EKONOMİDE BAŞARININ ŞARTI
Ekonomi Bakanlığı’na bağlandıktan sonra yönetmeliğinde de değişiklikler olan Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu’nun (DEİK) Başkanı (MÜSİAD’ıN da eski başkanı) Nail Olpak, ‘hal ve gidiş’le ilgili önemli değerlendirmelerde bulunmuş.
Tesbitlerde iki nokta öne çıkıyor. Biri, başarılı ekonomi için sağlam demokrasinin şart olduğu ve ikincisi de başarılı iş adamlarının bakanlara, idarecilere ‘danışman’lık yapmaları gerektiği...
32 yıllık bir kurum olan DEİK’TE ne gibi değişiklikler olduğu yolundaki bir soru üzerine Olpak şöyle demiş: “DEİK 1986 yılında kuruldu. (...) Türkamerikan İş Konseyi’yle temel atıldı. DEİK zamanla büyüdü. Biliyorsunuz DEİK’TE ülke bazında çalışıyoruz. Türkiye-amerika, Türkiye-hindistan İş Konseyleri gibi. Zaman içinde genişledi DEİK ve İş Konseyleri de gelişti, 7 sektörel bazda İş Konseyi kuruldu. Toplam 143 İş Konseyimiz var. Bunlardan biri Dünya Türk İş Konseyi. DEİK gönüllü üyelikle yürüyor. DEİK Yönetim Kurulu’nda da 35 kişi var. Türkiye’de bu yönetim kuruluna sahip ikinci bir kurum yok. Üyelerimiz aslında işleriyle ünlüler, başarılı iş insanları mozayiğidir DEİK.”
Olpak’ın “Siyasî ilişkilerin zedelenmesi ile ekonomik ilişkilerin olumsuz etkilenmesi” noktasındaki soruya verdiği cevap bilhassa dikkat çekici: “2 ülke arasındaki siyasî ilişkiler gerginse ister istemez bu iki ülke arasındaki ekonomik ilişkileri de etkiliyor. Ama bu ülkelere göre de değişiyor. Ülkelerin yönetim şekillerine bağlı olarak da değişiyor. Demokrasinin daha fazla geliştiği ülkelerde siyasî ilişkilerin bozulması bizim ekonomik ilişkilerimizin birebir bozulması yansıması şeklinde olmuyor. Hatta bazen bakıyorsunuz hiç etkilenmediği dönemler de oluyor. Demokratik standartlar yaygın değilse ikili ilişkiler bozulunca ekonomik ilişkilere yansıyor. İş dünyası da ister istemez siyasetin açtığı yoldan gitmek durumunda.” (Konuşan: Elif Ergu, Hürriyet, 23 Şubat 2018)
DEİK üyelerinin başbakan ve bakanlara danışman olmalarını teklif eden Olpak, bu hususta da şöyle demiş:“başbakan ile toplantımız olduğunda inanın üyeleri aynı anda ülkede toplamakta zorlanıyoruz. Hepsi çok çalışıyor. Biz yalnızca ziyaretlerde DEİK yönetimi ve İş Konseyleri’yle bir araya gelme dışında bir öneri geliştirdik. DEİK Yönetim Kurulu’nu bir danışma kurulu gibi konumlandırmayı teklif ettik. Artık adı ne olur bilemiyorum. Benzer uygulamalar bazı ülkelerde var. Örneğin ABD Başkanı’nın İhracat Komisyonu adında bir kurulu var. DEİK’IN 35 kişilik iş insanları grubu Türkiye’de faaliyet gösteriyor. Burada yatırımları var. Yurtdışında büyük işleri var. İhracatçısı, müteahhidi, ithalatçısı var. Bu değerli olur. Yönetim Kurulu üyelerini birer birer ziyaret ediyorum. Nasıl daha rahat çalışabiliriz diye konuşuyorum. Meselâ Güler Sabancı’yla neden çok daha aktif çalışmayalım birlikte? İlişkileri güçlendirmek için ilişkileri iyi olan üyelerimizle verimli çalışabilmeliyiz.”
“Demokratik standartlar yaygın değilse ikili ilişkiler bozulunca ekonomik ilişkilere yansıyor” tesbiti çok önemli. Demek ki ihracatın başarısı da ilişkilerin ‘kişiden kişiye’ olmasına değil, ‘sistemden sisteme’ olmasına bağlı. O halde hem kendi ülkemizde demokrasiyi geliştirelim hem de hak, hukuk ve adalete önem veren ülkelerle işbirliğini geliştirelim.