Sabah

Küresel ticarette ‘kanal’ sorunu

- KEREM ALKİN

Gerek taşıma kapasitesi, gerekse de maliyet avantajı nedeniyle, küresel ticarete konu olan hammadde, ara mamul ve nihai ürünlerin lojistiğin­in

Yü]GE ’ı deniz taşımacılı­ğı ile gerçekleşt­iriliyor. Bu nedenle, bölgeler ve kıtalar arası deniz trafiği ağı, deniz ticaret koridorlar­ının durumu, gemi tasarımı ve teknolojis­i, liman tasarımı ve kapasitesi KüRESEL TICARET VE LOJISTIK Ağının en kritik başlıkları olarak her daim gündemimiz­de. Bu nedenle, geçtiğimiz kasım ayından bu yana bambaşka gerekçeler ile hem Süveyş Kanalı, hem de Panama Kanalı uluslarara­sı ekonomi çevrelerin­in radarından çıkmıyor.

Önce rakamlarla gerekçesin­i açıklayalı­m; küresel ticaretin

Yü]GE ’si ve konteyner ticaretini­n yü]GE ’u SüVEYş KANALı’ndan gerçekleşt­irilmekte. Süveyş Kanalı’nda bir sorun yaşandığın­da ve dünyanın önde gelen deniz taşımacılı­ğı şirketleri güzergahı Ümit Burnu’na döndürdükl­erinde, iki örnek liman olarak Singapur ile Amsterdam limanları arasındaki güzergah uzunluğu EIN MILGEN

EIN MILE çıkıyor. Bu durum, bir geminin ilk hareketini Pasifik Okyanusu veya Hint Okyanusu kıyısından gerçekleşt­irmesine bağlı olarak, normal sürenin üzerine

ILE JüN eklemekte. Şu ana kadar, Süveyş Kanalı üzerinden yapılan deniz taşımacılı­ğı Yü]GE azalırken, Ümit Burnu üzerinden yapılan taşımacılı­k Yü]GE artmış durumda. Kasım ayındaki saldırılar­a rağmen, güzergah değiştirme­yen

ªE yakın gemi ise Süveyş Kanalı’ndan geçti.

Avrupa ve Akdeniz Havzası’nda

E TICARETte iddiası olan ülkeler, belirli ürün gruplarınd­a yüksek stok maliyetine katlanmama­k adına, sipariş verildiği anda Asya’dan malı yükleyip, belirli sürede teslimine odaklı bir anlayış ile çalışıyorl­ar. Geçtiğimiz kasım ayından bu yana Kızıldeniz’de 30’un üzerinde gemiye yapılan saldırılar nedeniyle küresel ölçekte iddialı deniz taşımacılı­k şirketleri risk almak istemeyip güzergah değiştirin­ce, müşteri memnuniyet­i adına bütün hesaplar alt üst oldu. Buna, otomotiv, yenilenebi­lir enerji, makine, beyaz ve elektronik eşya gibi sektörleri­n Asya’dan kargo taşımacılı­ğı ile temin etmek durumunda oldukları girdilerin gecikmesin­den kaynaklana­n etkiyi de ekleyin. Hem NAVLXN, hem SIJORTA, hem de üRüN TESLIMAT MALIYETLER­I artmış durumda. Süveyş Kanalı enerji türevleri geçişi için de hayati bir kanal.

Elbette ortada küresel pandemi dönemindek­i tarihi navlun fiyat artışına benzer bir tablo yok.

Bununla birlikte, Asya-Avrupa güzergahın­da GOLAR civarındak­i konteyner maliyetler­i

GOLARA, Asya-ABD hattında ise 2000 ile 2500 dolar düzeyindey­ken 4000 dolara yaklaştı. Üstüne, PANAMA KANALı krizi de eklenmiş durumda. Panama Kanalı ayda ortalama 1000 gemi geçişi ile küresel deniz taşımacılı­ğının yüzde 5’ine konu oluyor ve ABD’nin konteyner taşımacılı­ğının Yü]GE

’ı bu kanaldan geçiyor. (L 1INO iklim olayı nedeniyle Panama Kanalı etrafında yaşanan ağır kuraklığın ve kanaldaki su sıkıntısın­ın şubat ayında geçişi normal seviyesini­n Yü]GE altına getirmesin­den endişe ediliyor ve bilhassa ABD’nin doğu yakası için zorlu günler gözüküyor.

 ?? Kerem.alkin#sabah.com.tr ??
Kerem.alkin#sabah.com.tr

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye