‘İklim değişikliği’nin şakası yok
oğal afetlerin sayısının 45, insanın sebep olduğu afetlerin sayısının 53 olduğu 1970’lerden, aşırı fosil yakıt kullanımının artmasından kaynaklanan karbon salınımının sebep olduğu ‘sera etkisi’yle hızlanan iklim değişikliği ve küresel mobilitenin artmasıyla, 2016’da doğal afetlerin sayısı 192 ile ve insanın sebep olduğu afetlerin sayısı ise 137 ile, yeryüzünün gördüğü en yüksek rakamlara ulaştı. 2016’daki 329 afet sayısı, 2017’de 301’e, doğal afet sayısı 183’e, insan eliyle afet sayısı 118’e gerilemiş olsa da, 2017’de tüm afetlerden kaynaklanan ekonomik ve mali kayıp, 2016’nın 180 milyar dolarlık kaybını neredeyse ikiye katlayarak, 337 milyar dolara ulaştı. Sizlere bir fikir vermesi açısından, 20072017 döneminde, son 10 yılın afetlerden kaynaklanan enflasyona göre düzeltilmiş yıllık ortalama kayıp rakamının 190 milyar dolar olduğunu, 10 yılın ortalama kaybının küresel GSYH’ya oranı yüzde 0.25 iken, bu oranın 2017’de yüzde 0.44’e yükseldiğini hatırlatalım.
Kuzey Amerika’da 244, Latin Amerika ve Karayipler’de 32, Asya’da 31, Avrupa’da 24, Afrika’da 3, Okyanusya’da da 3 milyar dolar kayba yol açan afetlerin, küresel iklim değişikliğinin sebep olduğu önümüzdeki 50 ile 80 yıl arasındaki 2 derecelik kara toprağı ve okyanus sıcaklığı artışıyla, bugün iklim değişikliğinden dolayı mülteci konumuna düşen insan sayısı 25 milyon iken, 2050’de 1 milyar insana; 2100’de ise 10 metreden düşük rakımlı toprağı olan Afrika ve Asya ülkelerinde 0.4 metre ile 2 metre arasında yükselecek deniz ve okyanus seviyesi nedeniyle, 1 milyar insanın daha yer değiştirmesine sebep olması bekleniyor. 2017’de 250 milyar dolar olan doğal afet zararının, 2030’da 320 milyar dolara ulaşması beklenmekte. Bunun anlamı, 2030, 2050 ve 2100’e doğru, küresel ölçekte, en küçüğünden en büyüğüne, firmalar, şirketler doğal ve insan hatasından kaynaklanan felaketlere karşı dijitalleşme ve yüksek teknolojinin sağladığı imkânlarla varlıklarını, ürünlerini ve kârlarını koruyacak ciddi tedbirler almak zorunda.
Küresel iklim değişikliğinin sebep olduğu afetlerin 2030’da küresel GSYH üzerinde 0.5 puanlık bir kayba sebep olabileceği öngörülüyor. Önümüzdeki
10 yıl için küresel kanaat önderleri, kitlesel imha silahlarını, ekstrem hava olaylarını, doğal afetleri, iklim değişikliğinin etkilerini azaltmaya ve adaptasyona yönelik çalışmalarda başarısızlığı ve küresel su krizini en büyük 5 tehlike olarak görmekte. Bu yıl Nobel Ekonomi Ödülü iklim değişikliği konusundaki çalışmaları nedeniyle Yale Üniversitesi’nden William Nordhaus ve New York Üniversitesi’nden Paul Romer’e niye verildi anlamışsınızdır. Küresel ekonomipolitik yeniden şekillenir ve dünya ‘2. Soğuk Savaş’ın eşiğindeyken, esas iklim değişikliğiyle ‘kış geliyor.’
kerem.alkin#sabaK.com.tr SMS: KA yaz 4122’ye gönder. (1.60 TL) EKONOMİ-POLİTİK