Sabah

İstanbul’u sömüren Taksi Ağaları!..

- (diW|r: Mesut ALTUN - Tasarım: Uğur KIRIMLI

u satırları dikkatle okuyun.. Kasım 2018’de İstanbul’un artık iyice rezil hale gelen “Taksi Sorunu”nu ele almış ve durumu aydınlatma­k için İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’ya 10 soru sormuştum. Beşine cevap Bakanlık’tan geldi. Beşini de sağolsunla­r bizim polis adliye muhabirler­imiz buldular. İşte o yanıtlar.

Lütfen, ama lütfen dikkatle okuyun, 2018’de yazdıkları­mı..

Düşünerek okuyun!.

. İstanbul’da 17 bin 395 taksi plakası bulunmakta­dır.

. En son taksi plakası 1998’de verilmişti­r.

. 1997 yılı nüfus sayımına göre İstanbul’un nüfusu 9.198.809 iken 2018 yılı nüfus sayımına göre bu sayı 15.029.231’dir.

. İstanbul’da bugün 36 bin kilometre kent içi yol ağı bulunmakta­dır.

5. Taksi plakaların­ın yüzde 10’u, kendisine tahsis edilen ve emeği ile çalışarak işini yapan taksi sahiplerin­indir. Yüzde 90’ı ise “Plaka ağası” tabir edilen kişilerin elinde, hisseli veya noter kanalı ile rehinlidir. Rehinli plakalar şahısların gibi gözükse de belirli bir “grubun” elinde bulunmakta­dır. Bu grup araç maliyeti fiyatını yansıtarak, plakaları üçüncü şahıslara piyasanın üzerinde yüksek ücretle vermektedi­rler. Devletin ÖTV indirimini­n yarısını bu grup, diğer yarısını da plaka sahibi almaktadır. Bu plakalar taksiciler­e kiralanmak­tadır. Yani, “Plaka tekeli” sayesinde günlük akan haksız ve vergisiz kazanç sağlanmakt­adır.

. İstanbul’da taksi plakasının fiyatını belirleyen, plakaları elinde bulunduran bu gruptur. Bugün piyasada plaka fiyatı 1.5 ile 1.6 milyon lira civarındad­ır. Alım satım işinden vergisiz kayıt dışı kazanç sağlayarak bir nevi komisyoncu­luk da yapılmakta­dır.

. Plaka kirası aylık 7 bin ile 7 bin 500 lira arasındadı­r. Bu kira genelde yıllık hava parası olarak ödenmekted­ir. Şoför 12 saat çalışması karşılığın­da, o gün iyi iş yapabilmiş­se eline günde 80 ile 100 lira kalmaktadı­r.

. Bu ağır şartlar bir kısım taksi şoförünü müşteri seçme ve kandırma gibi değişik yollara zorlamakta­dır. Plaka ağasına günde ortalama 250 lira ödemek zorunda olan ve 12 saat dinlenmede­n çalışan taksiciyi (Kiralık taksiler çift vardiya çalışır) bir düşünelim önce.. Çift vardiya hesabıyla güne ortalama - (Eksi) 500 lira ile başlayan taksici önce plaka ağasına ödeyeceği o 500 lirayı çıkaracak, kalanla da evini geçindirec­ek. Siz olsanız “Yakın mesafeye yolcu” alır mıydınız, mesela?. Sıraya gir, bir saat bekle.. Sonra adam 5.5 liralık yere gitmek istesin de, sen sıranı kaybet.. Nasıl çıkacak, ağanın ve evin parası?..

. Araç temizliği, gece saat 3’te aracın diğer şoföre teslim edildiği esnada benzin istasyonun­da bulunan oto yıkamalard­a 15 dakika içinde üstünkörü yapılmakta­dır. Bu yıkama esnasında hiçbir şekilde steril malzeme kullanılma­maktadır. Araç içi mikrobik bir ortam olmasına rağmen, haftalık veya en azından ayda bir kere bile dezenfekte edilmemekt­edir. Bu aracın temiz ve sağlıklı olması mümkün mü, bu düzen içinde?.

. Plakaları elinde bulunduran plaka grubu devrede olduğu sürece alt seviye gelire sahip olan şoför esnafından kurallara ve müşteriye saygılı ve araçlarını­n bakımlı olmalarını­n beklenmesi güçtür. taksi proMesi”ni ortaya atana kadar. İmamoğlu’nun projesi olumluydu.

Çünkü 1998’den bu yana İstanbul’un nüfusu, refah seviyesi ve yol uzunluğu misliyle artmış, yani taksi ihtiyacı nerdeyse iki misline çıkmışken, artık sahaya ilave taksiler sürmenin zamanı gelmiş ve çoktan geçmişti bile.

Bu yeni taksilerin plakaların­ın belediyede kalması da gerçekçiyd­i. İhaleye çıkarılsa, özel kişilere satılsa, gene sonuçta plaka ağalarının eline düşecek ve onları daha zengin edecekti.

Oysa belediye bu plakaları gerçek taksici esnafın, yani bugün ağalara çalışan ve zar zor geçinen taksi şoförlerin­in kullanımın­a tahsis edecekti.

Bugüne dek hep ezilen, günde hatta 16-18 saat çalışmak ve “Ağaya” ödeyeceği kirayı çıkarmak, bir de aile geçindirme­k için, mecburen müşterisin­i zora sokan taksici esnafı, insan gibi sekiz saat çalışarak, insan gibi yaşamasına yetecek parayı kazanacakt­ı.

Ne var ki, bu “Olumlu ve gerçekçi” projeye ilk karşı çıkan “İstanbul Taksiciler Odası” oldu. Başkanları anında Anadolu Ajansı’na, projenin durdurulma­sını isteyen sert bir açıklama yaptı ve “%iz Türkiye’de siyasetin kaderini değiştirec­ek bir örgüt ve topluluğuz”

 ??  ?? Hıncal 8L8d
Hıncal 8L8d
 ??  ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye