OPEC için zor günler
Orta Doğu ve Körfez, 1950’li yılların başından bu yana dünya petrol endüstrisinin kalbi sayılacak bir coğrafyaydı. Suudi Arabistan’ın neredeyse 70 yıl öncesinden başlayan petrol ihraç etme serüveni, onun öncülüğünde 11 Arap ve 2 Latin Amerika ülkesinin Petrol İhraç Eden Ülkeler Teşkilatı’nı (OPEC) 1960’ta kurmasını da gündeme getirmişti. Başta ABD, Atlantik İttifakı’nın İsrail ve Orta Doğu politikalarından hiç haz etmeyen OPEC ülkeleri, 1970’lerde iki kez, petrol fiyatlarını ABD’ye ve Batı Avrupa’ya gözdağı vermek için kullanmışlardı. Bu durum, ABD’yi 1980’lerde küresel petrol fiyatlarını belirleme tekelini OPEC’in elinden alacağı bir dizi adıma götürdü ve ABD Chicago ve New York’la küresel emtia piyasalarını güçlendirdi.
Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) yeni raporu ise, ABD’nin artık üretimde de OPEC ve Suudi Arabistan’ın üretim gücünü elin den almaya hazırlandığını gösteriyor. Rapora göre, yeni sondaj teknolojileri sayesinde, Teksas’ta kaya petrolü üretimini yoğunlaştıran ABD, küresel ölçekte enerji piyasasına hakim olacağı yeni bir döne mi başlatıyor. IEA’nın raporu, ABD, Brezilya, Kanada ve Norveç’in petrol üretimlerini daha da arttıracaklarını; petrol satışlarıyla gelirlerini katlayacaklarını ve küresel petrol arzındaki büyümenin yüzde 70’inin ABD’nin üretim artışından geleceğini gösteriyor. Bu durum, hem üretim ve hem de küresel petrol fiyatlarına hakimiyet anlamında, hem Rusya, hem de Suudi Arabistan’ın elinin ciddi manada zayıflaması anlamına geliyor.
Küresel petrol talebinin 20192024 döneminde günlük 7,1 milyon varil artarak 106,4 milyon varile yükseleceği; petrol talebinin artmasında en büyük etkenin ise Asya’daki ekonomik büyüme ile ABD’deki petrokimya endüstrisi olacağı belirtilmekte. Küresel talepteki artışı karşılamak adına, küresel petrol arzına en fazla katkı yapacak ülkelerin ise, ABD, Brezilya, Irak, Norveç, Birleşik Arap Emirlikleri ve Guyana olacağı tahmin ediliyor. IEA, buna karşılık, küresel petrol fiyatları gerilemesin diye, OPEC ülkelerinin 2024’e kadar üretimlerini günlük bazda 380 bin varile azaltacaklarını öngörmekte. ABD’nin küresel petrol oyununda Suudi Arabistan, İran ve Venezüella’yı köşeye sıkıştırması nın ekonomi-politik sonuçlarını ise birlikte izleyeceğiz. kerem.alkin#sabah.com.tr SMS KA
ya] 4122’ye J|nder. (1.60 TL)