Bereket lütuftur
Haram yollardan elde edilen mallardan bereket yoktur. Bereket elbette önemli bir ikramdır. Bereket Yüce Yaradanın bir lütfudur. Allah’ın razı olduğu bolluk ihsan ve hayır getiren her şey bereketin kapsamı içerisindedir. Günahlardan ve haramlardan elde edilen mallarda ve kazançlarda bereket olamaz. Bu bereketsizlik malda kendisini gösterir. Mal ya çabuk biter, ya kişiye bir belâ olur yani bireye yaramaz. Oysa helâl kazançta ise bir bolluk vardır. Aynı zamanda helâl kazanç bereketli olur. Bereketsiz çok mal, çabucak uçar gider. Bereketli az mal ise, çok işe yarar çok hayırlara vesile olur. Bereket ferdin ihtisâdına, cömertliğine, hürmetine merhametine takvasına işar hasedine ve iyi ahlâkına ve ahiretteki sevabı eksiltmeksizin gelen İlâhî ve Rahmanî gelen bir lütufdur.
Bu bağlamda bereketin getirdiği sevap uhrevî bir meyvedir. Güzel amellerimizin neticesinde, uhrevî sevabımızı eksiltmeden gelen huzur, mutluluk sağlık, bolluk, genişlik, gibi lütulara biz bolluk ve bereket diyoruz. Bu şeylerin bereket olması sevap cinsinden bir lütuf olup, ama uhrevî sevabı da eksiltmemektedir. Nitekim elde edilen sevap da bir lütuftur. Gösteriş ve riya ile yapılan bir amel neticesinde elde edilen çok mala bereket ve bolluk diyemeyiz. Ancak Zat-ı Zülcelâl’in rızası için yapılan bir eylem neticesinde kavuştuğumuz mala bereket demekteyiz. Bu bağlamda Bediüzzaman şöyle diyor: “Ubudiyetin daisi, Emr-i İlâhî ve neticesi Rıza-i Haktır. Semeratı (meyveleri) ve fevaidi (faydaları) uhreviyedir. Fakat İlle-i gaiye olmamak, hem kasden istenilmemek şartıyla, dünyaya ait faydalar ve kendi kendine terettüp eden ve istenilmeyerek verilen semereler, ubudiyete münafi olmaz.”
Burada, dünyaya ait faydalar ve kendi kendine terettüp eden ve istenilmeyerek verilen semereler cümlesi ile Bediüzzaman bereketi ve ihsanı tarif etmektedir. Bir hanede bulunan ihtiyarların, hastaların ve engellilerin o hanenin bereket direkleri olduğunu Bediüzzaman söylüyor. Bu sebeple evinde, hanesinde ihtiyar, hasta ve ya engelli bulunanlar “Maişetim dardır, idare edemiyorum” dememelidirler. Çünkü eğer onlar yüzünden gelen bereket olmasaydı, o hanenin ve o evin geçim darlığı daha çok olacaktı. Nitekim ihtiyarların, hastaların ve engellilerin rızıkları, ödül olarak bereket suretiyle geliyor.
Tutumlu olmak aynı zamanda iktisatlı olmak demektir. İktisatlı olmak bir salih ameldir. Her salih amelin sevap ve bereket olmak üzere iki türlü mükâfatı vardır. Elbette sevap ve bereket her ikisi de birer lütufdur. İktisatlı olmanın sonucunda bereketin verilmesi, bereketin lütuf olmadığını göstermez. İktisattan keramet derecesinde bereket vardır. İsraf yapılması halinde ise bereket kalkar ve israf eden kişi, bolluk içinde fakirlik yaşar.
İmam-ı Gazali Hazretleri, “Az bir mal bereketli olunca, çok kimsenin rahat etmesine, çok iyi, işlerin yapılmasına vesile olur. Bereketli olmayan çok mal vardır ki, sahibinin dünyada ve ahirette felâketine sebep olur. O halde malın çok olmasına değil malın bereketli olmasını istemelidir” der.
Biz insanlar az mala kanaat etmeli malın bereketli olmasını istemeliyiz. Bereketli olmayan çok maldan ve haramlardan kazanılan mallar kişinin her iki dünyasının felâketine sebep olmaktadır. O zaman daima salih ameller işleyip, iktisat düsturlarına bağlı kalarak hayatımızı iman ve İslâmiyet hakikatları ile tezyin etmeliyiz.
“Rabbim, haram kazançtan, şımartan bolluktan, kul hakkından Sana sığınırım. Canımıza sıhhat ve kazancımıza bereket ihsan eyle.” Amin.