DEMOKRASI VE HUKUKTA GERILEMEYE DEVAM ETTIK
Avrupa BİRLİĞİ İLERLEME raporu, TÜRKİYE’NİN DEMOKRASİ, İnsan HAKLARı ve HUKUK Alanında GERİLEDİĞİNİ ortaya Koydu.
AB’NİN TÜRKİYE İÇİN HAZIRLADIĞI SON İLERLEME RAPORUNDA YİNE AYNI TESBİTLER: OHAL’İN OLUMSUZ VE YIKICI ETKİLERİ HÂLÂ DEVAM EDİYOR.
YARGIDA OTOSANSÜR, KORKU
“YASAMA, yürütme ve yargı arasında güçler ayrılığı olmaksızın tüm yetkilerin başkanlık düzeyinde toplanması demokratik hesap verebilirliği ortadan kaldırıyor. Yargı bağımsızlığının olmaması, yargıda otosansür ve korku ortamına sebep oluyor. Hâkim-savcı atama ve terfilerinde liyakat dikkate alınmıyor.”
KÖTÜYE GİDİŞ SÜRÜYOR
“OHAL döneminden kalma uygulamaların yürürlükte kalması sebebiyle kötüye gidişin devam etmesi çok derin ve yıkıcı etki yapıyor; gazeteciler, insan hakları savunucuları, avukatlar, yazarlar ve sosyal medyaya yönelik ceza davaları ve mahkûmiyet kararları devam ediyor.”
Avrupa Birliği (AB) Salı günü açıkladığı İlerleme Raporu’nda, Türkiye’nin demokrasi, insan hakları ve hukuk alanında gerilediği belirtiliyor. Birliğin yürütme organı olan Avrupa Komisyonu’nun, her yıl aday ülkelerle ilgili hazırlık sürecini değerlendirdiği raporda, siyasî ve ekonomik kriterler alt başlıklar halinde inceleniyor. Raporda 15 Temmuz 2016’da başlatılan ve 2018 yılında kaldırılan olağanüstü hal (OHAL) uygulamasının demokrasi ve temel hakları olumsuz etkilemeyi sürdürdüğü; bunun sebebinin de kısıtlayıcı bazı uygulamaların kanun haline getirilmesi olduğu kaydediliyor ve o dönemde Avrupa Konseyi’nin “kilit önemdeki tavsiyelerinin yerine getirilmediği” belirtiliyor.
Yürütme denetlenemiyor “Yasama, yürütme ve yargı arasında güçler ayrılığı olmaksızın tüm yetkilerin başkanlık düzeyinde toplanması” da, rapora göre demokratik hesap verilebilirliği ortadan kaldırıyor: “Yürütmenin meclis tarafından denetimi zayıf kalmıştır. Başkanlık sisteminde birçok düzenleyici kuruluş ve Merkez Bankası, bağımsızlıkları hiçe sayılmak suretiyle, doğrudan Cumhurbaşkanına bağlanmıştır.” Raporda Türkiye’de yargı bağımsızlığının olmadığına yönelik eleştirilere yer veriliyor ve “yargı içerisinde oto sansür ve korku ortamına neden olduğuna dair endişeler bulunmaktadır” deniliyor: “Hakim ve savcı alımları ve terfilerinde nesnel, liyakata dayalı, yeknesak ve önceden belirlenmiş kriterlerin bulunmaması endişe yaratmaya devam etmektedir.”
YOLSUZLUK endişe verici Türkiye’nin Ab’ye üyelik şartlarından biri olan “yolsuzlukla mücadele” konusunda da ilerleme kaydetmediği belirtilen raporda, kamu kurumlarının hesap verebilirliği ve şeffalığının artması gerektiğine dikkat çekiliyor. “Genel olarak yolsuzluk yaygındır ve endişe verici bir konu olmaya devam etmektedir” denilen raporda, buna son vermek için gerekli siyasi iradenin bulunmadığı eleştirisi getiriliyor. Örgütlü suçlarla mücadelede ise sınırlı da olsa ilerleme kaydedilse de, “suç şebekelerinin çökertilmesi konusunda Türkiye sicilini iyileştirmelidir” deniliyor. ohal Uygulamaları
devam ediyor
İnsan hakları alanında da OHAL döneminden kalma uygulamaların yürürlükte kalması sebebiyle kötüye gidişin sürdüğü ve “çok derin ve yıkıcı etki yaptığı” belirtilen raporda, “OHAL’IN kaldırılmasından hemen sonra çıkarılan mevzuatla, gözaltına alınanları kötü muameleden koruyan önemli güvencelerin yürürlükten kaldırıldığına” dikkat çekiliyor: “Güvenilir kaynaklara dayalı işkence ve kötü muamele iddiaları rapor edilmeye devam etmiştir. COVID-19 pandemisi nedeniyle hazırlanan tartışmalı bir mevzuat paketi 90.000 kadar mahkumun şartlı tahliyesine imkân vermiştir. Ancak terörle bağlantılı olduğu iddia edilen suçlardan tutuklu yargılanan avukatlar, gazeteciler, siyasiler ve insan hakları savunucuları bu kapsama alınmamıştır.”
işsizlik YÜKSEK Seviyelerde
Raporda, ifade özgürlüğü alanında ciddî gerileme olduğu ve “gazeteciler, insan hakları savunucuları, avukatlar, yazarlar ve sosyal medyaya yönelik ceza dâvâları ve mahkûmiyet kararlarının devam ettiği” de ifade ediliyor. Vize serbestisi için Türkiye’den beklenen kriterlerin hiçbirinin yerine getirilmediği de raporda hatırlatılıyor. “Gençler ve kadınlar arasındaki yüksek işsizlik seviyesi, azalan istihdam, düşük işgücü hareketliliği ve yüksek orandaki kayıt dışı çalışma ile birlikte ciddî endişe olmaya devam etmektedir.” ifadelerine de raporda yer veriliyor. “Eğitimde kalite ve erişim açısından önemli sorunlar devam etmektedir” değerlendirmesi yapılıyor.
gerileme devam ediyor BBC Türkçe’nin haberine göre, Türkiye’nin sınırlı da olsa AB müktesebatına uyum sağlamaya devam ettiğinin belirtildiği raporda, bazı alanlarda ise gerileme olduğu hatırlatılıyor: “Devlet yardımlarının artması ve şeffalığın olmaması nedeniyle rekabet alanında ve bilgi toplumu ve medya, ekonomi ve para politikası, gümrük birliği, dış ilişkiler ve dış politika ve güvenlik ve savunma politikası alanlarında bir takım kilit hususlarda gerileme örnekleri devam etmiştir. Genel olarak, çoğu alanda daha iddialı ve daha iyi koordine edilmiş politikalarının oluşturulmasına ve uygulanmasına ihtiyaç duyulmaktadır.”