MEB, And ve RESMÎ İDEOLOJİ

2010’da Öğrenci Andının kaldırılması talebiyle Danıştay’da dava açıldığında, Millî Eğitim Bakanlığı metni savunmuş ve biz bu tutarsız tavrı “Andımız ikiyüzlülüğü” başlıklı yazımızda eleştirip o yazıyı Mülis Proje Kemalizm kitabımıza da koymuştuk (s. 69 vd).

Bakanlık bu defa duruşunu bir miktar düzeltmiş, ama işin esasında yine çelişmiş.

8. Dairenin kararına yaptığı itirazda And için “21. yüzyıl Türkiye’sinde 30’lu yılların ritüellerini benimsemek anakronik (çağdışı) bir yaklaşım” diyen MEB, “birşeyin papağan gibi tekrar ettirilerek dikte ve empoze edilmesi, bir anlamda ‘kafasına vura vura belletilmesi” anlayışının artık terk edildiğini” söylüyor.

“Gerek faşizm, gerekse komünizm bu ve benzeri uygulamaları sıkça kullanmıştır. Askerî ağırlıklı rejimler bu tür uygulamaları temel almıştır. Bu aynı zamanda okulların ideolojikleşmesi ve askerîleşmesi anlamına gelmektedir. Oysa günümüzde bu yaklaşım terk edilmiştir” ifadeleri de aynı dilekçeden. Buraya kadar doğru. Ama sonrası sıkıntılı: “Okullarımızda aleni hiçbir ideoloji savunulmamaktadır” denildikten sonra “Eğitimin her tür ve kademesinde Atatürk milliyetçiliği pekiştirilmektedir” ifadesinin kullanılması çelişki. Atatürk milliyetçiliği “ideoloji” değil mi?! “Toplumsal dönüşümler sürecinde bu tür düzenlemeler yapılması Atatürk ilke ve inkılapları ile de bağdaşmaktadır” iddiası ise, yine işin temeline in(e)memiş olmaktan kaynaklanan zorlanmanın bir ifadesi ve tezahürü.

2010’daki iptal talebine verilen red kararının dayandırıldığı asıl gerekçe, “Millî eğitim sisteminin temel amacı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı fertler yetiştirmek” olarak ifade edilmişti.

Ve böyle bir gerekçenin anayasal ve yasal dayanakları mebzul miktarda mevcut.

En başta, darbe anayasasının, “Hiçbir faaliyet, Atatürkçülük karşısında korunma görmez” diyen başlangıç kısmı ile, eğitim ve öğretimin Atatürk ilke ve inkılâpları doğrultusunda yapılacağını buyuran 42. maddesi. Biz de buna karşı demiştik ki:

“Öncelikle yapılması gereken, millet çoğunluğunun desteğini arkasında bulunduran güçlü bir Meclis iradesi ile, anayasa ve yasaları resmî ideoloji tabularından arındırmak olmalı.” (Müflis

Proje Kemalizm, s. 70-1)

Bu yapılmalı ki, kalıcı bir çözümün önü açılabilsin.