafı bulduğunu iddia ederek ortaya çıkıyor. Tüm ağ ortamında arama yapabilen uygulama şu anda yalnızca iOS ortamını destekliyor. Uygulama ücretsiz ama reklamlar sizi rahatsız ediyorsa, bunu kaldırmak için $2,99 ödemek gerekiyor. Ayrıca, fotoğraf işleme aracı da var. Ne yazık ki, o da ücretli…
Search by Image: Android kullanıcıları için ücretsiz bir uygulama… Ancak yararlılığı biraz tartışmalı… Google, TinEye ve Yandex görsel arşivlerinden sonuçları karşılaştırdığını iddia ediyor ama bazı sonuçlar pek de tatmin edici değil. Ayrıca fotoğraflara manipülasyon yapılmasına da olanak sağlayan bir editöre de sahip…
Reversee: iOS kullanıcıları için ücretsiz olan bu uygulama, fotoğraflarınızı doğrudan Google’ın görsel veri tabanına göndererek benzerlerini arıyor. Şayet $3,99 ücret öderseniz Bing ve Yandex’in görsel arşivinden de hizmet alabiliyorsunuz.
Bu uygulamalardan başka iOS ve Android kullanıcıları için önerebileceklerim arasında CamFind, PictPicks ve Reverse Image Search gibi uygulamaları sayabilirim. Bunlar sayesinde Google, Bing ve Yandex gibi önemli tarayıcıların görsel arşivlerinden fotoğraflarınızın başka yerlerde, başkaları tarafından kullanılıp kullanılmadığından haberdar olabilir ve bununla ilgili önlem alabilirsiniz. Sevgiyle kalın…