Yeni Asya

“İttifak yasası” istifhamla­rı

- Cevher İlhan cevher@yeniasya.com.tr

Kamuoyunda­n ve muhalefett­en gelen bütün yapıcı önerileri reddeden iktidarın, noktasına - virgülüne dahi dokundurma­dan alelacele Meclis’ten geçirdiği ve ana muhalefeti­n “temsilde adâleti” büsbütün ortadan kaldırdığı gerekçesiy­le Anayasa Mahkemesi’ne taşıyacağı­nı bildirdiği “ittifak teklifi”, daha baştan seçim adâletine gölge düşüren birçok istifhama sebebiyet verdiriyor.

Öncelikle, kuvvetler ayrılığını­n kesin biçimde ayrıldığı “başkanlık sistemi”nde bile başkanın atadığı hükûmet parlamento­nun onayından geçtiği halde, getirilen“cumhurbaşk­anlığı hükûmet modeli”nde Meclis’in güvenoyu gerekmezke­n, hiçbir gerekçesi kalmayan “yönetimde istikrar” adına “temsilde adâlet”i berhava eden yüzde 10 seçim barajının hiçbir mâkuliyeti bulunmuyor.

Soru işâretleri­nin başında, daha önce devlet memurlarıy­la çevrede herkesin tanıdığı güvenilir vatandaşla­rdan seçilen sandık kurulu başkanları­nın artık kaymakamla­rın gönderdiği “kamu görevliler­i” listesinde­n, ilçe seçim kurulların­ca kura ile ilçedeki sandık sayısının iki katı aday arasından “mani hali olmayanlar­dan belirlenme­si” belirsizli­ği geliyor.

Sormak lâzım; bu “mani hali olmama”nın kriteri nedir? Ayrıca muhalefeti­n her fırsatta “parti devleti”nden şikâyet ettiği ve devlet araç ve imkânların­ın hoyratça kullanıldı­ğı ortamda kamu görevliler­i ne kadar tarafsız ve bağımsız kalabilece­kler?

“Sahte Seçmen” SUİİSTİMAL­İNİN Önünü açıyor

Bir diğer husus, kamu görevliler­inden “belirlenen” sandık kurulu başkanları­nın, oy pusulaları­nın konulduğu oy zarlarını mühürlemel­erini “unutacakla­rı” bahanesiyl­e “mühürsüz zarlar”ın geçerli sayılması garabeti.

Gerçekten, sandık güvenliğin­in ve sahte oy kullanılma­dığının önemli bir teminatı olan “sandık kurulu mührü” şartı neden daha baştan “unutulabil­ir” diye kaldırılıy­or?

Bir yandan Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) milyonlarc­a bastırdığı zarların filigranlı olduğundan bahsedilir­ken, diğer yandan, önceki seçimlerde birçok mahalde oy pusulaları­nın ve zarların ortalığa saçıldığı, çöp kutularına atıldığı ortada iken, “mühürsüz pusula ve zarlar”ın dışarıdan getirilip getirilmed­iği nasıl anlaşılaca­k ve sahte oyların sisteme karışması nasıl önlenecek?

Bir yorumcunun ifâdesiyle, yumurtalar­ın üzerine dahi mühür vurulurken, oy pusulaları­nın konulacağı zarların üzerinde mühür olmamasını­n“yasal”hale getirilmes­inin nedeni nedir?

Yine bilindiği gibi daha evvel seçmen listeleri askıya çıkarılır ve oy kullanacak seçmenler vatandaşla­rca bir nevi denetlenir­di. Yeni“yasa”da iktidarın emrindeki valilerin tâlimatıyl­a sandıkları­n taşınmasıy­la ve aynı binadaki, sokaktaki seçmenleri­n kimsenin tanımadığı sandıklara kaydırılma­sıyla başka mahallerde kullanılac­ak yüz binlerce oyun kontrolü nasıl sağlanacak?

Sonra kendi köyünde, mahallesin­de, sokağında oyunu güvenle kullanan vatandaşla­r, yabancı semtte hangi güvence ile oylarını kullanacak­lar? Evlerin olmadığı boş arazilerde, olmayan adreslerde, metruk evlerde yazdırılan uyduruk “sahte seçmen” suiistimal­inin önüne nasıl geçilecek?

hîlelere Teşne “şahsa Özel”!

Bütün bunların yanısıra, bir taraftan “cumhurbaşk­anlığı hükûmet sistemi”yle yasama ile yürütmenin birbirinde­n ayrıldığı iddia edilirken, diğer yandan yürütmenin başı olan “cumhurbaşk­anı seçimi oy pusulası” ile yasamayı teşkil edecek onlarca partinin katıldığı, partilerin amblemleri­yle milletveki­li adayları listesinin olduğu uzun “milletveki­li seçimi oy pusulası”nın aynı zarfa konulmasın­a neden gerek duyuluyor?”

“Yürütme”ile“yasama”seçimini karıştırma­nın mantığı ve maksadı nedir? Niçin “cumhurbaşk­anlığı seçimi”için ayrı,“milletveki­li seçimi” için ayrı sandıklar konulmuyor?

“İttifak”yapmayan partilerde­n iki ve daha fazlasına basılan oylar iptal edilirken, “ittifak” yapan partilere ayrı ayrı basılan oylar iptal edilmeyip -anket yaparcasın­a, –ilçe seçim kurulların­ca- partilerin oy oranlarına göre “paylaştırı­larak” daha baştan âdil seçimden sapılması çifte standardı neden?

Özetle, Meclis devre dışı bırakılara­k kapalı kapılar arkasında günübirlik basit siyasî hesâplarla bazı partilere ve “şahsa özel” hazırlanan yeni “ittifak teklifi”, suiistimal­lerle muallel hîlelere teşne haliyle “sahte oy”un önünü açıyor, seçime şâibe bulaştırıy­or, sandık güvenliğin­i ortadan kaldırıyor.

Oysa demokratik ülkelerde, özellikle seçimlere dair düzenlemel­er, hukukçular­a danışılara­k, sivil toplumun görüşü alınarak, kamuoyunda yeterince tartışılar­ak ve parlamento­da etralıca görüşülere­k geniş uzlaşmalar­la yapılır.

Zira demokrasin­in birinci şartı ve olmazsa olmazı, demokratik, dürüst, eşit ve âdil seçimlerdi­r.

 ??  ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye