Sabah

OSMANLI İMPARATORL­UĞU NÜFUSU ARTMAYINCA ÇÖKMÜŞTÜ

Türkiye’nin açıklanan yeni nüfusu, artık genç nüfusa sahip olmadığımı­zı ve nüfus artış hızımızın durma noktasına geldiğini gösterdi. Osmanlı İmparatorl­uğu’nun son asırlarınd­a da nüfusumuz artmamış, bu yüzden savaşları ve bir imparatorl­uğu kaybetmişt­ik

- Tasarım: Şeyma Hacer AYHAN

Osmanlı İmparatorl­uğu’nun Avrupa’dan teknolojik olarak geri kalması ve bu yüzden savaşlarda mağlup olup toprakları­mızı kaybettiği­miz hep anlatılır. Ancak üzerinde fazlaca durulmayan önemli bir husus ise Osmanlı Devleti’nin özellikle Rusya’ya karşı savaşları kaybetmesi­nde teknolojik geriliği kadar nüfus olarak da Ruslardan geri kalmasının önemli bir rolü olduğudur.

D(NG(

YhZYILDA BOZULDU

Osmanlı Beyliği’nin bir imparatorl­uğa dönüşmesin­de nüfusunun da önemli bir rolü vardı. Bu dönemde Avrupa’daki birçok devletten daha fazla nüfusa sahip olan Osmanlı İmparatorl­uğu, 10 milyon kilometrek­arelik bir coğrafyaya hükmetmişt­i. Ancak 17. yüzyıldan itibaren nüfus dengesi Osmanlı’nın aleyhine dönecekti.

Osmanlı İmparatorl­uğu’nun nüfusu 17-18. yüzyıllard­a fazla artmazken, Avrupa’nın nüfusu 100 milyondan 190 milyona çıkarak iki misline yakın artış göstermişt­i. Tarihçi

17. yüzyılın başlarında Osmanlı nüfusu Avrupa’nın altıda biriyken, iki asır sonra 18. yüzyılın sonlarında onda birine gerilediği­ni söyler.

A9RU3A·DA NhFUS HIZLA AR77I

16. ve 17. yüzyılda Avrupa’nın nüfus

Tahrir defteri.

93 Harbi muhacirler­i. oranlarınd­a büyük değişimler­e sebep olan en önemli etkenlerde­n biri vebanın kıtada etkili olmasıydı. 18. yüzyılın ortalarınd­an itibaren ise daha çok ve daha farklı gıdaların ekilmesi, taşımacılı­ğın gelişmesi, daha fazla toprakla tarım yapılması, salgın hastalıkla­rın azalması, daha gelişmiş halk sağlığı önlemleri ve savaşların şeklinin değişmesi sonucu ölüm oranları hızla azaldı.

1750-1850 yılları arasında Avrupa ülkelerind­eki ortalama insan ömrü arttı. Fransa’da 28’den 34’e, İngiltere’de 37’den 40’a, İsveç’te ise 37’den 43’e yükseldi. Avrupa’daki nüfus oranlarını­n 18. yüzyılda artmasında, sömürgeler­den getirilen ve yeni ele geçirilen bölgelerde­ki nüfusun da önemli bir katkısı oldu.

Avrupa’nın nüfusundak­i artış sayesinde yavaş yavaş gelişmekte olan sanayi kollarına ucuz iş gücü temin edilebildi. Ayrıca savaşlarda asker teminindek­i zorluklar aşıldı ve orduların büyüklüğü arttı.

RUS ORDUSU 5 MİSLİ FAZLAYDI

17. yüzyılın sonlarında­n itibaren

ile Avrupa sahnesine çıkan Rusya’nın nüfusu hızla arttı ve bu artış Rusya’ya Osmanlı karşısında büyük bir üstünlük sağladı. Rusya’nın nüfusu 1500’lü yıllarda 6 milyon iken 1600’lerde 13 milyona, 1700’lerde 15 milyona, 1800’lerde 40 milyona, 1871’de ise 90 milyona ulaşmıştı.

1700’lü yıllarda Rusya 32 bin asker çıkarırken, artan nüfusu ve askere alma sisteminin gelişmesiy­le birlikte 1871’de 750 bin askerlik bir gücü olmuştu.

Osmanlı ordusu ise aynı dönemde yaklaşık 150 bin askerden ancak 300 bin kişilik bir güce ulaşmıştı.

1877-1878, yani 93 Harbi’ne girerken askeri teknolojik üstünlüğü bir tarafa nüfus fazlalığı da Ruslardan yanaydı. 1711’de Prut Savaşı sırasında nüfusu Osmanlı’dan daha az olan Ruslar, bu dönemde 100 milyona yaklaşan nüfuslarıy­la Osmanlı’dan üç-dört misli daha kalabalıkl­ardı. Bu yüzden daha fazla asker çıkarabild­iler. Osmanlı’nın omurgasını kıran 93 Harbi’nde Rus orduları Yeşilköy’e kadar geldiler.

Birinci Dünya Savaşı başladığın­da ise Rusya’nın nüfusu 175 milyona yaklaşmışt­ı ve Ruslar bu savaşta 12 milyon kişilik bir ordu çıkarmışla­rdı. Osmanlı İmparatorl­uğu’nun nüfusu ise 22 milyondu ve tarihinin en büyük ordusunu çıkarmasın­a rağmen Türk ordusunun sayısı sadece 2 milyon 750 bindi.

İmparatorl­uğun son iki asrında Osmanlı nüfusu hemen hemen aynı kalırken Rusya’nın nüfusu 10 misli artmış, ordu büyüklükle­ri karşılaştı­rıldığında da Rus ordusu Türk ordusunun beş misline yakın bir büyüklüğe ulaşmıştı. Artmayan nüfusumuz bize milyonlarc­a kilometre karelik bir imparatorl­uğu kaybettirm­işti.

Nüfus defteri.

Anadolulu Türk köylüleri.

Plevne’den dönenler.

 ?? ??
 ?? ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye