Üretim katma değer oranında desteklensin
TÜRKİYE Tekstil Sanayii İşverenleri Sendikası (TTSİS) Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Kayhan, “Verdiğimiz dış ticaret fazlası sayesinde Hazine’nin kasasına 2004’ten bu yana 170 milyar dolar katkı sağladık. Böyle stratejik bir sektörün ek vergilerle korunması gerekirken, hâlâ haksız rekabet koşullarına karşı alınan bu önlemin tartışma konusu yapılmasını doğru bulmuyoruz” dedi. Ek vergilerin, devletin gelirlerine önemli bir katkı sağladığını belirten Kayhan, “Ek vergi, sektörlerin katma değer yaratma esasına göre yeniden düzenlenmeli. Entegre üretim yapısı içinde katma değeri daha yüksek olan ürünler, daha yüksek oranda desteklenmeli. İmalat sanayindeki üreticilere pozitif ayrımcılık yapılmalı” diye konuştu.
Şu sıralar Pakistan’la yapılması öngörülen bir STA var. Çerçeve anlaşması imzalanan Pakistan STA’sı için imzalar atılırsa Uzakdoğu ülkeleriyle STA’sı olan Pakistan’ın Türkiye’ye tekstil ürünleri ihracatı patlama yapacak. Kayhan, “Bu anlaşmalar vergisiz ticaret sağladığı için Türk hazırgiyimcileri yurtdışından hammadde alımına teşvik ediyor. Bu Türkiye’deki üreticileri bitireceği gibi binlerce kişiyi de işsiz bırakıyor” diyor. Türkiye’nin Pakistan’dan gerçekleştirdiği ithalatın yüzde 70’i tekstil ve hazır giyim ürünlerinden oluşuyor. Olası bir STA durumunda Pakistan’dan ithalatta çok hızlı bir yükseliş olması bekleniyor.
STA’sı olmayan ülkeler ise ürünlerini ‘trafik sapması’ ile Türkiye pazarına sokuyor. Trafik sapması ticaretin normal seyrinin, ülkelerin farklı tarife ya da tarife dışı önlemler uygulaması sebebiyle yön değiştirmesi olarak tanımlanıyor. Örneğin bazı ülkeler, kendi üretimleri olmayan malları trafik sapmasıyla Türkiye’ye gümrüksüz ihraç ediyorlar. Sektör temsilcileri ek vergi uygulamasını aşmak üzere yapılan trafik sapmalarına karşı denetimlerin bir an önce artırılması gerektiğini vurguluyorlar.
Hükümetin temel politikası haline gelen istihdamın artırılması ve cari açığın kapanmasını sağlayan tekstil ve hazır giyim sektöründeki oyuncuların beklentisi, sanayinin stratejik sektör ilan edilerek desteklenmesi. Bunun için sadece teknolojik ürün üretme değil istihdam, farklı sektörlere girdi oluşturması, yarattığı katma değer, dış ticaret fazlası gibi ülke için hayati öneme sahip kriterleri yerine getiren sektörlerin de bu tanıma girmesi gerektiği belirtiliyor.
Bunun dışında sektörün STA’lar dışında tutulması da başka bir tedbir alternatifi olarak ortaya koyuluyor.