KORONAVIRÜS-KÜRESEL EKONOMI MÜCADELESINDE IKINCI RAUNT Koronavirüs salgınında küresel ekonomiler için ikinci raunt başladı. Ülkeler ekonominin genelini mümkün mertebe sarsmadan kamu sağlığını korumaya çalışacak

Küresel ekonomi, salgının birinci dalgasının ardından beklenenden hızlı toparlandı. Ancak, maalesef bu yaşadığımız tek rauntluk bir mücadele değil. Salgınının ikinci dalgası sonbaharla birlikte yükselişe geçti. Avrupa bu yükselişi en bariz yaşayan bölge. Vakalardaki artış politika yapıcıları zorluyor. Ülkeler bahar aylarındakine benzer bir ekonomik kapanmayı kaldırabilecek gücü şu anda kendilerinde hissetmiyor.

Yine de salgının daha kötü bir hal almasını engellemek için bazı önlemlerin alınması gerekebiliyor. Fransa, İspanya ve İngiltere bu kapsamda bazı kısıtlayıcı tedbirlere başvurdu. Ulusal bazda tam bir kapanmadan ziyade kısmi tedbirler söz konusu. Gece saatlerinde sokağa çıkma yasağı ve salgının derecesine göre bölgesel bazda değişen sosyal izolasyon önlemleri gibi... Ekonominin genelini mümkün mertebe sarsmadan kamu sağlığı korunmaya çalışılacak. Tarım ve sanayiye kıyasla hizmetler sektörü, kısıtlamalardan daha olumsuz etkilenecek taraf. Önümüzdeki aylarda hükümetlerin hizmetler sektörüne ve buralarda çalışanlara yönelik daha fazla mali destek sunduklarını görebiliriz.

KÜRESEL REFORM ŞART

Her yeni destek paketi ülkelerin finanse etmesi için daha büyük bütçe açıkları demek. Küresel faizler düşük olduğundan özellikle gelişmiş ülkeler için borç ile açıkları finanse etmek kolay. Ancak, bu yöntem sürdürülebilir değil.

Küresel borç seviyesi 260 trilyon dolara doğru ilerliyor. Yüksek borç, ekonomik kırılganlıkları arttırıyor. Vergi gelirlerini yükseltmek bir noktadan sonra açıkları kapatmak için bir gereksinim olacak. Bu zor dönemde KOBİ'lerden ve sade vatandaşlardan daha fazla vergi alamazsınız. Hatta onların vergi yüklerinin hafifletilmesi gerekiyor.

Vergi gelirlerini artırmak için ülkelerin ortak mücadele etmesi gereken gruplar var; küresel teknoloji devleri, çokuluslu şirketler ve elitler. Bu grupların küresel

GSYH'nin en az yüzde 10'una karşılık gelen finansal varlığı vergi ödememek için vergi cenneti ülkelere kaçırdıkları tahmin ediliyor. Kimi tahminlere göre ise miktar 20 trilyon doların üzerinde. Vergi gelirleri düşük kaldığı zaman hükümetler, ekonominin ihtiyaç duyduğu kamu yatırımlarını yeteri kadar sunamıyor.

OECD, küresel vergilendirme sorunu çözmek için ülkeleri ortak bir zeminde buluşturmaya çalışıyor. Bu ancak küresel koordinasyonla çözülebilecek bir mevzu. Birkaç büyük ülke yan çizdiği zaman sistemde açıklar oluşuyor. Bu açıklardan kolayca vergi kaçırılabiliyor. OECD bu boşlukları kapatmak için küresel çapta asgari bir vergi oranının belirlenmesini öneriyor. Bununla birlikte, teknoloji şirketlerinin faaliyet gösterdiği ülkelerde yaptıkları karlar üzerinden vergilendirilmelerinin garanti altına alınması planlanıyor. Uygulamaya geçmesi gereken eylemler; ancak bunları bazı ülkelere sözde değil özde kabul ettirmek bir hayli zor.