İSTANBUL’UN MANEVÎ EV SAHİBİ
Hz. Peagamberi (asm), medine-ai münevvere’ae Hicret ettiğinde 6 aa evinde misafir eden Halid bin zead ebu eaaûb el-ensari (ra) istanbul’a manevî ev sahipliği Aapmaktadır.
ASIRLIK MU’CİZE
H ayber’in fethi sırasında Efendimize (asm) yapılması muhtemel herhangi bir suikasti önlemek için geceleri sabaha kadar çadırının etrafında bekleyen hatta Hz. Safiye Validemizle gerdeğe girdikleri gece de bu vazifeden ayrılmayan Hz. Eyyûb’u çadırından çıktığında nöbette gören Kâinatın Efendisi (asm) bu durumdan çok memnun olmuş ve şöyle duâ etmiştir: “Allah’ım! Beni korumak için sabaha kadar uykusuz kalan Ebu Eyyûb’u sen de dünya ve ahirette muhafaza buyur.”
Hz. Eyyûb (ra) kabrin asırlar sonra mana sultanlarından Akşemseddin tarafından ortaya çıkarılması Peygamber duâsının bereketi, daha doğrusu bir Peygamber mu’cizesinin bu mübarek topraklarda yüzyıllar sonra gerçekleşmesi şeklinde anlaşılmalıdır.
Hz. Peygamberi (asm), Medine-yi Münevvere’ye hicret ettiğinde 6 ay evinde misafir eden Halid bin zeyd Ebu Eyyûb El-ensari (ra) İstanbul’a manevî ev sahipliği yapmaktadır.
Asıl adı Halid bin zeyd (ra), Ebu Eyyûb künyesidir. İkinci Akabe biatında Ebu Eyyûb el-ensari Hanımı Ümmü Eyyûb (ra) ile birlikte kutlu Nebiye (asm) biat edenler arasındaydı.
EN GÜZEL MİSAFİR
Hicret izni çıkınca Mekkeli Müslümanlar bölük bölük Medine’ye gitmeye başladılar. En sona kutlu Nebi (asm) ve Hz. Ebubekir (ra) kalmıştı. Ebu Eyyûb el-ensari (ra) bu haberi aldığında heyecanla beklemeye başlamıştı. Medine de Allah resulünü (asm) karşılamak üzere küçük-büyük herkes yollara döküldü. Herkes bu en şereli, en güzel misafiri evlerinde ağırlama arzusu içindeydi. resulullah (asm) kimsenin kalbi kırılsın istemiyordu. Devesini (Kusva) işaret ederek şöyle buyurdu: “Şu hayvanı kendi haline bırakınız. Kimin kapısına çökerse oraya misafir olacağız.” dedikten sonra bir mu’cize daha gerçekleşecek ve Kusva yüzyıllar önce o evi resulullah (asm) için yaptıran Tübba Dura’nın (Eyyûb) veziri Semul’un torunlarından Eyyûb el-ensari’nin (ra) evinin önünde duracaktı. Artık bu şeref ona aitti. Buna kimsenin itirazı olamazdı.
Hz. Eyyûb El-ensari (ra) ve hanımı Peygamberimiz (asm) evlerindeyken hayatlarının en güzel devresini yaşadılar. Mu’cizelere şahit oldular, evleri huzur, saadet, nur ve bereketle dolup taştı. Eyyûb el-ensari (ra) bundan sonra mihmandar-ı resul olarak anılmaya başladı. Bedir, Uhud, Hendek, Hayber başta olmak üzere bütün harplere katıldı.
FATİH’İN ARZUSU
O vahiy kâtiplerindendi. Peygamberimiz (asm) zamanında Kur’ân-ı Kerîm âyetlerinin bir araya getirilmesi hususunda hizmet etmiştir.
Hz. Muaviye (ra) ile savaşında Hz. Ali Efendimizin (ra) tarafında yer almıştır.
