Ecel birdir, değişmez
lüm vaktine “ecel” diyoruz. Her canlının varlığı, bu dünya itibariyle belli bir süreye kadardır. Kur’ân-ı Kerîm’de ecel vaktinin değişmeyeceğine dair âyetler vardır. “Biz gökleri, yeri ve ikisi arasında bulunanları ancak hak ve adı konulmuş bir ecel (belli bir süre) olarak yarattık.” (Ahkaf Sûresi, 3. âyet)
Bediüzzaman Hazretleri, “Ecel birdir, tagayyür etmez (değişmez)” diyor. Bu ifadesi de kaynağını yine her sözünün dayanak noktası olan Kur’ân ve hadislerden alıyor.
Hastalık, kaza, cinayet vs. ölüm sebebi her ne olursa olsun hepsi eceli geldiği için ölmüştür. Ancak eceldeki bu değişmezlik, ölüme sebep olan hataları, ihmalleri veya katili affetmez. Bilerek ölüme sebep olan, cezasını çekecektir. Ecel zaten değişmeyecekti, ama bu kötü fiile katil aracı olmuş oluyor. Olmuş, olacak, geçmiş, gelecek her şeyin kayıtlı olduğu levhaya“levh-i mahfuz”diyoruz. Bütün bilgilerin korunduğu en büyük hafıza olarak da düşünebiliriz. Bir insanın nasıl, nerede, ne şekilde öleceği de bu levhada görülüyor, biliniyor. Ancak biz bu dünyada“zaman”kavramına tabi olduğumuz için, bir dakika sonrasını bile yaşamadan bilemiyoruz. Allah indinde ise ezel-ebed hepsi birdir. Nasıl ki bir film kayıtlı olarak vardır. Yönetmen veya senarist tarafından da biliniyor. Ama biz bunu seyretmeye kalktığımızda hem belli bir zamanımızı alıyor, hem de ne olup bitecek bilemiyoruz.
Bir de, levh-i mahfuz’un bir alt kayıt şubesi de diyebileceğimiz, şimdiki zamanı, bütün değişimleri kaydeden levha vardır. Buna da levh-i mahv ve ispat deniliyor. Her an gerçekleşen ölümler, doğumlar, değişiklikler bu levhada gerçekleşen yazılma ve silinmeler olarak görülüyor. İnsanın sadâka ve duâ ile başına gelecek kazalardan korunması, hatta ömrünün uzatılması bu levhadaki değişikliklerdendir. Bu değişiklikler ise yine en büyük kayıt merkezi olan “levh-i mahfuzda” mevcuttur. Yani ecel yine sabittir.
Allah Resûlü (asm) buyuruyor ki: “İnsan yanıbaşında doksan dokuz ölüm olduğu hâlde tasvir edilmiştir. Bu ölüm tehlikelerini atlatırsa ihtiyar olur ve sonunda ölür.” (Tirmizî)