Türk ye, sosyal refah devlet m d r?
osyal Refah Devleti’kavramı iktisatta ekonominin temelini oluşturan önemli bir kavramdır. Bazı görüşlere bakıldığında ekonomi ile sosyal refah devleti kavramı paralellik gösterir. Sosyal refah devleti, nakdi faydalar sağlamak yanında sağlık, eğitim, konut hizmetleri sunmak ve tam istihdama ulaşmaya yönelik tedbirler almak suretiyle vatandaşlarına belirli bir gelir, gelecek güvencesi ve temel sosyal hizmetlerden yararlanma kanı sağlayan devlet demektir.
Ve bu doğrultuda ekonomik hayatın işleyişine müdahale eden, özel kesimin faaliyetlerini düzenleyerek ya da bizzat kamu iktisadî teşebbüsleri aracılığıyla faaliyette bulunarak ekonomik hayatı kontrol eden ve yönlendiren devlette sosyal refah devlete denir. Sosyal refah devleti, liberal devletin aksine, piyasa ekonomisinin başarısızlıklarını ortadan kaldırmak, belirli ekonomik ve sosyal hedelere ulaşmak amacıyla devletin ekonomiye aktif ve kapsamlı müdahalelerde bulunmasını öngören bir devlet modelidir.
Peki Türkiye bu modelin neresinde, hangi evresinde? Son zamanlarda Türkiye’nin ekonomi cephesine baktığımızda enlasyon artışları, ticarî zararlar, faturalara yansıyan zamlar, faizdeki fahiş artışlar, dış borçlardaki artışlar bu cepheyi ve özellikle vatandaşı oldukça sarsmış durumda. Sosyal refah devletine göre de bu durumları düzeltmenin çaresi devletin gerekli rolleri üstlenmesidir. Üstlenen rollerin ise kısa vadeli değil, daha uzun vadeli olması gerekir ki, Türkiye bu çıkmazdan kurtulabilsin.
Uzun vadeli çare ise en önce gelir eşitliğini sağlamaktır. Bir bireyin refahı artarken diğer bir ferdin refahında azalma olursa, refah seviyesi gerilemiş olur. Türkiye’nin başındaki en önemli sorunlarından biri de bu. Birinin alım gücü artarken ötekinin alım gücü azalıyor.
Toplumun refahı ancak bir kişinin durumunu kötüleştirmeden diğer kişinin durumunu iyileştirebiliyorsa hem üretimde hem tüketimde etkinlik sağlar. Bu durum da ülkenin ekonomisiyle doğru orantılıdır. Ekonomi ne kadar verimli olursa gelirdeki eşitlik de o kadar verimli olur. Bu tesbitlere baktığımızda ise Türkiye bir sosyal refah devleti midir? Tartışılır.