İstanbul’un fethine kadar kabrin itina ile korunduğu rivayetini bazı seyyahların bilgileri de doğrulamaktadır. Bu seyyahlardan Ali b. Ebu Bekir el-herevi (v. 611/1215) Ebu Eyyûb El-ensari Hazretleri’nin kabrini ziyaret ettiğini belirtmiştir.
Fatih Sultan Mehmed’in İstanbul’u fetih esnasında hocası Akşemseddin’den mihmandar-ı resul Eyyûb Sultan Hazretleri’nin kabrinin yerini bulmasını arzu ediyor, kabir yerinin Akşemseddin tarafından ortaya çıkarılması üzerine bir türbe etrafına da cami ve medrese yaptırıyor, bir de vakıf kuruyor. O, halkımızın asırlardır değişmeyen gönülden benimseyip sevdiği “SULTANIDIR”.
Cami ve külliyesi 1459 yılında tamamlanmıştır. İstanbul’un ilk selatin (Osmanlı padişahlarının yaptırdığı) camidir.
Eyyûb Sultan Türbesi bugünkü şeklini I. Ahmet döneminde almıştır. Türbenin içinde yer alan ve kısmet kuyusu olarak bilinen kuyu ihya edilmiş türbe girişinin önüne de bir ziyaret bölümü, cüzhane ve sebil eklenmiştir. Kuyu yeni restorasyon sonrası işlev dışıdır.
AVLU VE YILLARA MEYDAN OKUYAN ÇINAR
Camiyle türbe arasında kalan geniş iç avlunun ortasında büyükçe bir alan mermer duvarla üzeri de demir parmaklıklarla çevrilmiştir. 4 köşesinde de 4 mermer çeşme yer almakta. Toprak alanın ortasında fetihle yaşıt olduğu söylenilen bir ulu çınarımız var.
OSMANLI PADİŞAHLARININ HÜRMETİ
Hz. Halid b. zeyd Ebu Eyyûb El-ensari’nin (ra) kabrinin sandukasının bulunduğu kısmın önünde bir kapı vardır. Bu kapının önünde sedef kaplamalı parmaklık bizzat II. Abdülhamid’in el işi olup türbeye hediyesidir.
Kapının bulunduğu cephe dışındaki duvarlarda altlı üstlü iki tane pencere bulunmaktadır. Pirinçten dökme alt pencere kapakları Sultan III. Selim tarafından yaptırılmıştır.
Kabrinin üzerine yapılan ahşap sanduka siyah bir puşide ile kaplıdır. Sultan II. Mahmud’un hediyesi olup simle işlenen bu örtü o günden itibaren sandukanın üzerindedir.
Maden işliğinin harikalarından olan son gümüş şebeke III. Selim tarafından yaptırılmıştır. Şebekenin üzerinde sülüs hatlı Besmele ve Fatiha Sûresi yer almaktadır.
Türbedeki yazıların çoğu Hattat rakım Efendi’ye ve II. Mahmud’a aittir. Türbeye yazılarından hediye eden diğer ünlü hattatlardan bazıları şunlardır; Sultan I. Ahmet, III. Selim, Sultan Abdülaziz, Osman Efendi, Mahmud Celâlettin Efendi.
RAVZA-YI MUTAHHARA İÇİN HAZIRLANAN ATLAS PERDE
Sandukanın bulunduğu bölümün pencerelerine ait siyah atlas perdeler ravza-yı Mutahhara için hazırlanmış olup I. Dünya Savaşı’nın çıkması ile Medine’ye götürülememiş, burada kullanılmıştır.
KISMET KUYUSU
Hz. Halid’in sandukasının ayak ucunun sağ tarafındadır. Türbeyi zemin suyunun tahribatından korumak için sultan II. Mahmut tarafından dehlizler yapıldığı söylenmektedir.
Bu kuyu suyunun en önemli özelliği zemzem suyu ile aynı kaynaktan geldiği kabul edilmiş, ilk defa Eba Eyyûb El-ensari Hazretleri’ni buraya defneden arkadaşları tarafından Bizans zamanında korunduğu ve bazı hastalıklara şifa olduğu söylenegelmiştir.