Bir çiçekte yirmi esma
Eda Uzun: “Allah’ın sıfatlarını kavrayabilmek ve aklımızda tutabilmek için hangi örnekleri düşünmeliyiz? Esma’ü-l hüsna içinde örnekler verebilir misiniz?”
ÇİÇEK GÜZELDİR
Allah’ın isimlerinin ve sıfatlarının ispatı, içinde yaşadığımız yeryüzüdür, dağlardır, ovalardır, canlılardır, insanlardır, bitkilerdir, semavattır, bütünüyle kâinattır, bütünüyle mevcudattır. Her şey önce kendi yaratıcısının esmasını ve sıfatını gösteriyor, sonra kendini gösteriyor.
Meselâ çiçek önce ism-i Cemil’i ve Cemal sıfatını, ism-i Lâtif’i ve lütuf sıfatını gösteriyor. Ardından çiçek kendini gösteriyor, insana lâtif bir güzellik sunuyor.
Çiçek güzeldir ve lâtiftir. Güzellik sıfatı ve letafet sıfatı çiçeğin kendi öz malı ve kendi icadı değil; Cenâb-ı Allah’a ait ve O’na mahsus iki Ezelî sıfattır. Bu sıfatlar sonsuz güzel olan Cenâb-ı Allah’ın Cemil ve Lâtif isimlerinden çiçeğe tecelli etmiş, çiçeği güzelleştirmiş ve lâtileştirmiştir. Bu sıfatlar, yeryüzünde bulunan bütün bitkilerin bütün çiçeklerinde tecelli halindedir.
Çiçekte başka isimler de tecelli etmekte, gösteri sunmaktadır. Bu öylesine açık, net, emsalsiz, güzel ve muhteşemdir ki, bu işlere ve tecellilere Hâlık Teâlâ’dan başka hiç kimse sahip olamaz. Çiçeğin içinde yer alan erkek ve dişi püskülcüklerde, kapsülünde yer alan polende, ovaryumunda bulunan yumurtada ism-i Rahman, ism-i Rezzak, ism-i Mugaddî, ism-i Mün’im, ism-i Şâfi, ism-i Muhyî, ism-i Bais, ism-i Mucid, ism-i Kerim, İsm-i Evvel, İsm-i Batın, İsm-i Zahir, İsm-i Hafiz, ism-i Rahim, İsm-i Musavvir, İsm-i Alim, İsm-i Hakim, İsm-i Vedud ve daha bilmediğimiz nice isim tecelli halindedir.
ÇİÇEK RAHMET ESERİDİR
Çiçek ve içindeki püskülcüklerin poleni ve yumurtası birçok canlıya hem şu anda rızıktır, hem de gelecekte meyvesiyle kendisine özgü rızıklara, gıdalara ve nimetlere hamildir. Bu yönüyle çiçek rahmet eseridir. İsm-i Rahman’ı ve İsm-i Rahim’i net biçimde gösterir.
Meyvesinde öyle minerallerle öyle gıdalar yaratılır ki, bir benzerini hiçbir teknoloji ile hiçbir şekilde elde etme imkânı yoktur. Fıtrîdir, genetiğinden etine ve kabuğuna, rengine ve kokusuna, tadına ve şekline, faydalılığından maslahatına kadar insanın ve hayvanın tabiatına bire bir uygundur. Bu özellikler çiçeğin kendi marifeti olmadığı gibi, ne toprağın, ne güneşin, ne suyun, ne ateşin, ne bahçıvanın, ne çiftlik ağasının marifeti değildir. Bunlar sadece sebep olabilirler. Bu özellikleri bu meyveye ancak İsm-i Rezzak, İsm-i Mugaddî ve İsm-i Mün’im verebilir ve vermiştir.
Keza aynı çiçeğin poleninde ve çiçek yaprakçıklarında yer alan bin bir hastalığa şifa minerallerini ism-i Şâfiî’den başka hangi sebeple izah edeceğiz? Papatya çiçeğindeki, hatmi çiçeğindeki, ıhlamur çiçeğindeki şifa değerleri için İsm-i Şâfii’den başka kime teşekkür edeceğiz?
ÇİÇEKTE MUHTELİF ESMA
Keza aynı çiçeğin püskülcüklerinde yer alan hayat maddeciği, yeni hayata namzet tohum adayını sakladığı kapsülde İsm-i Muhyî, gelecek neslin ilk adımları olmasıyla İsm-i Evvel, geçmiş neslin bütün özelliklerinin aynen diriltilmesiyle İsm-i Bais tecelli eder.
Keza aynı çiçeğin geçmişi ve geleceği özetleyen lâtif, hoş, çekici ve benzersiz bir yapıda icad edilmiş olması İsm-i Mucid’in ve İsm-i Musavvir’in işidir. Aynı çiçekte şimdilik sunulan bal nektarı ve yakın gelecekte sunulan emsalsiz meyve ile çiçeği insanoğlu için eşsiz bir ikram sepeti hüviyetine sokan ism-i Kerim’dir. Aynı çiçeğin orijinal iç yapısı İsm-i Batın’ın, şairlere ve ressamlara ilham kaynağı olacak derecede güzel dış yapısı İsm-i Zahir’in ve İsm-i Musavvir’in tecelli mahallidir. Aynı çiçeğin, ovaryumunda sakladığı tohumda geçmişten geleceğe neslinin bütün özelliklerini taşıma özelliği İsm-i Hafiz’in tecellisiyle olmaktadır.
Keza aynı çiçek, sapından taç yaprağına, püskülünden iç organlarına kadar harika bir sistemle güneşe, toprağa, suya, havaya, iklime ve mikro ve makro planda âlemin nizamına bağlı ve uyumlu olması İsm-i Âlim’in ve İsm-i Hakîm’in tecelligâhı olmasındandır.
Ve nihayet aynı çiçek, insan ruhunu okşayan, insan simasını tebessüme getiren, insan kalbini dinlendiren, stresini gideren, gerginliklerini bitiren, psikolojisine şifa olan, insanın sevgisine ve aşkına sembol olan sevimli, lâtif ve hoş güzelliğiyle İsm-i Vedud’un tecelligâhıdır.
Söz Bed üzzaman’ın: “Bu çiçek kimin turrası ise, kimin sikkesi ise ve kimin mührü ise ve kimin nakşı ise, elbette bütün zemin yüzündeki o nevi çiçekler onun mühürleridir, sikkeleridir.”1