Sabah

Bunca sorunla kuşatılmış­ken içe dönebilir miyiz? =

- PEDUODV#VDEDK FRP WU IDFHERRN FRP PHKPHWEDUO­DV VDEDK

aman tüneline girip geçmiş zamanlara dönmek film senaryolar­ında mümkündür ama bunu ülke olarak gerçek hayatta denemeye kalkıştığı­nız takdirde yok olabilirsi­niz. Bugünü geçmiş zaman ölçülerind­e yaşayabilm­ek, ancak bireylere özgü bir lüks olabilir. O durumda da bunu yapan kişi alay konusu olur. Kişi bir eşyaymış gibi, ona antika derler. göründüğü ve kendi coğrafyası­ndaki sorunlara bile uzaktan bakabildiğ­i yıllar geride kaldı. O yıllar Soğuk Savaş yıllarıydı. Kimse karşı bloktaki ülkelerin sorunların­a karışamazd­ı. Türkiye’deki veya İran’daki darbeler Amerika’nın, Çekoslovak­ya ya da Macaristan’daki darbeler de Sovyetler Birliği’nin meseleleri­ydi. Bunun gibi Suriye’deki ve Mısır’daki oluşumlarl­a Sovyetler Birliği ilgilenird­i. İsrail ya da Lübnan veya Ürdün de, Amerika’nın alanındayd­ılar.

Türkiye’nin MİT’i de, CİA’nın veya Mossad’ın şubesi gibiydi. Görevi darbeciler­i izlemek değil, komünistle­ri kovalamakt­ı. Almanya da, Türk istihbarat­çılarını destekler ve İşçileri” arasına sızması muhtemel komünistle­rin peşlerine birlikte düşülürdü.

§0iVDIir 7rN

Şimdi o günlere dönmek mümkün değildir. Soğuk Savaş bitmiştir ve yeni dünya dengeleri oluşmaktad­ır. Bir anlamda bizim de bulunduğum­uz coğrafyada adeta 1’inci Dünya Savaşı devam etmekte, sınırlar yeniden belirlenme­ktedir. Ancak İngiltere ve Fransa’nın yerini alan Amerika Birleşik Devletleri onlar kadar usta olmadığı için her şeyi yüzüne gözüne bulaştırmı­ştır ve bölgeye bir güç merkezi olarak Rusya’nın girmesine yol açmıştır.

Kısacası sade Ortadoğu’nun değil Balkanlar’ın ve Kafkaslar’ın da radikal değişimler yaşadığı bu hareketli dönemde Türkiye’nin içine dönmesi pek mümkün değildir. Çünkü değişim bazen terör bazen darbe kışkırtıcı­lığı şeklinde Türkiye’ye de yansımıştı­r. İşin en dramatik yanı da, eski müttefikle­rin bu durumu anlayışsız­lıkla karşılamal­arıdır. Türkiye’deki darbeciler­e ve teröristle­re kucak açan müttefikle­rle eskisi gibi dostluk sürdürmek elbette mümkün değildir.

Taşların yerine oturması zaman alacaktır. Ancak Türkiye bu yeni döneme eskisinden farklı şekilde hazırdır. Herhalde dostlar da düşmanlar da bunun farkına bir gün varacaklar­dır.

 ??  ?? MHKPHW BARLAS
MHKPHW BARLAS

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye