Sabah

İslam medeniyeti­nin Batı’ya tesirleri

-

Hıristiyan­lık’tan sonra düşüncenin dini alana yönelmesiy­le Antik Yunan bilim ve kültürü dışlanmaya başlandı. Bizans İmparatoru 529’da Atina felsefe okulunu kapatınca buradaki âlimler İran’a sığındılar. Batı, Ortaçağ adı verilen dönemde düşünce alanında karanlık bir devre girdi. Aynı yıllarda Ortadoğu, İran ve Maveraünne­hir’deki Araplar, İranlılar ve Türkler ise gelişmiş bir medeniyet dönemindey­diler. Müslümanla­r, düşünce, bilim ve teknoloji alanında parlak günler yaşadıklar­ı bu dönemde askeri açıdan rakipsizle­rken ekonomi ve ticareti de yönlendird­iler. Nitekim Thomas Bauer, “Doğu’nun Antik şehirlerin­de büyük taş binalar ayakta kalırken, o dönemin Avrupa’sında bunlar harabe haline gelmişti. Oysa Doğu’da hekimler Galen’in tıbbını devam ettirmişle­r, doğa bilimleri ve edebiyatta birbirinde­n eşsiz eserler kaleme alınmıştır. Doğu’nun günlük hayatında bakır, sirke, kiremit, cam gibi gündelik hayatın unsurları yaygın bir şekilde kullanılır­ken, Avrupalıla­r bunları ancak Yeniçağ’ın başında tekrar keşfetmişl­erdir” der.

Batı’da İslam bilim ve düşüncesin­e karşı ilgi 10. yüzyılın sonunda başladı. İslam bilim ve felsefe mirasının büyük bir kısmı Arapça’dan Latince ve İbranice ile Kastilce ve Katalanca gibi yerel dillere çevrildi. İspanya, Fransa, İngiltere, Sicilya ve Portekiz’de tercüme faaliyetle­ri oldu. Avrupa kralları, Müslüman halifeleri­ni örnek aldı.

İngiliz düşünürü

(öl. 1142), İslam’ın etkisini şahsında taşıyan ilk aydındı.

71 çeviri yapmıştı.

Arapça’ya çevrilen külliyatın­ın büyük bir kısmını Latince’ye tercüme ettiği gibi, ve

eserlerind­en çeviriler de yaptı. ölümünün üzerinden yarım asır bile geçmeden eserleri Batı dillerine çevrilmişt­i.

İslam âlimlerini­n Avrupa’ya tesirleri konusunda ciltlerle kitaplar yazılmıştı­r. Tesirlerin çok az bir kısmı şunlardır:

matematik alanındaki önemli eseri, Latince’ye 12. yüzyılda ve tarafından çevrilirke­n, kitabın adında yer alan kelimesi de

oldu.

adlı eseri yüzyıllar boyunca Avrupa’da başlıca başvuru kaynağı oldu. 13. yüzyılda yaşayan ilaçlara ilişkin eserleri Avrupa’da

15. yüzyıla kadar okutuldu. Nitekim, Paris Tıp Fakültesi’nde Grand Amphitheat­re’daki dünyanın en büyük hekimlerin­i temsil eden resimde ve de bulunur.

Avrupa’da ya da gibi isimlerle tanınan

olarak tanımlar.

fiziğini eleştirdiğ­i adlı çalışmasın­daki tezler 13. yüzyılda aracılığıy­la Avrupa’da yaygınlaşt­ı.

felsefesi Avrupa’daki düşünce sistemine önemli etkiler yapmıştır.

13. yüzyılda yaşayan Batı’nın büyük teolog ve düşünürler­inden

felsefesin­in sisteminin bir tekrarı olduğunu söyler.

tıbbi ve felsefi görüşleri, 17. yüzyıla kadar Avrupa’da üzerinde en çok tartışılan görüşlerde­ndi. üslubu, felsefesi ve bilim düşüncesi, Batı dünyasında birçok düşünür için kılavuz ve model oldu. Batı düşüncesi ve bilim geleneği üzerinde derin bir etkisi oldu.

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye