Tahlil böyle yapılır solcu hemşerim
Altmışların sonları, yetmişlerin başında, büyük sermayemiz ilk olarak “kendi ne gelmişti”, bürokrasinin koltuk değneklerini bırakıp kendi ayakları üstünde yürümeye başlamıştı, isterseniz “palazlanıyordu” diyelim...
Bunda, solun nefret ettiği Demirel’in 1965’ten o yana sürdürdüğü politikaların payı büyüktü. Demokrat Parti’nin açtığı yol ancak o zaman “mey velerini vermeye” başlamıştı. Kapitalizm gelişiyordu. Üstelik tarihte ilk kez bürokrasiyi de yanına çekmeyi başarmıştı. Bazı arkadaşlar, hem de ellerinde altıpatlar tabancayla, o en olmayacak zamanda devrim yapmaya kalktılar. Ve de çok ağır bir tokat yediler.
Lenin Rus sermayesine en zayıf döneminde saldırmıştı (Rus ordusunun da çökmekte olduğu ağır savaş koşullarında), bunlar da Türk sermayesine o güne kadar en güçlü olduğu zamanda saldırdılar! Hem de, büyük sermayeyle barışmış bürokrasiyi kendi müttefikleri sanarak!
Yalnız sermaye değil, tüketim de “temer küz” ediyordu.
Fransa bunu 1850’lerde yakalamıştı, Bon Marche, Felix Potin, Printemps, Galeries Lafayette falan... Biz 1970’te...
120 sene geriden geliyorduk.
Şimdi de benzer şekilde “alışveriş mer kezleri” patlaması yaşanıyor.
Birçok büyük mağazanın bir tek merkezde bir araya geldiği “devasa” tüketim tapınakları!
Böylece “mahalle bakkalı” da yavaş yavaş tarihe karışıyor.
Elbette böyle olacaktır.
Büyük sermaye, küçük sermayeyi yutarak ilerler.
Bakkal amca da gider, süpermarketin bir reyonunda tezgâhtar olur. O süpermarket de caddede kalmakla yetinemez, gider AVM’de kendine bir yer bulur.
Bu, kaçınılmazdır.
“Kahraman bakkal” süpermarkete her zaman yenilecektir. Maalesef.
“Fazilet Eczanesi”nin sahibi eczacı Sadettin Amca da artık havanda ilaç karıp dövemeyecek, ya dükkanı kapatacak ya da ilaçları büyük şirketlerden “hazır vaziyette” alıp satacaktır.
Buna ağıt yakmanın “edebi” getirisi yüksektir, Ferhan Şensoy da, hocası rahmetli Haldun Taner de bundan yararlanmışlardır ama “gidişat” değişmeyecektir. Bakınız Kılıçdaroğlu da ne demiş:
“Esnaf diyor ki, ‘kepenkleri kapattık, geçinemiyoruz’... Niye geçinemiyorsun? ‘Büyük AVM kuruldu, kimse bize gelmi yor’... Kim kurdu? Hükümet kurdu.”
Kemal Bey tarih bilmediği gibi ekonomipolitik de bilmiyor.
Esnafın ödediği “stopajı” kaldıracak, böylece AVM’lere savaş açacak.
Yani kapitalist gelişmeye set çekecek. smet Paşa’nın, Celal Bayar’ın önayak olduğu Denizbank’a savaş açmış olduğu gibi hani...
Sosyaldemokrasi, kapitalizmi baltalamak değil, kapitalist getiriden çalışanın aldığı payı arttırmaktır. Bunlar sosyaldemokrat falan da değiller, bunlar yalnızca cahil ve tutucu.