Ukrayna görüşmeleri tıkandı
Ukrayna için ardı ardına toplantılar yapılıyor. Ama hiçbir sonuç elde edilemiyor. Görüşmeler tıkanıp kaldı. Görüşmelerde taraflar tek bir adım ileri ya da geri gitmek istemiyor. Ortada pek yeni teklif de yok. Rusya, askeri yöntemler dahil her türlü opsiyonun masada olduğunu söylüyor. Kendilerine yazılı bazı garantiler verilmesi gerektiğinde ısrar ediyor. NATO tarafının açıklamaları ise endişeli ve sert. Tıkanmalar aşılamadığı için diplomatik müzakerelere devam edip etmemeye dair son kararın Putin’e ait olduğunu söyleyip bekleyişe geçme eğilimi ağırlık kazandı gibi.
NATO ve Amerika’nın birincil önceliği, Rus askerlerinin Ukrayna sınırın dan geri çekilmesi. Rusya’nın önceliği ise Ukrayna’nın bir oldubittiyle NATO’ya dahil edilmesini engelle mek. Bu çerçevede bir garanti almadan geri çekilecek gibi görünmüyor. Buna karşılık NATO böyle bir garanti verilemeyeceğinin sürekli altını çiziyor. Hiçbir ülkenin müttefiklerini seçme özgürlüğünün kısıtlanamayacağı söyleniyor. Tabii bu da Rusları daha da tedirgin ediyor.
Öyle ya da böyle vakti geldiğinde ve fırsatı doğduğunda NATO’nun Ukrayna’yı üyeliğe dahil edeceği düşünülüyor. Bugün eli daha güçlüyken Rusya’nın bu kadar bastırmasının temel sebebi de bu. Amerika’nın ve dolayısıyla da NATO’nun bugünlerdeki zayıflığından faydalanmak istiyor.
Amerikalılar ise konuyu başka alanlara taşımaya çalışıyor. Mesela, Doğu Avrupa’da kısa ve orta menzil li füzeler meselesini gündeme getiriyor. Ekonomik yaptırım silahının da pek işe yaramadığının farkına vardıklarından bu kez daha somut zeminlerde müzakere etmek istiyor. Fakat bu somut zeminlerin ne olduğu da pek belli değil.
Rusya kolay ikna olmayacaktır. NATO’nun tehditlerini ciddiye almıyor. Aslında en tehlikeli kısmı da burası. NATO’nun kredibilitesi zayıfladıkça Rusya daha da cesaretlenecektir. Bu nedenle bazı uzmanlar, hızla Ukrayna’nın silahlandırılmasını teklif ediyor. Fakat artık bunun için de çok geç olduğunun farkında değiller. Böyle bir adım, sınırda bekleyen Rus askerlerinin Ukrayna’ya girişini kolaylaştırmaktan başka bir işe yaramaz.
Belki de bu yüzden NATO zaman kazanmak istiyor. Zira ortaya konulan tekliflere bakarsanız NATO’nun hâlâ geçici çözümler peşinde olduğunu görürsünüz. Rusya’nın en azından şimdilik geri çekilmesi talep ediliyor. Sonrasına bakacağız! Plansızlık her halinden belli. Bir sıkışmışlık görüntüsü var. Rusya bunu gözden kaçırmayacak kadar iyi tanır NATO’yu.
Ama Rusya’nın da başka bir açmazı var. NATO gizli kapılar ardında Ukrayna’yı feda edip NATO’ya dahil edilmeyeceğinin sözünü verse bile yarın öbür gün sözünü tutacağının garantisi yok. Bunu yazılı bir metin de garanti etmez. Tüm Doğu Avrupa genişlemesinde gördük. NATO daha önce verdiği sözleri kolayca çiğnedi. Ruslar bunu da biliyor. Ve belki bu yüzden işleri yokuşa sürüp Ukrayna’da kendi oldubittisini tamamlama peşinde olacaktır.