YÜZÜNCÜ YILDA 1 TRILYON $’I GEÇTIK
Deprem felaketi, küresel resesyon endişeleri ve artan jeopolitik risklere rağmen Türkiye 2023’te yüzde 4.5 büyümeyi başardı. Milli gelir 1.1 trilyon doları aşarak tarihi zirveye çıkarken, kişi başı gelirde de rekor kırıldı
Türkiye, Cumhuriyetin 100. yılı olan 2023’te, binlerce can kaybının yanı sıra 103 milyar dolarlık fatura çıkaran deprem felaketine ve küresel resesyon endişelerine rağmen büyümeye devam etti. Türkiye ekonomisi geçen yılın son çeyreğinde yüzde 4,
2023’ün tamamında ise yüzde 4.5 büyüdü. Kesintisiz büyüme süreci 14 çeyreğe taşınırken, yıl bazında ise Türkiye 14 yıldır aralıksız büyümeyi sürdürdü.
MİLLİ GELİRDE REKOR
Türkiye ekonomisi aynı zamanda son 22 yılda sadece 1 yılı küçülme ile tamamladı. Gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) 1 trilyon 119 milyar dolarla tarihin en yüksek seviyesine çıkarken, kişi başı gelirde de 13 bin 102 dolarla zirveye ulaşıldı. Kişi başı gelir 2022’ye göre 2 bin 451 dolar arttı. Gayrisafi milli hasıla TL bazında da 26.3 trilyon lira ile rekor kırdı.
OECD’DE İKİNCİ SIRADA
Türkiye, 2023’ün son çeyreğinde, yıllık bazda, ekonomik büyüme verisi açıklanan Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütüne (OECD) üye ülkeler arasında ikinci, G20 ülkeleri arasında üçüncü ülke oldu. OECD’de yüzde 4.3 ile ilk sırada Hırvatistan yer alırken, Türkiye’yi yüzde 2.2 ile Slovenya takip etti. G20 ülkeleri arasında yüzde 5.2 ile en hızlı büyüyen ülke Çin oldu. Bu ülkeyi yüzde 5 ile Endonezya izlerken, Türkiye ise listede üçüncü sırada yer aldı.
DENGELENME BELİRGİNLEŞTİ
Büyümede yılın üçüncü çeyreğinde başlayan dengelenme son çeyrekte de devam etti. Yılın ilk yarısında 8.8 puan olan iç talebin büyümeye katkısı, ikinci yarıda 6.6 puana geriledi. Net dış talebin negatif katkısı 4.9 puandan 1.6 puana düştü. 2023’te büyümenin yaklaşık üçte biri üretim kapasitesini artıran makine ve teçhizat yatırımlarından geldi.
Vatandaşın tüketimi büyümeye son çeyrekte 6.73 puan, 2023’ün tamamında ise 8.83 puanlık katkı sağladı. 2023’ün üçüncü çeyreğinde 7.72 puanlık, 2022’nin son çeyreğinde 10.34 puanlık, 2022’nin tamamında ise 12.1 puanlık büyümeye katkı veren vatandaşın tüketiminde gözle görünür bir yavaşlama yaşanıyor.
EN HIZLI BÜYÜME İNŞAATTA
2023’te Türkiye’de deprem sonrası yeniden imar faaliyetleri verilere de yansıdı. 2023 yılında inşaat yüzde 7.8 büyüme ile sektörler arasında öne çıktı. İnşaat sektörü son çeyrekte yüzde 10.8’lik güçlü bir büyüme sağladı ve büyümeye 0.46 puan katkı verdi. İşgücü ödemeleri 2023’ün tamamında yüzde 116, son çeyrekte ise yüzde 107.6 arttı. İşgücü ödemelerinin Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı yüzde 24.7’den 29.7’ye çıktı.