Bayramda sağlıklı beslenme
Daha önce aynı konuya dair yazılarımıza katkı sağlayan bir okuyucumuzun göndermiş olduğu yazıyı biraz kısaltarak takdim ediyoruz:
Sağlıkla ilgili konulara değinmenizden dolayı kutlarım. Gıda sektörünün denetiminde, yasal düzenlemelerin ve resmî kontrollerin yanında, tüketicinin bilinçlenmesi de kuşkusuz büyük önem taşımakta. Bu tür yazıların bu bilinçlenmeye katkı sağlayacağına inanıyorum.
Eskiden diyetisyenler, dört beyazdan uzak durulmasını önerirlerdi. Yani “rafine un, rafine yağ, rafine şeker ve rafine tuz”dan. Bu uyarının en önemli nedeni, aslında tabiî olarak organizma için (belli miktarlarda) faydalı ve gerekli olan bu besin maddelerinin, sanayide rafine edilme aşamasında, renklendirme ve raf ömrünün uzatılması gibi birtakım gerekçelerle ilâve edilen katkı maddelerinin oluşturduğu risklerdi.
Yazınızda değindiğiniz şeker (kimyasal adıyla sakkaroz), aşırı tüketimi sebebiyle günümüzde insan sağlığını tehdit eden önemli maddelerden biridir. Çayın şekersiz içilmesi önerinize tamamen katılıyorum. Şahsen ben de uzun zamandan beri çayı şekersiz olarak ve limon sıkarak içmekteyim. Doğrusu, geçmişte iş nedeniyle birkaç yıl bulunduğum Özbekistan’da insanların çayı şekersiz içtiklerini görmüş ve bu alışkanlığı orada edinmiştim.
Dikkatlerden kaçan bir diğer konu, çay şekeri olarak bilinen sakkarozun aşırı kullanımı yanında, bugün piyasada bisküviden baklavaya (özellikle ucuz baklava) pek çok gıda üretiminde daha ucuz olması nedeniyle çay şekeri yerine mısırdan üretilen glikoz kullanılmaktadır. Hatta sahte bal olarak da mısır glikozu, Anadolu’da cami önlerinde bal diye satılarak insanlar aldatılmakta ve sağlıklarıyla oynanmaktadır.
Ancak, her konuda olduğu gibi gıda sanayiinde de zamanla büyük gelişmeler olmuş ve rafine işlemlerindeki sakıncalar büyük ölçüde giderilmiştir. Burada görev tüketiciye düşmekte ve merdiven altı tabir edilen üretimlerden uzak durmaları gerekmektedir.
***
Toz şeker üretiminde kireç taşı kullanılmakta, fakat günümüzde modern tekniğe sahip fabrikalarda sıfır bakiye ile üretim yapılıyor. Küp şekerde kemik unu kullanılması konusuna gelince; bu da, eski bir teknik ve bugün ancak merdiven altı imalatçılarının başvuracağı bir metot. Modern ve ileri tekniğe sahip firmaların üretimleri bu ilkellikte değil.
Meselâ, K. Şeker’in Konya ve Çumra fabrikalarında son derece ileri modern tekniklerle üretim yapılmakta ve ürünlerinde bahsettiğiniz katkı maddeleri bulunmamaktadır. (Burada, eski teknolojide şekerde görülen katkı maddelerinin modern teknolojide giderildiğine dikkat çekerken, vücuda hiçbir faydası olmayan şekerden yine de uzak durulmasını tekraren hatırlatmış olalım.)
Her ne olursa olsun yukarıda ifade ettiğim dört maddeyi mümkün olduğunca aza indirmek, sağlıklı beslenmede önemini korumaktadır.
İnsülün’ün dışarıdan gıda olarak alınması zaten söz konusu değildir. Bilindiği gibi bu madde vücudumuzda pankreas tarafından salgılanan bir hormon olup kan içinde serbest halde bulunan şekerin hücrelere alınımı kontrol etmektedir. Eksikliği halinde ortaya çıkan şeker hastalığının tedavisinde vücuda dışarıdan tıbbî olarak enjekte edilmektedir.
***
Kuru üzümde kükürt ve bitkisel yağ kullanımına gelince...
Çekirdeksiz beyaz üzümler ya tabiî olarak, ya da bandırma yapılarak kurutulmakta. Bandırma sıvısı olarak, potasyum karbonat ile zeytinyağı karışımı kullanılmaktadır. Bandırma işleminden amaç, üzüm tanesi üzerindeki mumsu tabakanın uzaklaştırılıp, kabukta bir miktar çatlama sağlayarak meyvedeki suyun kaybını ve dolayısıyla kurumayı hızlandırmaktır.
Kükürtleme ise daha iyi bir renk kazandırmak içindir. Piyasada doğal olarak kurutulmuş ürünler bulunmaktadır. Kükürtsüz kayısı için “gün kurusu” tabir edilen koyu renkli kayısıyı tüketmeli.
Gönül arzu eder ki yönetmeliklerde tayin edilen sınırlar üzerinde kükürtleme yapılmış olan ürünler, pazara çıkmadan önce toptancı hallerinde sorumlu kurumlarca nümune alınıp gerekli analizler yapıldıktan sonra pazara sürülebilsin. ................................................................ TEBRİK: Bayramınızı tebrik eder, sağlık ve huzur dolu günler dilerim. MLS