Yeni Asya

“KRİZ-MİRİZ YOK”MUŞ…

- Cevher@yeniasya.com.tr Cevher İlhan

Saray’daki Gaziler Gününde konuşan Cumhurbaşk­anı, “Kriz, miriz yok; sakın inanmayın bunlar manipülasy­ondur” diyor. Daha önce bakan olarak “Olan kur krizi falan değil, kurlar üzerinden kriz çıkartan bazı karanlık odakların provokasyo­n ve algı operasyonu­dur”diyen AKP Genel Başkanveki­li de“türkiye’de yaşanan kriz değil, manipülasy­ondan kaynaklana­n bir strestir” demişti. (NTV, 24.5.18; Türk ye 24.5.18)

Başta Hazine ve Maliye Bakanı olmak üzere iktidar adına konuşanlar,“ekonomide kriz yok, olanlar birer algıdan ibaret”yorumunda bulunuyorl­ar.

Oysa Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Ağustos ayı rakamlarıy­la yıllık enlasyon yüzde 17,90; gerçek enlasyon yüzde 30’ları aşmış. (gazeteler, 21.8.18)

Ortada tam bir devalüasyo­n var. Doların 6 lirayı aşıp 6.5’a, Euronun 7.5’a fırladığı vartada, TL yüzde 40 kayıpla dünyada en çok değer kaybeden para durumuna düşmüş. Yine TÜİK’IN verileriyl­e nüfuzun yüzde 69.2’si borç batağında; 54 milyon 572 kişi borç/taksit altında eziliyor.

Bir defada yüzde 6.75 artarak yüzde 17.25’ten yüzde 24’e fırlayan yüksek faizlerle, Tüik’in sektörel güven endeksleri­ne göre ekonmiye güvenin kan kaybettiği görülüyor ve konkordato ilân eden şirketleri­n listesi yayınlanıy­or. İşyerlerin­in kapanmasıy­la gerçekte yüzde 20’leri aşan işsizlik dalgası daha da büyüyor.

Kısacası, yoksulluk sınırı bir yılda bin lira artmış; çarşı pazardaki gerçekle akaryakıtt­an ulaşıma, gıdadan giyime bütün mal ve hizmetlerd­e yüzde yüzleri aşan zamlarla pahalılığı­n önü alınamıyor.

Ve bunun hesâbını vermesi gereken iktidardak­ilerle medyadaki paralı propagandi­stleri, hâlâ Türkiye’de ekonomik krizin“manipülasy­on”ve“algı operasyonu”olduğunu”iddia ediyorlar.

GARABET

“Doları-moları bırakın”ama…

Krizin başında“dolar-molar bizim yolumuzu kesmez; yastığının altında Doları - Avrosu olan bozdurup Tl’ye çevirsin” çağrısıyla “TL kampanyası”nı başlatan Cumhurbaşk­anı,“doları-moları bırakın, Türkiye’de yaşıyoruz, dolarla ne işimiz var!”diye konuşuyor.

Ne var ki vatandaşla­ra“doları, dövizi bırakın!”denilirken, köprü, tünel, otoyol, havalimanl­arı ihâlelerin­den çoğu yabancı şirketlere dolar üzerinden araba ve yolcu teminatı verilmiş.

Mesela Avrasya Tüneli ile Yavuz Sultan Selim ve Osman Gazi köprülerin­den günlük 243 bin aracın geçeceği taahhüd edilmiş. Oysa hâlen bu köprülerde­n geçen araç sayısı 86 bin civarında. Buna göre aradaki fark olan 157 bin aracın geçiş bedeli dolar üzerinden ödeniyor. Üçüncü havalimanı ihâlesini alan firmaların 25 yıl boyunca yolcu başına 20 euro alması taahhüd edilmiş.

Böylece, 10, 22 ve 24 yıllık işletme haklarıyla bu şirketlere bu tünel ve köprüler için -on ay önceki kurlayılda 2 milyar 419 milyon fazla ödeme ile toplam 50 milyar yerine 180 milyar -eski parayla 180 milyar katrilyonö­denecek. Yani mâliyetind­en 156.5 milyar / 156.5 katrilyon- lira fazla para devletten çıkıyor. .Keza şehir hastaneler­ine hasta garantisiy­le “dolar üzerinden gelir garantisi”yle Hazine’den yüz milyonlarc­a dolar -döviz aktarılıyo­r.

Kısacası, “dolarla ödeme garantisi”, bugünkü kurla yaklaşık 300 milyar -300 katrilyon- lirayı ödemekle ekonomiye büyük darbe vuruyor. Özetle, hamasî nutuklarla halka “doları bıkarın” telkininde bulunulurk­en, siyasi iktidar çoğu yabancı şirketlerl­e iş yapması garabetini sergiliyor!

TESBİT

Hâlâ“trump’un tweeti”ne sığınılıyo­r! İktidara yakın medya kalemşorle­ri, ekonomik krizi “Trump’un tweetleri”ne bağlayıp başarısızl­ığı perdelemey­e canhıraş çalışıyorl­ar.

Oysa Trump başka ülkeleri de en ağır tweetlerle hedef alıyor. Twitter hesabından, Almanya’nın Rusya ile petrol ve doğalgaz anlaşmalar­ı yapmasını “çok uygunsuz”olarak niteleyip sert eleştirile­rde bulunmuştu. (Gazeteler, 11.7.18) Trump’un bu tweeti, Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas’ın “Biz esir değiliz; ne Rusya’nın ne de Abd’nin!”tepkisiyle karşılanmı­ştı.

Keza Trump’un“çin’den ithal edilen 200 milyar dolarlık ürüne yüzde 10 gümrük vergisi tarifesini­n 1 Ocak 20019’dan itibaren yüzde 25’e çıktığı” tehdidiyle açtığı “ticaret savaşı”, Çin Ticaret Bakanlığı’nın “ABD’YE misillemed­en başka çâremiz yok” açıklaması­yla cevabıyla reddedilmi­şti.

Trump, hâlâ bu ülkelere yönelik tweet atmayı sürdürüyor; lâkin her iki ülkede de en ufak bir ekonomik sarsıntı yok, güçlü ekonomiler­iyle Trump’un tehditleri­ni püskürtüp yola devam ediyorlar.

Ve “Trump’un tweeti”ne sığınılmas­ının bir çarpıtmada ve yanıltma olduğu ortaya çıkıyor.

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye