Aşırı vitamin kullanımı sağlığa zarar verir

Covid-19 pandemi dönemi ile hayatımıza giren ve enfeksiyonlara karşı koruyucu etkililiği ile kendilerinden bahsettiren vitaminler ne kadar zararlı olabilir?

Hiçbir besin ya da vitamin kendi başına zarar oluşturmaz. Bizlerin kullanım şekli ve miktarları bunun zararlı olup olmadığı hakkında bilgilendirme yapabilir. Vitaminlerin bazıları vücut tarafından sentezlenirken bazıları sadece besinle alınabilmektedir. Her vitamin ve mineralin faydası görevlerine göre farklılık göstermektedir.

Vitamin içeren besinleri tüketen kişilerin alacağı fayda da buna bağlı olarak değişkenlik gösterir. Aynı şekilde mineral içeren besinler ve takviye olarak alımlarında da faydaları bulunmaktadır. Hastalıklara baktığımızda ise bazı vitamin ve minerallerin daha çok rol aldığını görmekteyiz.

Diyabet hastalarında özellikle E, C ve B grubu vitaminlerinin olumlu etkileri vardır. Her gün taze sebze ve meyve, tahıl ve et grubundan tüketilmesi ile yetersizlik oluşmaz. Özellikle her öğünde C vitamin kaynağı besinlerin alınması gereklidir. B grubu vitaminlerin ise yetersizliği söz konusu olduğunda doktor kontrolünde takviye kullanımı sağlanmalıdır.

E vitamini daha çok yeşil yapraklı bitkiler, yağlı tohumlar ve bunlardan elde edilen yağlar, fındık ve fıstık gibi sert kabuklu meyveler, tahıl taneleri ve kuru baklagillerde bulunur. C vitamin ise yeşil sebzeler, kuşburnu, turunçgiller, çilek ve domates gibi besinlerde bulnur.

Peki, aşırı vitamin tüketilmesi bize ne gibi zararlar verebilir?

Öncelikle vitaminler yağda ve suda eriyen olmak üzere 2 gruba ayrılmaktadır. Yağda eriyen vitaminlerin (A, D, E, K) fazla kullanılması vücutta toksik etki yapabilmektedir. Yağ ortamında biyoyararlılığını gösteren bu vitaminlerin aşırı kullanımlarında böbrek fonksiyon değerlerinde azalış ve kemik mineralizasyonunda ciddi olumsuz sonuçlar oluşabilmektedir.

Diğer grup olan suda eriyen vitaminler (C ve B gurubu vitaminler) ise gün içerisinde besinlerle alınıp su ile dışarı atılabilmektedirler. Günlük takviye ya da besinlerle alınıması sebebi ile enzimlerle işbirliği yaparak vücutta kofaktör göreviyle birçok faaliyete katılırlar. Depo edilemedikleri için B ve C grubu vitaminler besinlerle ya da takviye olarak fazla alınması sebebiyle toksik etki göstermeleri yağda çözünen vitaminlere göre daha düşüktür.

Dikkate alınması gereken vitamin grubu yağda eriyen vitaminler dediğimiz A D E K vitaminleridir. Aşırı kullanımlarında kalp, dalak büyümesi yumuşak doku kaybı kireçleme böbreklerde taş oluşumu gözlenebilir. Gerekli olmadığı ve doktor kontrolü olmadığı müddetçe kullanılmasına dikkat edilmelidir.